Του Γεράσιμου Σωτ. Γαλανού
Γύρω στα 1978 βρισκόταν στο Ληξούρι ως υπάλληλος της Αγροτικής Τράπεζας, ο Λευκάδιος την καταγωγή, ο Σπύρος Γραμματικόπουλος. Επρόκειτο για άτομο ευσυνείδητο στα υπαλληλικά του καθήκοντα, ανοικτό μυαλό για δράσεις πολιτιστικές, δείχνοντας πολύ ενδιαφέρον για τα κοινά του τόπου που εργαζόταν, το Ληξούρι. Συμμετείχε σε διάφορες επιτροπές και δράσεις με πολλούς και αξιόλογους ανθρώπους του Ληξουρίου, φέρνοντας μια πρωτοπορία, που χάραξε σελίδες καλής μνήμης και δραστηριότητας. Πρωτοστάτησε στην προβολή κινηματογραφικών ταινιών στο Ληξούρι στα τέλη του 1978 και κατάφερε, μαζί με άλλους, το 1979, να ιδρύσει την Κινηματογραφική Λέσχη του Παλληξουριακού.
Συγκεκριμένα, η ιδέα να πραγματοποιούνται προβολές ταινιών, αγκαλιάστηκε και στηρίχτηκε ένθερμα από το Αθλητικό Σωματείου του Παλληξουριακού, που το τότε Διοικητικό του, ζήτησε από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος – Μουσείον Κινηματογράφου, την οργανωμένη βοήθειά της, ώστε να δημιουργηθεί με καταστατικό και διοίκηση Κινηματογραφική Λέσχη στο Ληξούρι.
Πράγματι, το Διοικητικό του Αθλητικού Συλλόγου του Παλληξουριακού, στις αρχές του Φεβρουαρίου 1979, πέτυχε τη στήριξη του εγχειρήματος έχοντας άμεση ανταπόκριση από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Με υπογράφοντα τον Θ. Αδαμόπουλο το υπ’ αριθμ. 6/8-2-1979, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, ζήτησε από τον Παλληξουριακό να τής αποσταλεί αντίγραφο του καταστατικού με τη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της νεοσυσταθείσας υπό του Αθλητικού Συλλόγου τότε Κινηματογραφικής Λέσχης. (Φυσικά η Λέσχη λειτούργησε υπό την εποπτεία της Ταινιοθήκης της Ελλάδος από την 1-1-1979, λόγω που είχαν γίνει οι απαιτούμενες ενέργειες και έπειτα γραφειοκρατικά συντάχτηκε ως επίσημο θέμα η ίδρυσή της).
Ή άμεση δεχτική έγγραφη απάντηση από την Κινηματογραφική Λέσχη του Ληξουρίου υπογεγραμμένη για το Διοικητικό Συμβούλιο από τον πρόεδρο τον Σπύρο Γιουλάτο και τον Γενικό Γραμματέα, Θεόδωρο Κοντονίκα, διαβεβαίωνε την Ταινιοθήκη της Ελλάδος -Μουσείο Κινηματογράφου, πως, (…Εμείς από την πλευρά μας θα κάνουμε κάθε τι δυνατό για να κάνουμε το παράρτημά μας άξιο των προσδοκιών των δικών σας και του φιλοθεάματος κοινού…).
Στο νέο οργανωμένο ξεκίνημα της Κινηματογραφικής Λέσχης Ληξουρίου, ο Σπύρος Γιουλάτος εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου, εκφράζει εγγράφως εν όψει του συνεδρίου, που είχε προγραμματίσει η Ταινιοθήκη της Ελλάδος για την πορεία των Λεσχών της και των Παραρτημάτων της, στις 16 Μαΐου 1979, τις πολιτιστικές σκέψεις και δράσεις που έως τότε γίνονταν στον τόπο του Ληξουρίου, με πρώτη τη βοήθεια του Παλληξουριακού που στήριζε το Καρναβάλι και πολλές και καλές εκδηλώσεις και αναφέρεται στην Κινηματογραφική Λέσχη, που ο αριθμός του κοινού που την παρακολουθούσαν θερμά έφτανε γύρω στα 170 άτομα. (… Ο μέσος αριθμός που παρακολουθούσαν τις προβολές ήταν 110-130 άτομα. Σε πολλές ταινίες ξεπεράσαμε τα 150 μέλη. Ο μέσος αριθμός εισιτηρίων του μοναδικού κινηματογράφου που λειτουργεί στην πόλη μας δεν ξεπερνούσε τα 50 εισιτήρια σε πρεμιέρα… Αξίζει να σημειωθεί ότι στις προβολές το 40% ήταν γυναίκες…).
