Σαν κακό χωριό (που λέγαν οι παλαιοί) κατάντησε το Ληξουράκι μας!
Κάθε χρόνο εμείς οι “Αθηναίοι” γυρίζουμε στα πατρογονικά χώματα, με προσμονή και ελπίδα ότι θα δούμε επιτέλους κάτι να αλλάζει, κάτι να βελτιώνεται πια. Να μυρίσουμε την ευωδιά του τόπου μας, να ξαναβρεθούμε με τους “δικούς” (συγγενείς και φίλους), μα κυρίως να πατήσουμε τα άγια χώματα του Νησιού μας, να πιούμε λίγο απ’ το κουρλό νερό του (για να βγάλουμε τον χειμώνα που έρχεται), να προσκυνήσουμε τον Αφέντη τον Άγιο, την Κυρά την Παναγία στους τόσους αφιερωμένους σ’ Αυτήν Ναούς Της.
Μα για άλλη μια χρονιά μια πρικιά γεύση μάς μένει στο στόμα…
Τα ξαναβρίσκουμε όπως τ’ αφήσαμε και πέρσι! Ίσως και λίγο χειρότερα!!! Την προσμονή διαδέχεται η απογοήτευση, την ελπίδα η λύπη.
Γιατί άραγε τόσα χρόνια από τους σεισμούς του 2014 παραμένουν ριπισμένα τα κυριότερα στολίδια του Ληξουριού; Δημαρχείο, Δημοτικό Θέατρο, Κέντρο Νεότητας, Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη Δαμωδού, Γυμνάσιο, Λύκειο, Δημοτικά Σχολεία, Τεχνικό Λύκειο και και και πολλά άλλα.
Ας ελπίσουμε ότι οι πολιτικές και δημοτικές αλλαγές στην Πατρίδα μας θα βελτιώσουν την εικόνα αυτή και οι νέοι άνθρωποι που ανέλαβαν την Χώρα και τον Τόπο μας ας ευχηθούμε να κινητοποιηθούν και να καταφέρουν να αλλάξουν ριζικά όσα διέλυσε με το πέρασμά του ο εγκέλαδος και αποτέλειωσε ο χρόνος.
Μα είναι όμως και πράγματα που δεν χρειάζονται “λεφτά” για να γίνουν, δεν χρειάζονται “κόπο”, δεν χρειάζονται “μόχθο”, “προσπάθεια” ή “ανθρώπους“. Ανέξοδα είναι. Θέλουν μόνο αγάπη και σεβασμό. Και κυρίως σεβασμό!
Στις 8 Σεπτεμβρίου, στο Γενέσιο της Παναγίας, το Χωριό μου “γιορτάζει”. Τα Κουβαλάτα Πάλλης τιμούσαν την Παναγία τους την Κουβάλαινα, “δόξη και τιμή”. Την ευχαριστούσαν “κατά πώς Της έπρεπε” για τη βοήθεια και προστασία Της στο Χωριό και στους κατοίκους του και Την παρακαλούσαν να μην πάψει ποτέ να τους έχει στην άκρη του ματιού Της και να τους “φυλά”.
Είναι η περίφημη και εξαιρετικά σπάνια εικόνα, λόγω του ιδιαίτερου εικονογραφικού τύπου της, του 18ου αιώνα. Όπως γράφει σε παλιότερο άρθρο του ο συγχωριανός μας Γεράσιμος Γαλανός, είναι μια μικρή εικόνα με θέμα την Παναγία που θλιμμένη κοιτά τον Εσταυρωμένο Υιό Της, η επονομαζόμενη Παναγία του Πόνου ή Madonna Dolorosa, θέμα που λόγω των δυτικών επιρροών στην Κρητικο-Επτανησιακή σχολή συναντάται στα Επτάνησα. Είναι μια από τις λίγες παρόμοιες που βρίσκονται στην Παλική πια. Την τοποθετούν σε χαμηλό προσκυνητάρι κατά την εορτή Της στα Κουβαλάτα και γίνεται μεγαλόπρεπα το πανηγύρι Της.
Με νοσταλγία το πρωί της γιορτής πήγα στο Χωριό. Μα μπαίνοντας στην Εκκλησία μάταια προσπάθησα να εντοπίσω την εικόνα Της. Η ματιά μου έψαχνε αγωνιωδώς να Την βρει, να Την συναντήσει, να Της μιλήσει, όπως οι παλαιοί μάς μάθαν. Μάταια! Στο κέντρο του Ναού μια φτηνιάρικη (ίσως και χάρτινη) εικόνα του Γενεσίου υπήρχε στο προσκυνητάρι.
Από το φετινό πανηγύρι
Μα τι συμβαίνει; αναρωτήθηκα. Πάλι την κλέψαν; Και δεν ζει πια ο Παυλάκης ο Δελαπόρτας, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, να ψάξει να Την βρει και να Την ξαναφέρει στο Χωριό Της…
“Η Εικόνα, πού είναι η Εικόνα;” ρώτησα την Επιτρόπισσα, σαν πήγα να πάρω κερί. Κοιταζόντουσαν οι δυο γυναίκες στο παγκάρι.
Προχώρησα ν’ ανάψω το κερί μου. Στο μανουάλι στεκόταν για να σβήνει τα παλιά κεριά ο Επίτροπος.
“ΗΕικόνα, κουμπάρε, πού είναι η εικόνα;” τον ρώτησα.
“Κει πίσω τη βάλανε“, μου είπε, φανερά στεναχωρημένος και μου έδειξε ένα κενό σημείο στον τοίχο, δίπλα στην αριστερή πόρτα του τέμπλου. Μπροστά της, μάλιστα, στεκόταν όρθιος κάποιος κύριος.
Πλησίασα με πόνο και θλίψη για να την προσκυνήσω. Παραπεταμένη και ξεχασμένη μας κοίταζε, επιμελώς κρυμμένη. Αυτή που πάντα δέσποζε επιβλητικά στο κέντρο του Ναού Της. Αυτή που μας κοίταζε για να μας δώσει παρηγοριά κι ελπίδα. Αυτή που άκουγε καρτερικά όλα τα αιτήματά μας…
Έφυγα αμέσως. Δεν ήθελα να μου αποτυπωθεί στον νου αυτή η ανάμνηση. Θέλω να θυμάμαι τις άλλες, από παλιότερες χρονιές. Που ακόμη κι όταν ήταν λαβωμένη από τους σεισμούς μάζευε κοντά Της όλο τον κόσμο Της. Που είχαμε τρεις παπάδες στη Χάρη Της, χορό ψαρτάδων και την Παναγία μας στη μέση του Ναού να ευφραίνεται με όλα τα παιδιά Της που έβλεπε γύρω Της!
Από παλιότερο πανηγύρι
Από παλιότερο πανηγύρι
Σκέφθηκα τα λόγια ενός φίλου Ιερέα από την Αθήνα που, αποκαρδιωμένος από πολλά που γίνονται στον εκκλησιαστικό χώρο, λέει συχνά στον εαυτό του μεγαλόφωνα: “Μην ασχολείσαι, πάτερ μου” κι αυτό μας συμβουλεύει και εμάς “Μην ασχολείσαι, σάμπως θ’ αλλάξει και κάτι;“.
Όχι, εγώ θα ασχολούμαι.Όλοι μας πρέπει να ασχολούμαστε. Γιατί αλλοιώς εμείς πρώτοι επιτρέπουμε να τσαλαπατάνε “κάποιοι” τη μνήμη, την παράδοση, τα πιστεύω, τα Ιερά και τα Όσιά μας.
Όχι, εγώ θα ασχολούμαι.Γιατί πρέπει να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεώτεροι.
Όχι, εγώ θα ασχολούμαικαι ζητώ και από εσάς να ασχολείσθε, γιατί αλλοιώς τίποτε δεν θα μείνει όρθιο, όλα “κάποιοι” θα τα ισοπεδώσουν κι εμείς απλώς θα κουνάμε στεναχωρημένοι το κεφάλι και απογοητευμένοι θα προσπερνάμε περιμένοντας τις ακόμη χειρότερες μέρες.
Όχι, εγώ θα ασχολούμαι.Γιατί δεν μπορώ να βλέπω άλλο πια τα πανηγύρια του καλοκαιριού με έναν μόνο παπά, εκεί που ήταν τρεις ή και πέντε παπάδες παλιότερα.
Όχι, εγώ θα ασχολούμαι.Γιατί δεν δέχομαι το “όλοι εναντίον όλων και κανείς με κανέναν“.
Όχι, εγώ θα ασχολούμαι. Γιατί θέλω το Ληξούρι μου πίσω.
Όχι, εγώ θα ασχολούμαι.Γιατί δεν κοστίζει τίποτε το να διατηρούμε την παράδοση, την πίστη, τα ήθη και τα έθιμά μας.
Όχι, εγώ θα ασχολούμαι.Γιατί αυτά που παραλάβαμε από τους παλιότερους ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ να τα παραδώσουμε στους νεώτερους.
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να κρατήσουμε ζωντανές τις παρακαταθήκες που κληρονομήσαμε. Να μην παραποιούμε, όπως βολεύει τον κάθε τυχάρπαστο, τις παραδόσεις και τα έθιμά μας. Να μην επιτρέπουμε να σβήνουν τη μνήμη μας, να καθαρίζουν με χλωρίνη και ακουαφόρτε τις αναμνήσεις μας και να ισοπεδώνουν τα πάντα με τους οδοστρωτήρες τους! Καθήκον και χρέος στους προγόνους μας, στα γονικά μας, είναι να τις διαφυλάσσουμε, γιατί μ` αυτές μας αναστήσανε οι παλιοί και μας μάθαν να τις υπερασπιζόμαστε.
Ας ελεγχθούν επιτέλους από τους ανωτέρους τους στην ιεραρχία του κάθε φορέα οι “περισπούδαστοινεόκοποι πρωτοπόροι της ισοπέδωσης“, γιατί μην ξεχνάν ότι συνήθως πριν από το τέλος πάντα οι Κεφαλονίτες ξυπνούν και αντιδρούν, έστω και την τελευταία στιγμή.
Γιατί, όπως έχω πει πολλές φορές: “Η Κεφαλονιά έχει ένα μεγάλο μειονέκτημα, κατοικείται από Κεφαλονίτες και ειδικά το Ληξούρι από Ληξουριώτες…”
Γι` αυτό, φίλε συντοπίτη, ΞΥΠΝΑ. Σου καταστρέφουν αυτά που έζησες, που έμαθες, που πίστεψες, που αγάπησες.
Μπορεί να μην τα ξέρουν, γι’ αυτό μάθε τους τα και απαίτησε να τα σέβονται.
Μάθε να τα προφυλάσσεις, για σένα και τις γενιές που έρχονται, γιατί καταστροφικότερος σεισμός από τη λήθη δεν υπάρχει!!!
Καλή Αλυσανδράτου
Διευθύντρια Εστίας Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης
στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος