Γράφει η Εύα Παπαδάτου
Χαρμόσυνα χτύπησαν οι καμπάνες των ναών της Κεφαλλονιάς, όταν επιτέλους εμφανίστηκε, με πέντε 24ωρα καθυστέρηση, ένα από τα «φιδάκια της Παναγιάς»!
Οι Κεφαλλονίτες, αλλά και οι ανά την Ελλάδα πιστοί, είχαν αναστατωθεί, καθώς τα φιδάκια που συμβολίζουν τη καλοτυχία του νησιού και εμφανίζονται μετά τη γιορτή του Σωτήρος, στις 6 Αυγούστου, φέτος δεν παρουσιάστηκαν στην… ώρα τους.
Εδώ και πολλά χρόνια στα χωριά Μαρκόπουλο και Αργίνια τα μικρά ερπετά βγαίνουν από τις φωλιές τους και κυκλοφορούν ανάμεσα στον κόσμο μέχρι την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου, οπότε χάνονται ξανά για έναν ολόκληρο χρόνο.
Τα φιδάκια έχουν ένα μαύρο σημάδι σε σχήμα σταυρού στο κεφάλι τους και θεωρούνται ιερά από τους πιστούς της Ορθοδοξίας, ενώ, σύμφωνα με την παράδοση, η εμφάνισή τους σηματοδοτεί την καλοτυχία και καταδεικνύει την παρουσία της Παναγίας.
Οι κάτοικοι τα μαζεύουν από τους δρόμους για να μην ποδοπατηθούν, τα βάζουν σε βάζα και τα πηγαίνουν στην εκκλησία.
Ωστόσο δεν ήταν λίγοι εκείνοι που συνέδεσαν το γεγονός της μη έγκαιρης εμφάνισης των φιδιών με τους μεγάλους σεισμούς που συντάραξαν το νησί τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο. Κάποιοι άλλοι θυμήθηκαν ότι δεν είχαν εμφανιστεί το 1953, όταν η Κεφαλλονιά είχε ισοπεδωθεί από ισχυρότατες σεισμικές δονήσεις, αλλά και το 1940, στην κήρυξη του πολέμου.
Το φαινόμενο όμως είχε ξανασυμβεί το 1987 και το 2005, δίχως να συνοδευτεί από κάποια φυσική καταστροφή ή άλλο κακό.
Μιλώντας στην «Espresso» ο αρχιμανδρίτης Φώτιος Γαβριελάτος, ιεροκήρυκας της Μητρόπολης Κεφαλληνίας, τόνισε ότι η κεφαλληνιακή ομήγυρη ήταν τρομοκρατημένη, γιατί οι πιστοί συνέδεσαν το γεγονός της μη εμφάνισης των φιδιών με κακά γεγονότα, όπως οι καταστροφικοί σεισμοί πριν από 61 χρόνια και ο ελληνοϊταλικός πόλεμος:
Ανησυχία
«Η μη εμφάνισή τους τη συγκεκριμένη μέρα, δηλαδή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, που είναι στις 6 Αυγούστου, αλλά ούτε την επόμενη ή τη μεθεπόμενη μέρα, προκάλεσε τεράστια ανησυχία όχι μόνο στα χωριά αλλά και σε ολόκληρη την Κεφαλλονιά. Βομβαρδιστήκαμε με τηλεφωνήματα πιστών από όλη την Ελλάδα, που ρωτούσαν γιατί δεν βγήκαν τα φίδια, πότε θα βγουν κ.λπ.
»Κάναμε λιτανείες και δεήσεις την περασμένη Παρασκευή στο σημείο όπου βγαίνουν και, δόξα τω Θεώ, τα ξημερώματα της Δευτέρας έκανε την εμφάνισή του ένα από αυτά. Ευελπιστούμε να βγουν και τα υπόλοιπα, αν και δεν είναι συγκεκριμένος ο αριθμός τους. Πέρυσι βγήκαν μόνο πέντε. Η τοπική κοινωνία πάντως θεωρεί πως όσα περισσότερα βγαίνουν τόσο καλός, γόνιμος και παραγωγικός θα είναι ο χρόνος που έρχεται και πως με αυτόν τον τρόπο -σύμφωνα με το λαϊκό αίσθημα- η Παναγία ευλογεί τη σοδειά και το νησί».
