Η παγκόσμια ημέρα χωρίς αυτοκίνητο (Car Free Day), που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Σεπτεμβρίου αποτελεί μια διεθνή πρωτοβουλία που ενθαρρύνει τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν έστω για μια ημέρα το αυτοκίνητό τους και να δοκιμάσουν εναλλακτικούς και περιβαλλοντικά φιλικούς τρόπους μετακίνησης (πεζή, ποδήλατα, ΜΜΜ). Στην Ευρώπη είναι ταυτόχρονα και η τελευταία μέρα της Ευρωπαϊκής εβδομάδας κινητικότητας (European Mobility Week) που έχει ως στόχο να ευαισθητοποιήσει το κοινό για την βιώσιμη και πολιτισμένη αστική κινητικότητα στις ευρωπαϊκές πόλεις.
Από τη χώρα μας συμμετέχουν 49 πόλεις, χάρις στο ενδιαφέρον και το μεράκι των δημοτικών τους αρχών (Για παράδειγμα από την Ισπανία συμμετέχουν 488 και από την Πορτογαλία 105..). Δυστυχώς το Αργοστόλι (όπως και το Ληξούρι) δεν συμμετέχουν, ενώ πόλεις και κωμοπόλεις όπως ο Δομοκός, η Κόνιτσα, ο Πολύγυρος με πληθυσμό μικρότερο του Αργοστολίου, βρίσκονται στη λίστα των 49 ελληνικών πόλεων και των 2884 Ευρωπαϊκών.
Το Ίδρυμα Κεφαλονιάς και Ιθάκης (ΙΚΙ) με αφορμή τις ετήσιες αυτές εκδηλώσεις έχει απευθύνει επανειλημμένως μηνύματα και εκκλήσεις στους αυτοδιοικητικούς φορείς του τόπου, να υιοθετήσουν τις βασικές αρχές της αυτών των πρωτοβουλιών για το Αργοστόλι και το Ληξούρι αλλά και για τους μεγάλους οικισμούς των νησιών μας, και να προβούν σε κατάλληλες δράσεις ευαισθητοποίησης.(βλέπε περσινό μήνυμα ΙΚΙ στην ιστοσελίδα https://www.ikifoundation.gr/).
Ως προς τις υποδομές, οι διαθέσιμες πιστώσεις είναι ανάγκη να επικεντρωθούν στη βελτίωση του υπάρχοντος αστικού -περιαστικού οδικού δικτύου και όχι μόνο… Η διάθεση πολύτιμων πόρων για την κατασκευή δρόμων αμφίβολης σκοπιμότητας και χρησιμότητας δεν μπορεί να αποτελεί προτεραιότητα σήμερα. Και μάλιστα όταν διεθνώς, η χάραξη νέων δρίμων αποφεύγεται κατά κανόνα και μόνο ως πλήρως αιτιολογημένη εξαίρεση γίνεται, λόγω της περιβαλλοντικής κρίσης.
Επιπλέον, το λεγόμενο κυκλοφοριακό πρόβλημα στην πόλη μας δεν είναι τόσο ζήτημα ‘διαχείρισης’ της υφιστάμενης κατάστασης όσο θέμα ρηξικέλευθου σχεδιασμού και πολιτικής που θα εφαρμοστεί με συνέπεια και συνέχεια. (Το ΙΚΙ έχει διατυπώσει κατά καιρούς συγκεκριμένες προτάσεις). Το πρόβλημα δεν είναι επομένως (μόνο) τεχνοκρατικό, είναι πρωτίστως πρόβλημα κυκλοφοριακής συμπεριφοράς και κουλτούρας καθώς και κοινωνικής συμμετοχής, που δυστυχώς δεν υπάρχει -στο βαθμό που απαιτείται- στην Ελλάδα και στα νησιά μας. Είναι πρόβλημα κατάλληλης επιλογής πολιτικής.
Η φιλοσοφία των κάθε είδους κυκλοφοριακών μελετών είναι εντελώς τεχνοκρατική και αυτό δεν βοηθά στην επίλυση του ζητήματος. Στο Αργοστόλι, εκτός από τη κεντρική περιοχή (από την πλατεία Καμπάνας μέχρι την κεντρική πλατεία) η υπόλοιπη πόλη έχει καταληφθεί παντός είδους οχήματα. Χιλιάδες είναι οι άσκοπες καθημερινές μετακινήσεις με το ΙΧ αυτοκίνητο. Συντελείται μια απο-ανθρωποποίηση της πόλης (με την ποιοτική έννοια του όρου) υπέρ της κυριαρχίας του αυτοκίνητου, όταν οι μικρές πόλεις θεωρούνται ιδανικές για την ποιότητα ζωής, τουλάχιστον από περιβαλλοντική πλευρά. Ανάλογα ισχύουν και για το Ληξούρι.
Με δεδομένα τα παραπάνω, ελπίζουμε ότι εφέτος οι αρχές του τόπου μας θα παροτρύνουν τους πολίτες για μια έστω και συμβολική δράση, προς την κατεύθυνση της κατά το δυνατόν μεγαλύτερης απεξάρτησης από τη χρήση του αυτοκινήτου στην πόλη.
22-9-2022
Για το ΙΚΙ
Ηλίας Μπεριάτος
