Του Γαβριήλ Μανωλάτου*
Μας έσωσαν λένε από τη χρεοκοπία. Και επιχαίρονται. Και πανηγυρίζουν. Και καυχώνται. Και δεν κοκκινίζουν. Τολμώ τον χαρακτηρισμό ότι πρόκειται για ασύστολο ψεύδος. Πώς αποφύγαμε τη χρεοκοπία; Ξέρουν, όσοι το ισχυρίζονται, τι σημαίνει χρεοκοπία; Και με τη διεθνή έννοια του όρου αλλά και με την πραγματική και οικονομική έννοια, η Ελλάδα διανύει περίοδο πτώχευσης. Το βιώνει αυτό, σε όλες του τις διαστάσεις, ο ελληνικός λαός.
Δύο φορές η Ελλάδα μας πτώχευσε το 2012.
-Η πρώτη πτώχευση ήταν το Φεβρουάριο του 2012, όταν έγινε το λεγόμενο «κούρεμα» των οφειλών μας στον ιδιωτικό τομέα (τράπεζες, ταμεία, ασφάλειες, επενδυτικοί οργανισμοί, ιδιώτες, κλπ). Όταν έγινε δηλαδή το κούρεμα του λεγόμενου Πι-ες-άι (PSI).
-Η δεύτερη πτώχευση έγινε το Δεκέμβρη του 2012, με την «επαναγορά» των ελληνικών ομολόγων από το ελληνικό δημόσιο, σε προκαθορισμένη όμως τιμή, παρακάμπτοντας τις επικρατούσες τιμές της διεθνούς αγοράς. Αν η επαναγορά γινόταν όχι με προκαθορισμένη τιμή, αλλά με τις ισχύουσες τιμές της αγοράς, τότε δε θα επρόκειτο για πτώχευση, αλλά για μια συναλλαγή.
Αυτά τα δύο γεγονότα του Φεβρουαρίου και του Δεκεμβρίου του 2012 αποτελούν την ουσία, τον ορισμό και την έννοια της «πτώχευσης κράτους». Δηλαδή αδυναμία εκπλήρωσης των «δανειακών υποχρεώσεων». Αυτό συνέβη με τη χώρα μας, στις προκείμενες δύο περιπτώσεις. Η πτώχευση εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους. Το 2012 εκδηλώθηκε όπως αναφέραμε.
Οι συγκεκριμένες δύο περιπτώσεις πτώχευσης της χώρας μας έχουν και κάτι επιπλέον πολύ αρνητικό. Τις διαχειρίζονται οι πιστωτές μας και οι εταίροι μας σύμφωνα με τα δικά τους συμφέροντα και τους δικούς τους όρους, δυσχεραίνοντας ακόμα περισσότερο τη θέση της Ελλάδας. Για το λόγο αυτό η χώρα μας αναγκάστηκε να παραχωρήσει σημαντικό μέρος των κυριαρχικών της δικαιωμάτων στους πιστωτές της.
Σύμφωνα με την πραγματική και οικονομική έννοια του όρου της «πτώχευσης» και της «χρεοκοπίας», ο ελληνικός λαός βιώνει τις αβάστακτες συνέπειες τους. Η Ελλάδα είχε και στο παρελθόν πτωχεύσει σε τέσσαρες διαφορετικές περιπτώσεις. Σε καμία όμως άλλη περίπτωση οι συνέπειες της πτώχευσης δεν ήταν τόσο δύσκολες για το λαό και τη χώρα όσο δύσκολες είναι στις μέρες μας. Δυστυχώς, παρά το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, παρά την «επαναγορά» των ελληνικών ομολόγων σε προκαθορισμένη μειωμένη τιμή, η θέση της Ελλάδας δε βελτιώθηκε. Απεναντίας χειροτέρευσε, αφού το Δημόσιο Χρέος μας αντί να μικρύνει, μεγάλωσε κατά πολύ, και αυτό τόσο σε απόλυτα μεγέθη όσο και σαν ποσοστό του ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν). Και δεν είναι μόνο αυτό. Τώρα χρωστάμε, όχι τόσο στον ιδιωτικό τομέα, όπως αρχικά χρωστούσαμε, αλλά σε κυρίαρχα κράτη. Μετατέθηκε το χρέος μας από τους ιδιώτες, αυξημένο πλέον και με σκληρούς όρους, στα κράτη της Ευρωζώνης, βάση διακρατικών συμφωνιών. Δύσκολα, πολύ δύσκολα, αν όχι αδύνατο, να ξεκολλήσουμε από το τέλμα.
Δυσβάστακτο βάρος χρέους, που σίγουρα θα χρειαστεί και άλλο κούρεμα, και άλλη πτώχευση, γιατί απλούστατα δεν είναι βιώσιμο. Χωρίς, εντούτοις να διαφαίνεται, ούτε και σ’ αυτήν την περίπτωση, ίχνος φωτός στο βαθύ και μακρύ τούνελ που βρισκόμαστε και που δεν ξέρουμε που οδηγεί. Και αν οι εταίροι μας δεχτούν να μας ελαφρύνουν από ένα μέρος του χρέους που μας βαραίνει, δεν θα το κάμουν γενναιόδωρα για να ξεβαλτώσουμε, αλλά με τρόπο που να εξυπηρετηθούν τα δικά τους συμφέροντα, κρατώντας μας συγχρόνως σε καθεστώς ομηρίας. Και εν πάση περιπτώσει, δε θα δεχτούν κανένα νέο κούρεμα χωρίς σημαντικά ανταλλάγματα.
Ας μην εμπαίζεται, τουλάχιστον, ο λαός ότι αποφύγαμε τη χρεοκοπία, αφού και σαν πολίτες και σαν χώρα βιώνουμε τις βαριές συνέπειες της χρεοκοπίας.
Η συνέχεια στο επόμενο άρθρο μας, τη Δευτέρα, με τίτλο «Οι Αερολογίες και η Αλήθεια». Θα δείξουμε με αδιάσειστα στοιχεία το μέγεθος του προβλήματος της Ελλάδας και θα απαντήσουμε στα περί δήθεν επικείμενης ανάπτυξης.
Για τα σχόλιά σας: gamanolatos@gmail.com
*Ο Γαβριήλ Μανωλάτος είναι καθηγητής Οικονομικών και Ανάπτυξης
