Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός
Εφέτος άβρεκτη ήταν η μεγάλη εορτή της Υπαπαντής. Μάλλον, το νερό της, θα μας το δώσει τον Μάρτιο. Ψηλά τα σκούρα σύννεφα μάταια ακαρτερούσαν το φύσημα του αέρα να τα σπρώξει, για να συμπυκνωθούν, μήπως και ρίξουν μια σταγόνα νερό. Τίποτε όμως, το νερό της κυράς της Υπαπαντής δεν έπεσε και η εορταστική μέρα δεν μύρισε νέρινη δροσιά.
Πρωί της εορτάσιμης μέρας, στα Ζόλα με έβγαλε ο δρόμος, όπως πάντα, έτσι για να σταθώ θρησκευτικά, στου χρόνου μου το όμορφη δράση, για να ακούσω τα μεγαλυνάρια της Θεοτόκου, που την ημέρα αυτή, της Υπαπαντής, όλα του κόσμου τα Ψηλά και τα Μεγάλα, υπαντούν μέσα στις παλιές και νέες προφητείες για τον Χριστό.
Ο πρόεδρος των Ζόλων, Γεώργιος Αποστόλη Απέργης είχε σημαιοστολίσει και ασβεστώσει το χωριό με μια προσεγμένη καθαριότητα, τόσο στις λιθιές, όσο και στα δρομάκια και στην πλατεία.
Έτσι, στην Υπαπαντή των Απεργαίωνε, εκεί στα Ζόλα, που φωλιασμένη σε κατωφέρεια βουνού στέκει τούτη η εκκλησία, σημαιοστόλιστη, «ντυμένη» με νικητήρια και δοξαστικά φυτά, σε πήγαινε η όλη παστρική ατμόσφαιρα πιο πέρα, πιο κοντά να συναντήσεις το Θείο μέσα σου. Και καθώς διασκέλιζες τον καταστόλιστο διάδρομο που περνά κάτω από το καμπαναριό, για να μπεις στο ναό, η ψαλτική παρέα του Βασίλη Καλογηρά, ακουγόταν με δυναμικό εκφραστικό παλμό…
Ακατάληπτον εστί, το τελούμενον εν σοί, και αγγέλοις και βροτοίς, Μητροπάρθενε αγνή.
Αγκαλίζεται χερσίν, ο πρεσβύτης Συμεών, τον του νόμου Ποιητήν, και Δεσπότην του παντός.
Θεοτόκε η ελπίς, πάντων των Χριστιανών, σκέπε φρούρει φύλαττε, τους ελπίζοντας εις σέ.
Κι όπως αυτά τόσο μελωδικά ακουγόταν από τους ψαλτάδες, οι Απεργαίοι, παιδιά του μακαρίτη Νικόλα Απέργη, Γεράσιμος και Γιώργος, κουνούσαν με τα άσπρα ξύλινα κοντάρια τους πολυελαίους για να διαχυθεί η Θεία Ενέργεια στο χώρο.
Ο φωτογραφικός μου φακός προσπαθούσε να αποθανατίσει κάθε λεπτομέρεια, αλλά πρόσεχα να μη χάσω τον σκοπό της εορτής, το μήνυμα που τόσα απλόχερα με ευλάβεια μέσα στη Θεία Τελετουργία, ακουγόταν από τους θείους ύμνους της μεγάλης εορτής.
Αρχιερατική η λειτουργία της Υπαπαντής στα Ζόλα, με τον μητροπολίτη μας κον Δημήτριον, τον διάκονο Γεώργιο με τους ιερομονάχους: π. Χαράλαμπος Τζάνες και τον π. Κυπριανό Βουτσινά και τους ιερείς: π. Βασίλειο Παυλάτο και τον εφημέριο του ναού π. Ανδρέα Σβορώνο.
Στο καλανάρχο, σαν «σμάρι» έψαλλαν υπέροχα τους εκκλησιαστικούς ύμνους της ημέρας η ψαλτική παρέα του μαέστρου Βασίλη Καλογηρά: Σπύρος Αυγουστάτος- Σαΐνης, Βερονίκης Γεράσιμος, Νικόλαος Κόμητας, Γιώργος Μαυρογιάννης, Μενέλαος Σωτηρόπουλος, Σπύρος Μποφιλάτος. Η ψαλτική τους ήταν γεμάτη με όμορφα κεντίδια, χωρίς οξυφωνίες, είχε μια σταθερή συγχρονία που έκρυβε τόσο την πείρα του μαέστρου όσο και τη δυναμική της παρέας του. Δίπλα τους ήρθαν και δυο γυναίκες από τη χορωδία της Λειβαθούς, που τόσο όμορφα «έντυναν» το μουσικό ψαλτικό σύνολο. Έντονα κανταδοποιημένα ήταν το «Παράσχου Κύριε και τα «Κύριε ελέησον», είχαν έναν έντονο τρόπο καντάδας, ενώ ο Χερουβικός Ύμνος συνοδεύτηκε με ελαφρά και υπέροχα κρατήματα από τις κάτω φωνές.
