Την εβδομάδα που πέρασε έληξε η φετινή Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας 2021, με θέμα «Υγιείς και Ασφαλείς με τη Βιώσιμη Κινητικότητα». Ο θεσμός αυτός, που είναι ο σημαντικότερος της ΕΕ για την προώθηση της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, συμπληρώνει εφέτος τα 20 χρόνια του.
Επί της ουσίας, δεν έχουμε να προσθέσουμε τίποτα σε όσα επισημαίναμε με μηνύματά μας το 2019 (αλλά και το μακρινό 2004 και το 2006 !..) για το θέμα των μετακινήσεων στις πόλεις. Λύση υπάρχει και δεν είναι μονοδιάστατη, είναι πολυπαραμετρική. Αλλά γι’ αυτό χρειάζεται θέληση, επιμονή συνέχεια, συνέπεια και ανάληψη ευθύνης εκ μέρους των τοπικών αρχών για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των φορέων και της κοινωνίας των πολιτών. Στα νησιά μας, το Αργοστόλι και το Ληξούρι -και όχι μόνο- όφειλαν και οφείλουν να συμμετέχουν ενεργά σε τέτοιες πρωτοβουλίες και δράσεις…
Παραθέτουμε το Μήνυμα του ΙΚΙ το 2019:
Λήγει σήμερα η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας (EUROPEAN MOBILITY WEEK) με συμμετοχή και ελληνικών πόλεων, μικρότερη όμως από εκείνη που θα έπρεπε, γεγονός που αντανακλά το μειωμένο ενδιαφέρον που δείχνουμε συνολικά ως πολιτεία και ως κοινωνία στο κρίσιμο ζήτημα της κυκλοφορίας και των μετακινήσεων.
Η βιώσιμη και πολιτισμένη αστική κινητικότητα στις ελληνικές πόλεις, μικρές και μεγάλες, υπήρξε -εδώ και πολλά χρόνια- ένας στόχος που δυστυχώς δεν έχει ακόμα επιτευχθεί παρά τις προσπάθειες των αρμόδιων κυβερνητικών φορέων (απόφαση χρηματοδότησης Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας) και τις πρωτοβουλίες ορισμένων πρωτοπόρων αυτοδιοικητικών αρχών (Ηγουμενίτσα, Καρδίτσα, Σάμος, Τρίκαλα, Γρεβενά, Βόλος, Ξάνθη, Κοζάνη, Ρέθυμνο). Γιατί, η αλλαγή της αντικοινωνικής και επικίνδυνης οδικής συμπεριφοράς από πολλούς και γενικά η κυκλοφοριακή αγωγή και συνείδηση, δεν είναι τεχνικό ζήτημα. Είναι πρωτίστως θέμα κοινωνικής κουλτούρας η οποία δεν αποκτάται εύκολα.
Παρά το γεγονός ότι από τεχνική άποψη έγινε σημαντική πρόοδος στη δημιουργία συστημάτων αειφορικής διαχείρισης των κάθε είδους μετακινήσεων στον αστικό χώρο, η υιοθέτηση και εφαρμογή τους από τις τοπικές διοικήσεις και κοινωνίες ήταν σχετικά μικρή. Το κίνημα «car free cities» δεν είχε στη χώρα μας τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Η κυριαρχία του αυτοκινήτου ΙΧ σε σχέση με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς παραμένει συντριπτική.
Η δημιουργία υποδομών και προϋποθέσεων για ασφαλή, αξιόπιστα και ελκυστικά ΜΜΜ σε όλες τις ελληνικές πόλεις και κωμοπόλεις έχει παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες…
Στον τόπο μας η κατάσταση έχει φτάσει πραγματικά σε πλήρες αδιέξοδο. Στο Αργοστόλι όπως και στο Ληξούρι, υπάρχει γενικευμένη παραβατικότητα στα θέματα της κυκλοφορίας με πρώτο άμεσο θύμα τους πεζούς (ντόπιους και επισκέπτες) και στη συνέχεια την όλη λειτουργία της πόλης με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ενέργεια, τον τουρισμό, την τοπική οικονομία και την ποιότητα ζωής ! Και κυρίως για την υπόθεση της κλιματικής αλλαγής που εξετάστηκε στο πρόσφατο 18ο επιστημονικό Συμπόσιο του ΙΚΙ (31-8-2019).
Δεν πρόκειται μόνο για την μη εφαρμογή των υφιστάμενων κυκλοφοριακών ρυθμίσεων από τους οδηγούς. Σε πολλές περιπτώσεις και αυτές οι ίδιες οι ρυθμίσεις είναι λάθος (π.χ. η ρύθμιση στον κυκλικό κόμβο στον Κούταβο !..κλπ. )
Για το λόγο αυτό οι νέες τοπικές και περιφερειακές αρχές των νησιών μας οφείλουν από την αρχή της θητείας τους και ανεξάρτητα από το όποιο πολιτικό κόστος, να μεριμνήσουν για την βελτίωση -αν όχι επίλυση-του κυκλοφοριακού ζητήματος μέσα στο γενικότερο πλαίσιο του πολεοδομικού σχεδιασμού και της διαχείρισης του αστικού περιβάλλοντος.
Στις 22 Σεπτεμβρίου, την ‘Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο’, θα έπρεπε οι αρχές των πόλεων Αργοστολίου και Ληξουρίου (όπως κάνουν κάθε χρόνο σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις) να καλέσουν τους πολίτες να αφήσουν για μια μόνο μέρα τα ΙΧ τους και να χρησιμοποιήσουν τα (τυχόν υπάρχοντα) ΜΜΜ, τα ποδήλατα και κυρίως τα πόδια τους. Μια συμβολική (και όχι μόνο) κίνηση στοιχειώδους κοινωνικής και πολιτικής ευαισθητοποίησης και βούλησης. Ας ελπίσουμε για παρόμοιες ενέργειες στο μέλλον.
Για το ΙΚΙ
Ηλίας Μπεριάτος