Σε τοπική εφημερίδα ο αρθρογράφος Φ. Σαμικός, εκφράζεται με εγκωμιαστικές γραμμές για την πρωτοβουλία και τη δράση των πρωτεργατών της Κινηματογραφικής Λέσχης, γράφοντας μέσα σ’ όλα τα μπράβο και τους επαίνους, τα: «… Στόχος της Λέσχης ο Λαός όχι μόνο του κλειστού κυκλώματος μιας μικρής πόλης. Στόχος ο λαός ολόκληρης της Επαρχίας. Ο κάτοικος του χωριού, ο αγρότης, ο επαγγελματίας, ο εργάτης… τριακόσια περίπου σήμερα τα μέλη που με μια μικρή ετήσια εισφορά παρακολουθούν αξιόλογα έργα… ας την στηρίξουν οι Κεφαλονίτες αυτή την προσπάθεια, την μεγάλη προσπάθεια…».
Μέσα στις προβολές του 1979, υπήρχαν και ταινίες για τα παιδιά, ιδιαίτερα κατά την πασχαλινή περίοδο. Μια από αυτές σχολιάζει ο τοπικός τύπος: Εφημ. Μέλλον, 3-5-1979, (… Εις το εν Ληξουρίω κινηματογράφον «Πάλλας» ο «Παλληξουριακός Αθλητικός Όμιλος» επραγματοποίησε προ τίνων ημερών, εις τα πλαίσια του έτους του παιδιού, εκδήλωση για τους μικρούς φίλους. Την εκδήλωση προλόγισε ο Πρόεδρος Σπύρος Γιουλάτος και εν συνεχεία ο διδάσκαλος κ. Δημ. Τσακτσήρας. Η εκδήλωση τελείωσε με προβολή της ταινίας «Χοντρός- Λιγνός» προσφορά της ταινιοθήκης της Ελλάδος. Στην ομιλία του ο Σπύρος Γιουλάτος ηυχαρίστησε την Δήμαρχον Ληξουρίου καν Μαρίαν Σβορώνου – Μελιδώνη δια την παρουσία της, τον κ. Νώντα Μανωλίτση της ταινιοθήκης της Ελλάδος, την σοκολατοβιομηχανία « Μέλλον» για την προσφορά της σοκολατών και τους Φαρακλόν και Ζαφειράτον για την παραχώρηση της αίθουσας του κινηματογράφου…».
Στην πορεία του χρόνου, ο Σπύρος Γιουλάτος εκφράζοντας την ανησυχία του Διοικητικού της Κινηματογραφικής Λέσχης, αναφέρεται στις οικονομικές δυσκολίες, που πρέπει να καλύψουν στα έξοδα της μηχανής προβολής, αλλά και για την ενοικίαση της αίθουσας, που οι απαιτήσεις από τους ενοικιαστές ήταν μεγάλες. Στο έγγραφο που έστειλε ο Σπύρος Γιουλάτος, αναφέρει πως : (… Για την αρτιότερη οργάνωση της Λέσχης κρίνεται απαραίτητη η οικονομική μας ενίσχυση γιατί κατά την προηγούμενη περίοδο μόλις και καλύψαμε τα έξοδά μας.) Ακολουθούν προτάσεις προς το συνέδριο των κινηματογραφιστών του Μαΐου 1979, ποιες ταινίες θα πρέπει να προβάλλονται, την αναγκαιότητα να υπάρχει πρόγραμμα και αφίσα για κάθε ταινία.
Σε απολογιστικό και συνάμα ενημερωτικό έγγραφο του Παλληξουριακού στις 6 -3-1979/αρ. πρωτ. 1, προς τον τοπικό τύπο της εποχής, που αφορά στην πορεία της Κινηματογραφικής Λέσχης διαβάζουμε : (… Μέχρι στιγμής έχουν προβληθεί ταινίες όπως: «Ο θείος Βάνιας», «Το κέρατο της κατσίκας», «Μαργαριτάρια στο Στέμμα», «Ψωμί, Έρωτας και Φαντασία», «Λος Ολβιντάντος», κ. λ. π. Οι ταινίες προβάλλονται κάθε Παρασκευή και παρουσιάζουν τεράστιο ενδιαφέρον. Σκοπός της Λέσχης είναι η πολιτιστική ανάπτυξη της Επαρχίας Πάλλης προσφέροντας ταινίες ποιότητος…).
Σύμφωνα και με τα άλλα στοιχεία του εγγράφου φαίνεται πως το έγγραφο συντάχτηκε για να ενημερώσει μεν, πρωτίστως δε να αποσπάσει οικονομική βοήθεια για να στηριχτεί η Λέσχη. (… ζητάμε από όλους την οικονομική βοήθεια τους, διότι τα έξοδα είναι πάρα πολλά, η δε ετήσια συνδρομή πολύ χαμηλή.) Τα υπογράφοντα μέλη της Κινηματογραφικής Λέσχης ήταν: Σπύρος Γιουλάτος – πρόεδρος, Χαράλαμπος Πιτσινής ο επί των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων. Τα Μέλη: Σ. Αλεξανδρόπουλος,
Γ. Αγγέλου Γαλανός , Γ. Σφαέλος, Θ. Κοντονίκας, Μ. Μοσχόπουλος,
Π. Πρεντάνος, Κ. Κουρούκλης, Μ. Βαλσάμου, Σ. Γραμματικόπουλος.
Την περίοδο αυτή του ξεκινήματος της Λέσχης, η Διοίκηση εφάρμοσε την ιδέα της κάρτα εισόδου, κατά ζεύγη ατόμων 300 δραχμές, κάρτες ατομικές 200 δραχμές και μαθητικές 100 δραχμές.
Ενδεικτικά αναφέρω κάποιες ταινίες της Κινηματογραφικής Λέσχης του Παλληξουριακού που παίχτηκαν από 19-1-1979 έως και
13-4-1979 : «Μαργαριτάρια στο στέμμα», «Ανταλέν 31», «Το κέρατο της κατσίκας», «Ο θείος Βάνιας», «Ψωμί -έρωτας και φαντασία», «Συζυγικό κρεβάτι», «Λός Ολβιντάντος», «Ο Βαρώνος της Κομπίνας», «Κυνηγώντας μύγες», «Εσκεμμένος προικοθήρας», «Η στιγμής της Αλήθειας», «Τζον ο Λεμονάδας», «Οι Επτά Σαμουράι» και μία παιδική ταινία «Χοντρός Λιγνός». Τα έξοδα για την περίοδο 1978-79 ήταν 32.516 και τα έσοδα 34. 110 δραχμές.
Τον Σεπτέμβρη του 1979, η Διοίκηση της Κινηματογραφικής Λέσχης του Παλληξουριακού έκανε την προσπάθειά της να βρει τους οικονομικούς πόρους και να δημιουργήσει παιδικό τμήμα ταινιών, ζητώντας χρήματα από πολλούς πολιτιστικούς φορείς, με πρώτη την αρωγή των τότε βουλευτών: Χαράλαμπου Μεσσάρη και Παναγή Γεράκη, και επιπλέον ζητούσε εγγράφως τη βοήθεια από μεγάλες εφημερίδες των Αθηνών και της Κεφαλονιάς. Το αποτέλεσμα της προσπάθεια ήταν ικανοποιητικό και έτσι από τις 24-10-1979 κάθε Τετάρτη γίνονταν προβολές στον κινηματογράφο «Παλλάς». (Βλ. Εφημερίδα Αλλαγή 15-11-1979, αριθ. φυλ. 22, σελ. 4.).
Στις 31-10-79, ημέρα Τετάρτη, υπογράφτηκε Ιδιωτικό Συμφωνητικό ανάμεσα στον Σπύρο Γιουλάτο εκ μέρους του Διοικητικού της Λέσχης με τον επιχειρηματία κινηματογραφιστή Νικόλαο Φαρακλό, όπου και συμφωνήθηκαν τα σχετικά με τις προβολές των ταινιών, τα οικονομικά ως αμοιβή για κάθε ταινία που ήταν 2.000 δραχμές και η περίοδος των προβολών από 24-10-1979 έως 30-4-1980.
Σύμφωνα με προγράμματα (χαρτιά γραμμένα στη γραφομηχανή με τις περιλήψεις της ταινίας) προβλήθηκαν καλές και ποιοτικές ταινίες όχι μόνο ελληνικές, αλλά και διεθνείς, που άφησαν στον παγκόσμιο κινηματογράφο μιαν εποχή. Την προσπάθεια στήριξαν: «Οι Κινηματογραφικές Επιχειρήσεις Θ. Α. Δαμασκηνός και Β. Γ. Μιχαηλίδης Α. Ε.», στέλνοντας ότι επίκαιρη ταινία είχε ακουστεί ή γραφτεί στον έντυπο τύπο με καλή κριτική. Ακόμη και ταινίες του Παντελή Βούλγαρη, ταινίες επαναστατικές όπως, «Οκτώβρης» που ήταν ένα φιλμικό μανιφέστο του ’17 και ταυτόχρονα μια μονογραφία πάνω στην υπεύθυνη οπτική κατοχύρωση των μεγάλων ιστορικών στιγμών του αιώνα που πέρασε. Ακόμη, είχαν την προβολή τους και ταινίες του γαλλικού σινεμά, αφήνοντας καλή ανάμνηση στους παλαιότερους Ληξουριώτες.
