Το «ξεκαθάρισμα» των εκκρεμών υποθέσεων στα Ειρηνοδικεία από δανειολήπτες που έχουν προσφύγει στο Νόμο Κατσέλη φαίνεται να αναδεικνύεται σε μείζον θέμα για την κυβέρνηση.
Όπως αναφέρεται στην επιστολή του υπουργού Οικονομικών προς τα στελέχη της τρόικας, από τις 100.000 υποθέσεις που εκκρεμούν ενώπιον των περιφερειακών δικαστηρίων σε όλη τη χώρα, με δικάσιμο που φθάνει ως το 2028, υπάρχει σημαντικός κίνδυνος για τη σταθερότητα της οικονομίας.
Για τον λόγο αυτό, χρειάζεται ένα φιλτράρισμα, δηλαδή ξεκαθάρισμα όσων έχουν αδυναμία και είναι «στρατηγικά» παραβάτες, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Οι αιτίες για τη συσσώρευση υποθέσεων είναι, όπως σημειώνεται, οι δυσκολίες κατανόησης από τα Δικαστήρια και τους δικαστές της περιφέρειας, τεχνικών/οικονομικών θεμάτων, η απουσία του εξωδικαστικού συμβιβασμού και η ανεπαρκής ανταπόκριση εκ μέρους των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων η οποία αύξησε το μέγεθος του προβλήματος. Παράλληλα υπάρχουν και οι στρατηγικά υπερήμεροι και οι «μπαταχτσήδες».
Οι στόχοι μέσα από τις προτεινόμενες αλλαγές είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών λήψης δικαστικών αποφάσεων (εστίαση σε εκκρεμούσες υποθέσεις), τυποποίηση των διαδικασιών και των εγγράφων, φιλτράρισμα μεταξύ των δανειοληπτών, ώστε να διαπιστωθεί ποιοι είναι «μπαταχτσήδες» και η καλλιέργεια μιας σταθερής κουλτούρας πληρωμών.
Σύμφωνα πάντα με τις ελληνικές προτάσεις, οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν είναι οι εξής:
- Μεταφορά των εκκρεμών υποθέσεων από τα περιφερειακά δικαστήρια στα κεντρικά Ειρηνοδικεία της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, προκειμένου να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα του συστήματος και να επιτευχθεί οικονομία κλίμακας.
- Η μεταφορά αυτή σε συνδυασμό με την ενισχυμένη υποδομή των δικαστηρίων θα είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων δικασίμων, για όλες τις εκκρεμούσες υποθέσεις, σε κεντρικά Ειρηνοδικεία.
- Οι νέες ημερομηνίες ακρόασης αφορούν υποθέσεις με δικάσιμο μετά την 1η Ιανουαρίου του 2017 και αφού γίνει αίτηση του οφειλέτη ή του πιστωτή.
- Η αίτηση θα πρέπει να ακολουθείται από μια νέα δικάσιμο για την προσωρινή διαταγή.
- Η προσωρινή αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων κατά του οφειλέτη (πλειστηριασμοί κ.ά) που χορηγείται μέχρι την οριστική εκδίκαση της αίτησης για ρύθμιση χρεών διευκρινίζεται πως θα περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο στην κύρια κατοικία.
- Το ποσό των μηνιαίων δόσεων πρέπει να αποφασίζεται σύμφωνα με αντικειμενικές μετρήσεις (εύλογες δαπάνες διαβίωσης) και εξατομικευμένες προϋποθέσεις.
- Η προσωρινή διαταγή θα πρέπει να επαναξιολογηθεί μετά από ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε να μπορεί να προσαρμοστεί στις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες.
- Έλεγχος των προαναφερθεισών ρητρών είναι αναγκαίος για τον περιορισμό πιθανών ζητημάτων συνταγματικότητας.
- Οι αιτήσεις θα πρέπει να κατηγοριοποιούνται και να υπάρχει ιεράρχηση της ημερομηνίας εκδίκασης σε τρεις κατηγορίες:
– Αν οι δανειολήπτες δεν έχουν κανένα άλλο περιουσιακό στοιχείο,
– Αν οι αιτήσεις ρύθμισης αφορούν μόνο την κύρια κατοικία, και
– Αν οι δανειολήπτες διαθέτουν και άλλα περιουσιακά στοιχεία εκτός της κύριας κατοικίας.
- Επίσης επιχειρείται η αναβίωση εξωδικαστικού συμβιβασμού. Συγκεκριμένα προβλέπεται πως όποια από τις δύο πλευρές, δηλαδή ο οφειλέτης ή η τράπεζα αποδειχθεί ότι απέρριψε αναίτια την πρόταση προδικαστικής διευθέτησης, θα υφίσταται κυρώσεις και θα επιβαρύνεται με τα δικαστικά έξοδα.
