Ο καρκίνος μπορεί να προληφθεί με σωστή διατροφή, σωματική άσκηση, αποφυγή τοξικών ουσιών και κυρίως διακοπή του καπνίσματος.

Αυτό τόνισαν την Πέμπτη κορυφαίοι Έλληνες επιστήμονες από το Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας και την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία.

Yπολογίζεται πως 3,7 εκατ. άνθρωποι διεθνώς, θα μπορούσαν να σωθούν κάθε χρόνο, αν εφαρμόζονταν οι σωστές στρατηγικές πρόληψης.

Δυστυχώς, ο καρκίνος είναι η δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως στις αναπτυγμένες χώρες. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και διατροφής, τις τελευταίες δεκαετίες, σχετίζονται με τη συνεχώς αυξανόμενη νοσηρότητα και θνησιμότητα από καρκίνο και στην χώρα μας.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στον καρκίνο του πνεύμονα, ο πνευμονολόγος- εντατικολόγος, διευθυντής του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας, Παναγιώτης Μπεχράκης, ανέφερε ότι «η νόσος, που προκαλείται κατά 90% από το κάπνισμα, στη χώρα μας ευθύνεται για 8.000 θανάτους το χρόνο.

Άρα, η μείωση του καπνίσματος αποτελεί τον κύριο μηχανισμό πρόληψης του καρκίνου αυτού».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, που παρουσίασε ο κ. Μπεχράκης, στην Ελλάδα παρατηρείται σημαντική μείωση του καπνίσματος στο διάστημα 2009 – 2014. Συγκεκριμένα, το σύνολο των ημερήσιων καπνιστών έχει πέσει στο πολύ χαμηλό επίπεδο του 27.3%.

Επίσης, ιδιαίτερα μεγάλη είναι η μείωση των καπνιστών στις νεαρές ηλικίες μεταξύ 16 – 24 χρόνων που φτάνει στο 33.3%.

Οι 8 στους 10 Έλληνες ντρέπονται για τη μη εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου

Ωστόσο, ο κ. Μπεχράκης ήταν ιδιαίτερα σκληρός για το παθητικό κάπνισμα και την μη εφαρμογή του νόμου στη χώρα, επισημαίνοντας ότι «ουσιαστικά πρόκειται για εκποίηση της Δημόσιας Υγείας σε συγκεκριμένα συμφέροντα, που εκθέτει τη χώρα διεθνώς και προκαλεί κοινωνική αγανάκτηση».

Το 80% των πολιτών είπε ότι «ντρέπονται» γι’ αυτό που συμβαίνει. «Έχουμε ένα σωστό νόμο, λαό που θέλει την εφαρμογή του και την Πολιτεία που δεν τον εφαρμόζει». 

Η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας, του υπουργείου Υγείας, είπε ο γγ Γιάννης Μπασκόζος, βρίσκεται δίπλα σε κάθε δράση πρόληψης και αγωγής υγείας, ωστόσο «αποδεικνύεται πόσο δύσκολο είναι να πείσουμε και να εφαρμόσουμε αυτά που είναι αποδεδειγμένα επιστημονικά».

Αναφερόμενος στο ζήτημα του καπνίσματος ο κ. Μπασκόζος μίλησε για «διαχρονική αποτυχία», παρά τα θετικά αποτελέσματα που παρατηρούνται και ανέφερε ότι το θέμα θα εξετάσει το υπουργείο Υγείας και θα απασχολήσει και το κυβερνητικό συμβούλιο.

Μίλησε επίσης για τη διαπραγμάτευση -που βρίσκεται σε εξέλιξη- για τα καινοτόμα φάρμακα κατά του καρκίνου, τονίζοντας ότι στόχος είναι να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτά όσοι τα χρειάζονται.

Το παθητικό κάπνισμα, όπως τόνισε ο κ. Μπεχράκης, αποτελεί γνωστό καρκινογενετικό μηχανισμό στον οποίο εκτίθενται υποχρεωτικά πάνω από 130.000 εργαζόμενοι στους χώρους εστίασης και διασκέδασης, ενώ ο μέσος Έλληνας εκτίθεται σε ποσοστό 78.5% σε παθητικό κάπνισμα σε εστιατόρια, μπαρ και καφετέριες.

Διατροφή και καρκίνος

Όπως ανέφερε ο ομότιμος καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Αντώνης Καφάτος, η υπερκατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων και ποτών οδηγεί στην παχυσαρκία, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, μαστού, νεφρών, παγκρέατος, ενδομητρίου, χοληδόχου κύστεως και το αδενοκαρκίνωμα του οισοφάγου.

Σύμφωνα με τον κ. Καφάτο, καλή διατροφή σημαίνει: Αυξημένη καθημερινή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής αλέσεως, οσπρίων, ψαριών και θαλασσινών, δύο φορές την εβδομάδα. Κόκκινο κρέας και αλλαντικά σε μικρή ποσότητα, μία φορά το μήνα. Αποφυγή επεξεργασμένων τροφίμων με κορεσμένα και τράνς λιπαρά οξέα. Μείωση του αλατιού στο φαγητό. Αποφυγή οινοπνευματωδών ποτών γιατί αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο της στοματικής κοιλότητας, του φάρυγγα, του οισοφάγου, του ήπατος και του μαστού. Ελάττωση ή αποφυγή τροφίμων υψηλού γλυκαιμικού δείκτη, όπως αναψυκτικά, γλυκά, άσπρο ψωμί, άσπρα μακαρόνια, άσπρο ρύζι, μπισκότα, σοκολάτες. Σωματική άσκηση, μέτρια προς έντονη, για περισσότερα από 60 λεπτά την ημέρα.

Από την πλευρά του, ο Ευάγγελος Φιλόπουλος, πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, συμφώνησε με την τοποθέτηση του κ. Καφάτου και πρόσθεσε πως «μία απλή, με χαμηλό κόστος, αλλά με υψηλή αποδοτικότητα στρατηγική πρόληψης, όσον αφορά στη διατροφή, θα μπορούσε να μειώσει κατά 30% τα νέα περιστατικά καρκίνου».

Ταυτόχρονα ανέφερε, ότι για κάθε ένα δολάριο που επενδύεται στην πρόληψη, εξοικονομείται το δεκαπλάσιο σε έξοδα θεραπείας.

Η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία προτείνει συγκεκριμένο πλαίσιο προληπτικών παρεμβάσεων και πληθυσμιακού ελέγχου, που εύκολα και γρήγορα μπορεί να εφαρμοστεί στη χώρα μας. Με το σύνθημα ότι «ο καρκίνος δεν ξορκίζεται, αλλά αντιμετωπίζεται», ο κ. Φιλόπουλος είπε πως ο καθένας μόνος του, αλλά και όλοι μαζί, είναι εφικτό να το καταστήσουμε κοινή πεποίθηση.