Επιπλέον, στον Εσπερινός της εορτής συμμετείχαν με χοράρχη τον Μενέλαος Σωτηρόπουλο, οι ψαλτάδες Μάκης Παπάς και Δημήτριος Μοσχόπουλος και ο ιερέας π. Νικόλαος Σωτήρας, που πραγματοποίησε κήρυγμα για την πνευματική θεολογική αξία της εορτής.
Οι Επίτροποι τα είχαν όλα τακτοποιημένα, καθαρά και ομορφοπόστιαστα. Εικόνες πίστης και παράδοσης που συχνά πυκνά έρχονταν στα μάτια μας, τόσο από τα παιδιά των Απεργαίων και όχι μόνο, που φρόντιζαν το κάθε τι, όσο και από πολλούς πιστούς που έφερναν τους άρτους τους, που κοσμημένοι με άνθη της εποχής, θύμιζαν στέμματα πάνω στο τραπέζι στο κέντρο του ναού. Κάνιστρα μεγάλα με το στάρι κοσμημένο περίτεχνα, και, όπως έφεγγαν τα αφόρια μελισσοκέρια των άρτων, έμοιαζαν όλα αυτά, ως μια εικόνα από πειρατικό πλουμιστό θησαυρό. Τα κάνιστρα με το στάρι τα είχαν επιμεληθεί: η Χριστίνα Γασπαράτου και η Μαρία Γερασίμου Απέργη. Τα έφτιαχνε τόσο όμορφα η μητέρα της Χριστίνας, η μακαρίτισσα Μαρία Ν. Απέργη – Γασπαράτου και ευτυχώς η κόρης της συνέχισε την «κεντησιά», όπως της είχε δείξει η μάνα της. Είναι μια όμορφη παράδοση διακόσμησης και κατασκευής, που αξίζει να κρατηθεί.
Οι καμπάνες χτύπησαν με πολύ μπρίο από τα χέρια του Μάκη Ξένου. Εφκείνος είναι ένας Αζολιάτης, ωσάν τον Θεό Πάνα η μορφή του… και δώστου να σείει το καμπαναριό από τα δυνατά σημάματά του την ώρα που άρχισε η «Δοξολογία». Αλυχτούσαν τα σκυλιά από τον θόρυβο του σημάματος, μα, και αντιβούιζαν χαρούμενα τα πλάγια, εκεί στις Λαχτιές και στις Σκάλες, περιοχές των Ζόλων.
Κατά τα μέσα της λειτουργίας γιόμισε η εκκλησιά από κόσμο, ήρθαν μέλη από το ΚΑΠΗ του Αργοστολίου και επίσης επίσημοι από τον ομώνυμο Δήμο του νησιού μας. Ο Δήμαρχος Θεόφιλος Μιχαλάτος, οι αντιδήμαρχοι Γεώργιος Τσιλιμιδός και Σπύρος Σαμούρης, οι σύμβουλοι: ο Παναγής Βανδώρος, ο Αντώνης Λουβερδής, ο Σπύρος Θεοτοκάτος από την Ένωση Αγροτικού Συνεταιρισμού και φυσικά κοντά τους, «ο Πλανητάρχης» – πρόεδρος του χωριού , Γεώργιος Αποστόλη Απέργης.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας της εορτής, ο σεβασμιότατος μητροπολίτης μας, είπε δυο λόγια για την αγία ημέρα και διάβασε την Εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου της Ελλάδος για το θέμα που έχει προκύψει για τα ομόφυλα ζευγάρια.
Ακολούθησε το κοσμικό μέρος της Ιεράς Πανήγυρης, με καφέ , με φαγητό, με κεράσματα, με μοίρασμα του άρτου, κι όλα αυτά, μέσα από καλοσυνάτα κεφαλληνιακά πειράγματα και κανταδόρικα τραγούδια. Οι Επίτροποι της Υπαπαντής των Ζόλων: Γεράσιμος Νικολάου Απέργης, Γεώργιος Αποστόλη Απέργης, Μεταξάς Απέργης είχαν φροντίσει μαζί με άλλους χωριανούς και χωριανές τους την κάθε λεπτομέρεια. Τους αξίζουν πολλά μπράβο και η Κυρά η Υπαπαντή να τους δίνει υγεία και δύναμη.
Μπήκα στο αυτοκίνητο μου για τον γυρισμό στην πόλη μου. Στο σεβασμό για τη Μεγάλη Δεσποτική – Θεομητορική εορτή αναμοχλεύονταν στο μυαλό μου, θετικά, τα μεγαλυνάρια της Θεοτόκου, της εορτής της Υπαπαντής του Κυρίου, που φαίνονται πως, με τα προφητικά λόγια τους, στέκονται ως θεία λύση της ανθρώπινης υπαρξιακής τραγωδίας.
Η λαβίς η μυστική, η τον άνθρακα Χριστόν, συλλαβούσα εν γαστρί, συ υπάρχεις Μαριάμ.
Λάμπρυνόν μου την ψυχήν, και το φως το αισθητόν, όπως ίδω καθαρώς, και κηρύξω σε Θεόν.