Οταν έγινε γνωστή η είδηση της εμφάνισης του πρώτου φιδιού, οι καμπάνες του Ιερού Ναού Παναγίας Φιδούς χτύπησαν χαρμόσυνα, ενώ το απόγευμα της Δευτέρας τελέστηκε ιερά παράκληση στον Ιερό Ναό Υπεραγίας Θεοτόκου Αργινίων. Ο πατέρας Φώτιος τόνισε πως η Εκκλησία αποδίδει την εμφάνιση των φιδιών σε θαύμα και ως δείγμα της παρουσίας της Μεγαλόχαρης:
«Ο λαός, αν δει έστω κι ένα φιδάκι αυτές τις ημέρες, θεωρεί πως η Παναγία δεν μας έχει εγκαταλείψει και πως είναι πανταχού παρούσα. Στις 15 Αυγούστου το βράδυ τελείται η τελευταία παράκληση στο προσκύνημα της Παναγίας στο Μαρκόπουλο και έπειτα αφήνουμε τα φιδάκια ελεύθερα στις παρυφές του παλιού καμπαναριού. Αυτά επιστρέφουν και δεν γνωρίζουμε πού πάνε και τι κάνουν για τον υπόλοιπο χρόνο».
Ο ίδιος ανέφερε ότι πολύς κόσμος και δεκάδες γκρουπ από κάθε γωνιά της Ελλάδας και το εξωτερικό επισκέπτονται κάθε χρόνο το νησί για να δουν αυτό το θαύμα, αλλά κι εκείνο της Παναγιάς των Κρίνων, που γίνεται στο χωριό Πάστρα, όπου οι ξεροί κλώνοι βγάζουν μπουμπούκια και ανθίζουν έπειτα από μήνες που έχουν παραμείνει ξεροί».
«Δεν ξέρουν πού να ψάξουν να τα βρουν»
Από την πλευρά του, ο ερπετολόγος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Πέτρος Λυμπεράκης τόνισε στην «Espresso» ότι τα φιδάκια εξακολουθούν να υπάρχουν και να ζουν εκεί όπου ζούσαν πάντα: «Απλώς εκτιμώ πως οι άνθρωποι οι οποίοι γνώριζαν πού να ψάξουν για να τα βρουν και να τα μεταφέρουν στην εκκλησία ίσως πλέον να έχουν μεγαλώσει και να μην μπορούν να συνεχίσουν να το κάνουν αυτό. Προφανώς δεν θα έχουν μεταδώσει την παράδοση στους νεότερους. Μία άλλη πιθανή ερμηνεία είναι ότι φέτος μπορεί να είναι μια κακή χρονιά γι’ αυτά. Είναι εντελώς συγκυριακό και μπορεί να έχει να κάνει με το φαγητό τους, αν δηλαδή έχει πολλά ποντίκια ή όχι. Ισως η φετινή να είναι χρονιά που μπορεί να έχουν μείωση στον πληθυσμό τους. Πάντως πρόκειται για άκακα φίδια που δεν έχουν δηλητήριο, ενώ έχουν αυτό το χαρακτηριστικό σημάδι στο κεφάλι τους που μοιάζει με σταυρό και για τον λόγο αυτόν τα λένε αγιόφιδα. Ο καθένας το ερμηνεύει όπως θέλει».
Το 2007 είχαν αργήσει πάλι να εμφανιστούν
Πριν από επτά χρόνια η εμφάνιση των ερπετών είχε καθυστερήσει κατά δύο 24ωρα. Οι κάτοικοι του Μαρκόπουλου και των Αργινίων, όπου εμφανίζονται τα συγκεκριμένα ερπετά, ανακουφίστηκαν, όταν τελικά το βράδυ της 8ης Αυγούστου είδαν να ξεπροβάλλουν τα δύο πρώτα φιδάκια. Τότε είχαν σκεφτεί πως η πυρκαγιά που είχε ξεσπάσει πριν από λίγες μέρες είχε γίνει η αιτία να μην βγουν τα φιδάκια, αλλά οι φόβοι τους διαλύθηκαν.
Η παράδοση λέει ότι η εικόνα της Παναγίας βρέθηκε σε ένα σκίνο μετά την εμφάνιση πύρινης φλόγας. Στο σημείο εκείνο οι χωρικοί έχτισαν εκκλησία και αργότερα ανοικοδομήθηκε η γυναικεία μονή της Παναγίας Λαγκουβάρδας.
Κάποια στιγμή στα μέσα του 16ου αιώνα, σε μια επιδρομή του πειρατή Μπαρμπαρόσα, οι μοναχές που ζούσαν εκεί προσευχήθηκαν στην Παναγία και της ζήτησαν να τις προστατέψει από τους επιδρομείς. Οταν οι πειρατές έφτασαν στο μοναστήρι, το έζωσαν φίδια κι έτσι τράπηκαν σε φυγή. Λέγεται ότι η Παναγία μετέτρεψε τις μοναχές σε ακίνδυνα φιδάκια, τα οποία κάθε χρόνο βγαίνουν στις δύο εκκλησίες των Αργινίων και του Μαρκόπουλου Κεφαλλονιάς, και πηγαίνουν στην εικόνα της Θεομήτορος.
