Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός
«Φεγγοβόλησε» με πίστη και προσέλευση κατά τον εσπερινό της εορτής, Αποδόσεως της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο Κεχριώνας. Δηλαδή, γιορτάζει στις 23 Αυγούστου, το Αντιμήρι (αντί- ημερών) της Παναγιάς, ή αλλιώς τα εννιάμερα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Κόσμος πολύς μυρμήγκιασε τον προαύλιο χώρο του ναού, μικροί μεγάλοι ήρθαν να καταθέσουν την πίστη τους, στην Παναγιά την Κεχριωνιώτισσα, την Κυρά της Παλικής.
Όλα καθαρά και τακτοποιημένα με τάξη τα είχε η οικογένεια του Παύλου Ζακυνθινού. Τούτο το πανηγύρι αμιγώς θρησκευτικό καθώς είναι, συνάζει τους Παληκησιάνους και γενικά τους Κεφαλονίτες και το χαίρονται. Η ψαλτική παρέα του Νικόλα Γερ. Βάλσαμου με τους: Χαράλαμπος Ανδρ. Μαρκαντωνάτος, Δημήτριος Μεταλληνός, Θεόδωρος Μεταλληνός, Σπύρος Θεοτοκάτος (ο μάεστρος), Δημήτριος Μοσχόπουλος, Ανδρέας Γρηγορόπουλος, Διονύσιος Γασπαρινάτος) θα έλεγα πως ήταν μια μελωδικότατη οργανωμένη εκκλησιαστική χορωδία, που οι εκκλησιαστικές «απαγγελίες» και στα εκκλησιαστικά άσματα έστρωναν τόσο γλυκά και εναρμόνια με τα ψαλτικά των ιερέων. Ακούστηκε ο περίφημος ψαλτικός ύμνος, ο «Πολυέλαιος» του Γεωργίου Σολωμού. Αξίζουν πολλά μπράβο στον χοράρχης – μαέστρο Νικόλαο Βάλσαμο, που τολμά με επιτυχία να ψάλλει εκείνα τα ξεχασμένα της εκκλησιαστικής παράδοσης του νησιού μας, άσματα.
Κατά τον εσπερινόν, οι ιερείς ήταν: ο π. Γεράσιμος Σφαέλος, ο π. Νικόλαος Σωτήρας εφημέριος στο ναό του Κεχριώνα και ο εξ αγχιστείας Ληξουριώτης, π. Ιωάννης Σταματιάδης από την ιερά Μητρόπολη Νικαίας. Οι δυο τελευταίοι ιερείς συλλειτούργησαν την άλλη μέρα της εορτής, δίνοντας οπτικά και ακουστικά, όμορφα και απλά, την Θεία Λειτουργία, με κατάνυξη. Ιδίως ο π. Ιωάννης Σταματιάδης, με καθαρή ορθοφωνία και ελαφρά γυρίσματα στους εκκλησιαστικούς ψαλμούς, έδωσε με ταπεινότητα μια υπέροχη νότα προσεγμένης μελέτης και εσωτερικότητας της Θείας Τελετουργίας.
Ο φωτογραφικός φακός μου, «άρπαξε» μικρές στιγμές ουσίας, που τόσο απλόχερα και σεβαστά, τελούνται με εγκαρδιότητα και συνθέτουν μαζί με τόσα άλλα το πανηγύρι της Παναγίας του Κεχριώνα.
Μια μοναχή (Μάρθα- Μαριάμ) έστεκε αρκετή ώρα κοντά στο θρόνο της Παναγιάς, και την κοιτούσε, κι όλο κατά διαστήματα χαμήλωνε τα μάτια, και τα χείλη της τρεμόπαιζαν από τις δονήσεις της «αθόρυβης» ψαλτικής της. Φάνταζε ως μια φιγούρα από εκκλησιαστική τοιχογραφία, μια πινελιά στον παρόντα εκεί κοσμικό καμβά, που αν είχες μια βλέψη του Παραπάνω προς το θείο, σε προβλημάτιζε πνευματικά, γιατί γινόταν οδοδείχτης προς τον κόσμο του Τριαδικού Θεού.
