Του Διονύσιου Θ. Γ. Κατερέλου
Κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι από τη μέρα που ακούστηκε ως δεδομένη η διοικητική συγχώνευση του Μαντζαβινατείου Νοσοκομείου Ληξουρίου με το Γενικό Νοσοκομείο Κεφαλονιάς. Όπως συνήθως συμβαίνει σε παρόμοιες περιπτώσεις, ειπώθηκαν δημόσια ή ιδιωτικά, έγγραφα ή προφορικά, ανυπόγραφα ή ενυπόγραφα, πολλά και ακούστηκαν ακόμα περισσότερα, από γραφικότητες και ψεύδη έως σοβαρά επιχειρήματα και προτάσεις. Είναι απολύτως φυσικό οι όποιες δράσεις να προκαλούν αντιδράσεις, οι οποίες σχετίζονται απόλυτα με το αντιδρόν ον. Μια χαρακτηριστική φράση, η οποία διαχέεται σε όλο το νησί είναι «οι Ληξουριώτες και το Νοσοκομείο τους». Η φράση αυτή είναι σημαντική διότι αφενός διαχέεται, όπως είπαμε, σε όλο το νησί και επομένως έχει γίνει κοινό κτήμα και αφετέρου διότι θέτει το ζήτημα «Μαντζαβινάτειο» σε απολύτως λάθος βάση, ως υπόθεση μιας μόνο περιοχής του νησιού, ενός «καπετανάτου», όπως ακούστηκε!
Κατά τα διατρέξαντα, ο Υπουργός Υγείας απάντησε σε αίτημα του Δημάρχου Κεφαλονιάς και του Προέδρου του Συλλόγου «Φίλοι του Ασθενούς του Γενικού Νοσοκομείου Ληξουρίου – Μαντζαβινατείου» για άρση της απόφασης συγχώνευσης, ότι αυτό δεν είναι εφικτό διότι η συγχώνευση είναι απαίτηση της Τρόικας και ότι το Νοσοκομείο μετά τη συγχώνευση θα συνεχίσει να παρέχει τις υπηρεσίες του. Και άλλοι φορείς, εν οις και ο Διοικητής του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας έσπευσαν να δώσουν τις ίδιες διαβεβαιώσεις. Προς χάριν της συζήτησης μπορούμε να δεχθούμε κατ’ αρχήν τις ως άνω αγαθές προθέσεις τόσο του Υπουργού, όσο και του Διοικητού.
Όμως!!! Κάποια βασικά ζητήματα που μένουν να απαντηθούν ώστε να λάβουν ισχύ οι όποιες προφορικές διαβεβαιώσεις του οποιουδήποτε είναι τα ακόλουθα:
- Η Τρόικα απαίτησε τη συγχώνευση του Μαντζαβινατείου. Δηλαδή, οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήλθαν στην Ελλάδα και καθώς περνούσαν με το αεροπλάνο πάνω από την Κεφαλονιά είδαν τα δύο Νοσοκομεία και μόλις κατέβηκαν στην Αθήνα ζήτησαν τη συγχώνευσή τους;;;; Μάλλον όχι!!! Η Τρόικα αποδέχθηκε προτάσεις της Κυβέρνησης. Άρα, η Κυβέρνηση πρότεινε τη συγχώνευση του Μαντζαβινατείου και του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας. Το με ποιό σκεπτικό και κατόπιν ποιάς μελέτης, είναι απολύτως προφανές και δε χρήζει περαιτέρω επισήμανσης πέραν από τη λέξη «κουτουρού», όπως λογικότατα προκύπτει από όλα τα δεδομένα σχετικά με τη λειτουργία του Μαντζαβινατείου.
- Η Τρόικα απαιτεί τη αναμόρφωση της παροχής υγείας προς πλέον σύγχρονες μορφές. Μα, απ’ ότι γνωρίζουμε, η Τρόικα ενδιαφέρεται για οικονομικά και μόνο ζητήματα σχετιζόμενα με τα έσοδα και τα έξοδα του κράτους, το χρέος και το έλλειμμα. Επομένως, δε μπορεί παρά οι όποιες αλλαγές σε όλους του τομείς του Δημοσίου να σχετίζονται με τη μείωση των εξόδων, του χρέους και του ελλείμματος. Άλλως, γιατί να ενδιαφέρεται η Τρόικα;
Από τα δύο παραπάνω ζητήματα προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι το Μαντζαβινάτειο συγχωνεύθηκε με το Γενικό Νοσοκομείο Κεφαλληνίας για να μειωθεί το κόστος λειτουργίας των δύο Νοσοκομείων. Το κόστος λειτουργίας αποτελείται από τα έξοδα σε μισθοδοσία προσωπικού και τα έξοδα σε αναλώσιμα, εξοπλισμό και υποδομές (ρεύμα, νερό, τηλέφωνο). Τι από τα παραπάνω θα μειωθεί με τη συγχώνευση ώστε να μπορούμε να δεχθούμε τα περί Τρόικας; Απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν έχει δοθεί από κανένα.
