Ο ΣΥΡΙΖΑ του 32% των ψήφων στις προηγούμενες εκλογές μπορεί να είναι ένα ΠΟΛΥΣΥΛΛΕΚΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ που ξεκινάει από την Κεντροαριστερά και καταλήγει σε ορισμένες εκφάνσεις της μαρξιστικής Αριστεράς. Με βασικό κορμό τις θεμελιώδεις αρχές της σοσιαλδημοκρατίας μπορεί να αποτελέσει –διότι δεν είναι ακόμη και βρίσκεται σε κομβικό σημείο-τον ΑΛΛΟ ΠΟΛΟ στο πολιτικό μας σύστημα ή την μήτρα από την οποία θα ξεπεταχτούν μικρές ή …μικρότερες νέες συλλογικότητες ( ή παλιές τέτοιες με καινούρια ονόματα!)
Θεώρησα ότι είναι υποχρέωσή μου απέναντι στη συνείδησή μου, αλλά και στο κόμμα στο οποίο ήμουν μέλος της Ν.Ε. –και παραιτήθηκα από τη συγκεκριμένη θέση λίγες μέρες μετά από τις βουλευτικές εκλογές αναλαμβάνοντας την ευθύνη που μου αναλογεί για τις άστοχες επιλογές του κόμματος στις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις-να καταθέσω δημόσια τις απόψεις μου.
Πιστεύω, κατ αρχάς, ότι δεν συμφέρει τους εργαζόμενους και τους μη προνομιούχους Έλληνες ο κατακερματισμός του ΣΥΡΙΖΑ και ότι το κόμμα πρέπει και μπορεί να διατηρήσει την συνοχή του, να εκπροσωπήσει με συνέπεια αυτό το 32% των ψηφοφόρων που το προτίμησαν, να ανταποκριθεί στην εμπιστοσύνη που του έδειξαν και να μπορέσει, ενδεχομένως, κάποια στιγμή, ασκώντας δομική αντιπολίτευση να κατακτήσει την κοινωνική πλειοψηφία!
Παρά το ότι μια εις βάθος αυτοκριτική είναι απαραίτητη αυτή δεν θα πρέπει να οδηγήσει σε εσωστρέφεια, αλλά να αξιοποιηθεί για μια δυναμική και δημιουργική επανεκίνηση! Για να συμβεί αυτό πρέπει-εκτός των άλλων-να υπάρξει μια πολιτική και ιδεολογική πλατφόρμα που θα αντιστοιχεί αν όχι στο σύνολο, τουλάχιστον στην μεγάλη πλειοψηφία των ψηφοφόρων του Σύριζα που ένιωσαν ότι η παλινόρθωση της δεξιάς θα σήμαινε σοβαρό περιορισμό των δικαιωμάτων των εργαζομένων και μια απλόχερη στήριξη των επιθυμιών του μεγάλου Κεφάλαιου!
Ο ιδεολογικός αυτοπροσδιορισμός του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να έχει- κατά την άποψή μου- ως απώτατα όρια τις εξής θεμελιώδεις παραδοχές:
- Ισχυρό Κράτος που όχι μόνο θέτει όρους λειτουργίας στις Αγορές και επιβλέπει απλώς στην τήρησή τους ( όπως επιτάσσει το φιλελεύθερο δόγμα της ανοικτής ελεύθερης Αγοράς ) αλλά παρεμβαίνει και με όρους επιχειρηματικής λειτουργίας σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας( κρατικές επιχειρήσεις) προκειμένου να υπερασπίσει με αποτελεσματικότητα ένα-τουλάχιστον-αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης των μη προνομιούχων, να ελέγξει την ισχύ του Τραπεζικού παράγοντα, να δώσει «σάρκα και οστά» στην ευθύνη του να θέτει όρους στον ιδιωτικό επιχειρηματικό ανταγωνισμό. Αν το Κράτος δεν παρεμβαίνει στην λειτουργία της Αγοράς αυτή μεσομακροπρόθεσμα θα οδηγηθεί είτε στο Μονοπώλιο , είτε στην Αγορά του Μονοπωλιακού Ανταγωνισμού. Το ισχυρό Κράτος είναι αυτονόητο ότι οφείλει να έχει τον απαιτούμενο υψηλό βαθμό αυτοοργάνωσης και η δωρεάν «υψηλού επιπέδου παιδεία και υγεία» να αποτελεί μόνιμη έγνοια του! Η καθιέρωση-επιτέλους- ενός δίκαιου φορολογικού συστήματος πρέπει να είναι το κεντρικό σημείο προβληματισμού -με τις επιχειρήσεις να ενθαρρύνονται φορολογικά εφόσον προβαίνουν σε επανεπένδυση των κερδών τους-και με την πάταξη της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής!