Κάποιες φορές με τη μεσολάβηση του Σπύρου Γραμματικόπουλου, που εργαζόταν στην Αγροτική Τράπεζα Ληξουρίου, η Κινηματογραφική Λέσχη του Παλληξουριακού δέχτηκε ταινίες από την αντίστοιχη της Λευκάδας, ταινίες ελληνικές και ξένες, μεγάλων αξιώσεων τότε. Ο διασωθείς κατάλογος μας ενημερώνει ονομαστικά για ταινίες από πολλά ξένα κράτη, καθώς και αρκετές ελληνικές που παίχτηκαν κατόπιν προσεγμένης προετοιμασίας και συνεννόησης της Κινηματογραφικής Λέσχης του Παλληξουριακού με τις άλλες Κινηματογραφικές Ελληνικές Λέσχες.
Επίσης, το 1979 κηρύχτηκε «Έτος του Παιδιού» και με αφορμή αυτή το Διοικητικό με πρόεδρο τον Σπύρο Γιουλάτο, πρόβαλε παιδικές ταινίες που χαροποίησαν τους μικρούς θεατές, αλλά το οικονομικό πρόβλημα ήταν άλυτο, γιατί οι περισσότερες ταινίες ήταν προσφορά στους μαθητές του Ληξουρίου. Με αφορμή λοιπόν το «Έτος του Παιδιού» συντάχτηκε επιστολή στις 26-11-79/αριθμ. πρωτ. 13, ενημερωτική, που ζητούσε την οικονομική στήριξη προς την Κινηματογραφική Λέσχη ΠΙΡΕΛΙ.
Ωστόσο, αυξήθηκαν οι τιμές στις κάρτες εισόδου στην Κινηματογραφική Λέσχη, δινόταν όμως η ευκαιρία να δώσεις κάθε φορά όσο χρήματα ήθελες και σταδιακά να φτάσεις το μηνιαίο ποσό που ήθελε η κάρτα. Δηλαδή, υπήρχε ρύθμιση στη τιμή της κάρτας με προκαταβολή και δόσεις. Το δεύτερο εξάμηνο του ’79, υπήρξε μεγάλη κινηματογραφική έξαρση στις προβολές και μελετώντας τους καταλόγους επιλογής ταινιών, θαυμάζει κανείς πέρα από το πλήθος των ελληνικών και ξένων έργων, ότι δεν απολείπουν ταινίες του Τσάρλυ Τσάπλιν, τα ντοκιμαντέρ και ταινίες με έργα που αφορούν την ιστορία και τη μυθολογία.
Τον επόμενο χρόνο, 1980 παρουσιάζονται επίσης αξιόλογες ταινίες όπως: «Το Κορίτσι με τη βαλίτσα», «400 χτυπήματα», «Η γυναίκα μου αυτό το τέρας», «Νοτάριους», «Δολοφόνος για γέλια», «Δυο μάτια είδαν το Έγκλημα», «Χρώματα της Ίριδος» και άλλες αρκετές.
Το Νοέμβριο του 1980 με το υπ’ αριθμ. 85/11-11-1980 έγγραφο του Παλληξουριακού Α. Ο. ζητείται από τον Δήμο Ληξουρίου να παραχωρήσει ως χορηγία την άδεια χρήσεως (…της αιθούσης τελετών και δεξιώσεων του Δημοτικού Καταστήματος κάθε Παρασκευή από ώρα 19.30 έως 22.00 και για το χρονικό διάστημα από 21-11-1980 έως 30-4-1981 για να προβάλλει η Κινηματογραφική Λέσχη Ληξουρίου ταινίες ποιότητος…). Η έγκριση της χορηγίας από τον Δήμο ήταν θετική με αποτέλεσμα να πραγματοποιηθούν πολύ καλές προβολές ταινιών και το κόστος του ενοικίου της αιθούσης να μην υπάρχει, λόγω της προσφοράς αυτής από τον τότε Δήμο Ληξουρίου. Η Κινηματογραφική Λέσχη του Παλληξουριακού σταμάτησε το 1981 προς 1982, λόγω μη κατάλληλης αίθουσας προβολών και για οικονομικούς λόγους. Χάραξε όμως μια σπουδαία οργανωμένη προβολή ταινιών και τόνωσε την καλή διασκέδαση και ψυχολογία των Ληξουριωτών, για τα χρόνια που λειτούργησε.
Βέβαια, υπήρχε και ο πλανόδιος κινηματογράφος του Ιωάννη Κουρούκλη, αλλά είχε και αυτός αρχίσει να ελαττώνει τις προβολές του. Γι αυτόν, τον πλανόδιο κινηματογράφο του Ληξουρίου, θα ακολουθήσει μελλοντική αναφορά.
( Το κείμενο αφιερώνεται στη μνήμη του Σπύρου Γραμματικόπουλου, που πάντα είχε την έγνοια του για τα πολιτιστικά του Ληξουρίου και που όσο έζησε στο Ληξούρι κοπίασε για τον πολιτισμό και το ωραίο.)