Κι όταν ήρθε η ώρα, να σηκώσουν το θρόνο της Παναγιάς, για τη λιτανική της πομπή, αβίαστα η μοναχή Μάρθα- Μαριάμ, πρότασσε το χέρι της προς την εικόνα της Θεοτόκου, σαν να της λέει με οικειότητα, … «Εδώ είμαι κι εγώ, Παναγιά μου, Κυρά του Κόσμου..». Τα μάτια της φεγγοβόλησαν από χαρά και το σώμα της κύρτωσε σε κλίση ευχαριστιών προς την Θεοτόκο. Ένα «σμάρι» από νέους ανθρώπους του Ληξουρίου, που πάντα έρχονται στον Κεχριώνα τους, και στέκονται ευλαβικά προς την Παναγιά, άτομα την οικογένεια Πετράτου, αδέλφια και ξαδέλφια, και φυσικά άλλοι Ληξουριώτες, φρόντισαν τον προσκυνητάρι με την θαυματουργή εικόνα και ξεκίνησαν τη λιτανεία.
Σχηματίστηκε μακρινάρι από πιστούς, που στην αρχή του, είχε το προσκυνητάρι (θρόνος) της Παναγιάς και ξεκίνησαν για το γιοφύρι, όπου είχαν βρεθεί οι τρεις σκλάβοι, και όπως λέει η παράδοση, βρέθηκαν ανήμερα της εορτής της Παναγιάς του Κεχριώνα στα 1694, κάτω από το γεφύρι, κατόπιν επιθυμίας της δυνατής τους πίστης στην Κυρά του τόπους τους.
Ο Σπύρος Γιουλάτος, που δίπλα από το μνημείο που μαρτυρά και περιγράφει το θαύμα της Παναγιάς, έχει περιουσία, έφερε το θυμίαμα και ότι απαραίτητο για τη λιτανεία.
Καθώς η λιτανική πομπή από το ναό στο γιοφύρι και πίσω, συνοδευόταν από τον ήχο της καμπάνας ανάμεικτον με την ψαλτική, πολλοί πιστοί ακουμπούσαν τον θρόνο, για να πάρουν ευλογία. Κίνηση ψυχής που ζητά στήριγμα επικοινωνίας και μοίρασμα αγάπης, για να νιώσει ότι ζει και πορεύεται προς το καλό και το θείο.
Στην ελληνική αρχαιότητα οι Έλληνες, πάνω σ’ έναν στύλο με κορδέλες και άλλοτε χωρίς κορδέλες…, για να πιάνονται τα χέρια, περπατούσαν και χόρευαν για θεούς και για τη φύση. Έστηναν ένα κινητό γαϊτανάκι. Το ίδιο γίνεται και σήμερα, αυτές οι λιτανικές πομπές, συνοδεύουν μια αγιότητα, εν προκειμένω την Παναγιά, για ευλάβεια, για ευλογία, για Κοίμηση αιώνια ζωής, που δίνει και διδάσκει στάσεις καλής ζωής. Όλοι γύρω από έναν επιτάφιο, από ένα θρόνο αγίου, από το θρόνο της Παναγιάς, που υμνώντας το θάνατο στεριώνουμε την ύπαρξη της ζωής μας.
Πολλά και διάφορα, μικρά και μεγάλα, τέτοια φεγγοβολήματα πίστης και αγάπης, πέρα από την ψαλτική Θεία Τελετουργία, μου έδωσε και πάλι ο Κεχριώνας. Γιατί ο Κεχριώνας με την Παναγιά του, ενώνει το παρελθόν με της στιγμής το κάθε παρόν, γιατί μας συνάζει κοινωνικά μέσα από την επικοινωνία μας με το Θείο, γιατί όλες οι ηλικίες έρχονται και κλίνουν σ’ αυτόν τον τόπο το γόνυ ταπεινά. Φοβάμαι πως, τούτες οι εικόνες θα μας λείψουν στο μέλλον, που το αχόρταγο της Τεχνητής Νοημοσύνης, μπορεί λέει, χωρίς συναίσθημα, όλα να τα αναπλάσει (;) …
Μπήκα στο αυτοκίνητο μου για την επιστροφή μου στο Ληξούρι. Στο μυαλό μου πολλά και διάφορα, θρησκευτικά, λαογραφικά και ανθρώπινα, μα πάνω από όλα με δυνάστευσε η σκέψη… Αν είδες, είδες…! , αν όχι, μισός στη ζωή, γερνάς τη νόησή σου!
Χρόνια Πολλά και Καλά