- Η συνύπαρξη ενός ισχυρού Κράτους και μιας δυναμικής ιδιωτικής επιχειρηματικότητας είναι μια εφικτή παραδοχή, με τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να έχουν θέση στον επιχειρηματικό χάρτη συλλειτουργώντας σε επιχειρηματικά σχήματα( συνεταιρισμοί). Το Κράτος οφείλει να ενθαρρύνει και να στηρίζει με κάθε τρόπο τους συνεταιρισμούς , την μικρομεσαία καινοτομία και εξωστρέφειακαι να προωθεί αποτελεσματικά την κοινωνική οικονομία!
- Στην πραγματικότητα πίσω από την προηγούμενη παραδοχή «κρύβεται» η θεμελιώδης αριστερή θέση ότι οι «οικονομικά ασθενείς » μπορούν να αντιπαραταχθούν με τους ισχυρούς, μονάχα αν δημιουργήσουν μια ισχυρή συλλογική οντότητα. Οι Ενώσεις Καταναλωτών και τα Συνδικάτα αποτελούν μεγάλης σημασίας συλλογικές οντότητες προκειμένου να επιτυγχάνονται κοινωνικές ισορροπίες. Τα Συνδικάτα πρέπει να λειτουργούν μαζικά και μαχητικά, δημοκρατικά και αποτελεσματικά, ενώ οι Ενώσεις Καταναλωτών για να λειτουργούν αξιόπιστα και αποτελεσματικά απαιτείται να ενισχύονται οικονομικά για διάφορες δράσεις τους από το Κράτος. Η συνυπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας θα πρέπει να αποτελεί την «κανονικότητα» , με την κρατική παρέμβαση να αποτελεί «κομμάτι αυτής της κανονικότητας» εφόσον έχουμε σημαντική απόκλιση ανάμεσα στους εργαζόμενους και την εργοδοσία.
- Σε ένα σύγχρονο αριστερό κόμμα η άρση των επιπτώσεων της «κλιματικής αλλαγής» επηρεάζει την συνολική του ατζέντα μια και αποτελεί ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ της πολιτικής και ιδεολογικής του πλατφόρμας.
Το προαναφερόμενο σοσιαλδημοκρατικό πλαίσιο θα πρέπει να αποτελεί το « ελάχιστο σημείο προσέγγισης», όλων των επιμέρους ρευμάτων σκέψης που βρίσκουν «καταφύγιο» στον Σύριζα, διότι, διαφορετικά, αυτό το 32% κάποια στιγμή- σύντομα, εκτιμώ- μπορεί να γίνει μονοψήφιο ποσοστό! Πιθανό, αυτό να μην ενοχλεί κάποιους, αλλά ένα κόμμα της Αριστεράς που ενδιαφέρεται πραγματικά για τους μη προνομιούχους, γνωρίζει ότι όσο μεγαλύτερο και ισχυρότερο είναι, τόσο καλύτερα είναι γι αυτούς για τους οποίους ενδιαφέρεται! Στην πραγματικότητα και οι μαρξιστές Έλληνες διανοητές εκκινούν από ένα ισχυρό καλά οργανωμένο Κράτος, «βόρειο-ευρωπαϊκού τύπου» και κατά συνέπεια οι θεμελιώδεις παραδοχές που εκτέθηκαν αποτελούν και γι αυτούς αφετηρία! Ουδείς λόγος για πολιτική διαφοροποίηση! Το αντίθετο! (Ο Σύριζα αποτέλεσε ήδη και θα συνεχίσει να το κάνει ένα πολύτιμο «εργαστήριο» όπου δοκιμάζονται διαχρονικά οι απόψεις και οι ιδέες τους! )
Το επόμενο βήμα είναι να επαναπροσδιοριστεί η βασική ιδεολογική και πολιτική κατεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ μέσα σε ένα καλά προετοιμασμένο συνέδριο «ανοικτών οριζόντων» χωρίς αποκλεισμούς και «καπελώματα»! Υπάρχει, όμως, εδώ ένα βασικό πρόβλημα που πρέπει να βρει τη λύση του! Πώς θα γίνει κατορθωτό στο συνέδριο αυτό να εκπροσωπηθεί ο «κοινωνικός Σύριζα»;
Τάκης Βασιλάτος