Όμως, είναι ηλίου φαεινότερο ότι θα υπάρξει μείωση κόστους. Αυτή η μείωση θα προκύψει από τη μη προκήρυξη νέων θέσεων προσωπικού και, επομένως, την κάλυψη των αναγκών των Νοσοκομείων από το υπάρχον προσωπικό και από τη μείωση των κονδυλίων για τα άλλα έξοδα. Αυτό σημαίνει, ταυτόσημα, υποβάθμιση των παροχών υγείας σε όλη την Κεφαλονιά και την Ιθάκη. Η μη κάλυψη των αναγκών με νέο προσωπικό, αλλά με μετακινήσεις του υπάρχοντος προκαλεί την πλημμελή λειτουργία των Ιδρυμάτων και την αχρησία υπάρχοντος εξοπλισμού. Π.χ. η πιθανή απουσία εργαστηριακού προσωπικού από το ακτινολογικό τμήμα του Μαντζαβινατείου, λόγω μετακίνησής του στο Γενικό Νοσοκομείο Κεφαλληνίας εξαιτίας αυξημένων εκεί αναγκών, θα προκαλέσει δυσλειτουργία ή και μη λειτουργία. Αυτό σημαίνει ότι οι κάτοικοι της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης, που έχουν ανάγκη μια ακτινογραφία, έλεγχο οστικής πυκνότητας ή μια μαστογραφία, θα συνωστίζονται στο Γενικό Νοσοκομείο Κεφαλληνίας προκαλώντας έτσι δυσλειτουργία και αυτού του Νοσοκομείου. Το ίδιο ισχύει για όλες τις παροχές υγείας που προσφέρονται από τα δύο Νοσοκομεία.
Ως προς το οικονομικό σκέλος, πρέπει, επίσης, να επισημανθεί ότι, το κόστος περίθαλψης ενός προσφεύγοντος σε κάποιο Νοσοκομείο είναι ήδη καλυμμένο. Δηλαδή, τα Νοσοκομεία δεν παρέχουν εντελώς Δωρεάν υγεία και με τη φράση αυτή δεν εννοείται το εισιτήριο (το γνωστό «πεντάευρο»). Το κόστος αυτό έχει καλυφθεί από τον Ελληνικό λαό μέσω των ασφαλιστικών του εισφορών και ιδιαιτέρως των εισφορών του για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Με λίγα λόγια το κόστος λειτουργίας των Νοσοκομείων πρέπει να καλύπτεται σε μεγάλο βαθμό, αν όχι απόλυτα, από τα Δημόσια Ασφαλιστικά Ταμεία. Αν τα αποθεματικά αυτών των Ταμείων, δηλαδή τα λεφτά του Ελληνικού λαού, έχουν εξαλειφθεί, όχι τόσο μέσω της εισφοροδιαφυγής, για το μέγεθος της οποίας αναφύονται πολλά ερωτηματικά, αλλά μέσω των διαφόρων «κουρεμάτων» (βλ. PSI παρελθόντος έτους), του τζογαρίσματος αυτών (βλ. επενδύσεις(;) σε ομόλογα) ή του παγώματός τους σε Τραπεζικούς λογαριασμούς χωρίς τόκο (όπως γινόταν τη δεκαετία του ’80), γι’ αυτό δεν ευθύνεται ο ασφαλιζόμενος, ο οποίος έχει εισφέρει, αλλά οι διαχειριστές των χρημάτων του, δηλαδή το Κράτος. Αυτό το Κράτος είναι που οφείλει να βρει λύση στο πρόβλημα, χωρίς την όποια επιπλέον επιβάρυνση του ήδη εισφέροντος ασφαλισμένου.
Το Μαντζαβινάτειο, σύμφωνα με τις εκθέσεις του Υπουργείου, εντάσσεται στα 18 καλύτερα μεσαία Νοσοκομεία της χώρας για τα έτη 2010 και 2011, με πλεονασματικό ισολογισμό. Το 2012 εξυπηρέτησε 700 νοσηλευθέντες και 8500 επισκέπτες των εξωτερικών του ιατρείων και του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών. Αυτοί όλοι, στην μεγάλης πιθανότητας αν όχι βεβαιότητας, περίπτωση υποβάθμισης της λειτουργίας του θα μεταφερθούν στο Γενικό Νοσοκομείο, με όλα τα προφανή ανακύπτοντα προβλήματα. Με βάση τα όσα αναφέρθηκαν, είναι σαφές ότι αυτό που θα προκύψει με τη συγχώνευση των δύο Νοσοκομείων είναι η υποβάθμιση της παροχής υγείας και από τα δύο Νοσοκομεία. Αυτό σημαίνει ότι από τη συγχώνευση πλήττεται όλη η Κεφαλονιά και η Ιθάκη. Κλείνοντας το παρόν ας γίνει σαφές σε όλους ότι η υπόθεση Μαντζαβινάτειο δεν είναι υπόθεση μόνο του Ληξουριού ή της Παλλικής αλλά και των δυο νησιών μας. Έστω και την ύστατη ώρα, ας γίνει αυτό κατανοητό, αφήνοντας παράμερα τις όποιες άλλες, σωστές ή λάθος, υστερόβουλες ή μη, αποπροσανατολιστικές ή παραβλεπτικές σκέψεις και απόψεις σε μια προσπάθεια για την προάσπιση της πληρωμένης υποχρέωσης του Κράτους, να παρέχει Δημόσια Δωρεάν Υγεία.
* O Διονύσιος Θ. Γ. Κατερέλος είναι Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων
