Γράφει ο Γεράσιμος Γαλανός
Πάνε χρόνια, ίσως το 1988 ή 89, που ένας φίλος, ο Αποστόλης Μουρελάτος, παλιός Ληξουριώτης, ονομαστός ζαχαροπλάστης και εξαιρετικός τραγουδιστής της αριέττας και της καντάδας του Ληξουρίου, βλέποντας το ενδιαφέρον μου για την τοπική ιστορία, μας έδωσε ένα χειρόγραφο ποίημά του, που αφορά στο ναυάγιο του «Ηράκλειου», πλοίο των Αδελφών Στυλιανού Τυπάλδου: Σπύρο- Γεράσιμου και Χαράλαμπου.
Το έγραψε τότε που έγινε το μεγάλο ναυτικό δυστύχημα, στις 7 προς 8 Δεκεμβρίου το 1966, δυστύχημα τραγικό που συγκλόνισε όλη την Ελλάδα, με αριθμό νεκρών γύρω στους 264 περίπου. Το ποίημα δημοσιεύεται εδώ για πρώτη φορά και κρατώ την ορθογραφία όπως έχει στο χειρόγραφο.
Το τραγικόν δυστύχημα του Ηρακλείου
«Πένθιμη μέρα γράφτηκε
η ογδόη Δεκεμβρίου
γιατ’ έδρασε με απονιά
στην Κρήτη και Κεφαλονιά
η μήνις του Κυρίου.
Έφυγε το Ηράκλειον
απ’ τα Χανιά της Κρήτης
μα το πρωί εδάκρυσε
κι’ αυτός ο Ψηλορείτης.
Πέρασαν τα μεσάνυχτα
και πριν χαράξει η μέρα
εβυθίσθη το Ηράκλειον
εκεί στην Φαλκονέρα.
Και μεσ’ τ’ άγρια κύματα
και στο βαθύ σκοτάδι
εκατοντάδες άνθρωποι
επήγανε στον άδη.
Κι όσοι κοιμώνταν ήσυχοι
χωρίς να πάρουν πάσο
ευρήκανε το θάνατο
εις τον υγρό τους τάφο.
Ποιος άνθρωπος και ποιά καρδιά
ποια γλώσσα θα ηχήση
την Κρήτη και Κεφαλονιά
να την παρηγορήση.
Μανάδες που εχάσατε
καημένες τα παιδιά σας
να κάνετε υπομονή
και σφίχτε την καρδιά σας
Και όσες χήρες μείνατε
και δεν σας έμειν’ άλλος
να κάνετε υπομονή
κι’ είν’ ο Θεός μεγάλος.
Ευχόμεθα το μάτι σας
να μη ξαναδακρύση
και ο Θεός πού’ ναι ψηλά
να σας παρηγορήση.
Το δεύτερο ποίημα είναι του Σωτήρη Γαλιατσάτου, του υπέροχου στιχουργού-ποιητή, που ο συνθέτης Σπύρος Μαρκάτος (Φούρας) μελοποίησε πλήθος από ποιητικές του συνθέσεις, με πρώτη, το ονομαστό τραγούδι «Το Καράβι». Ο Γαλιατσάτος ένιωθε αγάπη για τη θάλασσα και όταν του δινόταν της μούσας του η έμπνευση, έγραφε ποιήματα, τα οποία θεωρούνται αξιόλογα για τη συναισθηματικής του φόρτιση. Το ποίημα «Η τραγωδία στη Φαλκονέρα» γράφτηκε τρία χρόνια μετά το ναυτικό δυστύχημα, το 1969 σε μέρα μνήμης αυτού του σκληρού γεγονότος και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Το Μέλλον, αρ. φυλ. 119, 29-12-1969. Το ποίημα έχει το υπότιτλο «Λίγα λουλούδια στη μνήμη ναυαγών αδικοχαμένων».
«Πεθαίνουν» οι άνθρωποι και τα γεγονότα, καθώς τα ξεχάσουμε στης λησμονιάς τη βρύση. …κι όπως πέσει το δείλι και οι ψυχές σκύβουν να πιουν νερό… ρωτούν τον υδάτινο καθρέπτη τους, αν τις θυμήθηκε από τους ζωντανούς κανείς. Αν ναι… τότε χαράζουν στον πίνακα του Άδη, βαθμό καλής «εισόδου για τον ερχόμενο της μνήμης τους»!
