Γράφει ο Ανδρέας Κολαΐτης
Επισκεπτόμενος πρόσφατα την Αρκαδία και ειδικότερα την επαρχία της Μαντινείας, μου δόθηκε η αφορφή για μια “φευγαλέα ματιά” στην αρχαία ιστορία (μας), όπου διαπίστωσα το άρτιον και παράλληλον των Αρκάδων με τους Κεφαλλήνες λόγου χάριν σε σχέση με την πόλη κράτος των Αθηνών.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι: α) “Στον Πελοποννησιακό πόλεμο οι Αρκάδες εμφανίζονται διηρημένοι. Άλλοι, με επικεφαλείς τους Τεγεάτες, πολεμούν στο πλευρό της Σπάρτης, άλλοι, υπό τους Μαντινείς, τάσσονται με το μέρος των Αθηναίων. Το αποτέλεσμα ήταν, κατά τη λήξη του πολέμου, η Μαντίνεια να καταστραφεί από τους Λακεδαιμόνιους” & β) “Όταν ξεκίνησε ο Πελοποννησιακός πόλεμος (431 – 404 π.Χ.), η Κεφαλονιά ήταν ελεύθερη σύμμαχος των Αθηναίων. Ο αθηναϊκός στόλος κυρίευσε το νησί το δεύτερο έτος του πολέμου, για να το μετατρέψει σε ορμητήριο επιδρομών Αθηναίων και Κερκυραίων εναντίον των ηπειρωτικών παραλίων. Οι Κορίνθιοι προσπάθησαν να κυριεύσουν την Κράνη αλλ’ απέτυχαν. Όταν έπεσε η Αθήνα, η Κεφαλληνία συμμάχησε με τους Σπαρτιάτες. Οι Αθηναίοι ανέτρεψαν γρήγορα την αρχή των τριάκοντα τυράννων κι αμέσως έστειλαν τον στρατηγό τους Ιφικράτη με στόλο στην Κέρκυρα. Στην επιστροφή του, ο Ιφικράτης δεν παρέλειψε να κάνει απόβαση στην Κεφαλονιά και να της επιβάλει αναγκαστική φορολόγηση. Οι πόλεις του νησιού βρέθηκαν στο πλευρό της Αθήνας ολόκληρο τον Δ’ π.Χ αιώνα”.
Ωστόσο το έναυσμα τούτο εστιάστηκε στην σύγχρονη εποχή και ειδικότερα στο χωριό Παρθένι (γενέτειρα της αείμνηστης μητρός μου) για μια ανίχνευση χαρακτηριστικών γνωρισμάτων της Μαντίνειας, με στόχο να αφουγκραστούμε καλύτερα τα κοινά που μας ενώνουν!
Το Παρθένι (άλλοτε Βερζοβά ή Μπερτζοβά) είναι ένα ορεινό γραφικό χωριό της Αρκαδίας κοντά στα σύνορα με την Αργολίδα, πλησίον (4 χλμ) της παλιάς εθνικής οδού Κορίνθου-Τριπόλεως-Καλαμάτας. Είναι χτισμένο στις πλαγιές του όρους Παρθένιον της Αρκαδίας σε υψόμετρο 644 μ. Μπροστά του απλώνεται ο ομώνυμος κάμπος. Το χωριό, μαζί με τα κοντινά χωριά: Στενό, Αγιωργίτικα, Ζευγολατιό, Νεοχώρι κ.α, αποτέλεσε το Δήμο Κορυθίου. Σήμερα είναι μέρος του ενοποιημένου Δήμου Τρίπολης.
Το Παρθένι χαρακτηρίζεται από τα παραδοσιακά, μεγάλα ή μικρά πέτρινα σπίτια (κτισμένα κυρίως στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα), από το γραφικό σιδηροδρομικό σταθμό με το καφενείο, αλλά κυρίως από την φιλοξενία των ντόπιων. Το αρκαδικό αυτό χωριό έχει γνωρίσει τις τελευταίες δεκαετίες την εγκατάλειψη από πολλούς κατοίκους του, πολλοί από τους οποίους μετανάστευσαν στις Η.Π.Α & Καναδά καθώς και στην Αυστραλία. Σήμερα έχει περίπου 400 κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία, αμπελουργία και κτηνοτροφία.
Στο χωριό ξεχωρίζει η εντυπωσιακή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, η οποία είναι διακοσμημένη με σύγχρονες αλλά υπέροχες τοιχογραφίες. Στην κεντρική πλατεία, δεσπόζει το παλιό σχολείο, που λειτουργεί σήμερα σαν Πνευματικό κέντρο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το εξωκκλήσι των Αγίων Θεοδώρων που βρίσκεται κτισμένο μέσα στον κάμπο και που την άνοιξη είναι περικυκλωμένο από τα αγριολούλουδα της περιοχής.
Πολύ κοντά στο Παρθένι είναι το ύψωμα Μουχλί. Πρόκειται για ένα παρακλάδι του όρους Παρθενίου. Κατά τη βυζαντινή περίοδο υπήρχε εκεί Βυζαντινό φρούριο & πόλη στη δυτική και νοτιοδυτική πλευρά του βουνού. Το φρούριο κυριεύτηκε και καταστράφηκε από τους Τούρκους το 1460. Στην περιοχή μπορεί κανείς να δει επίσης και τα ερείπια της εκκλησίας της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, γνωστής ως Παναγίας του Μουχλίου (Μουχλιώτισσα). Πιθανότερη χρονολογία ανεγέρσεώς της είναι το 1281 μ.χ.
Το Παρθένι είναι γνωστό για τα αμπέλια του και τα πολύ καλά κρασιά του (ποικιλία μοσχοφίλερο). Η τοπική παραγωγή συμπληρώνεται από τα μήλα και τα κεράσια που ευνοούνται από τις τοπικές κλιματολογικές συνθήκες και τη μορφολογία της περιοχής. Το Παρθένι έχει επίσης να επιδείξει και έργα φυσικής ομορφιάς και πλούτου, όπως τις δύο από τις τρεις καταβόθρες του βουνού Παρθενίου και το φυσικό αντιπλημμυρικό έργο του Παρθενιώτικου κάμπου και της ευρύτερης περιοχής της Αρκαδίας. Αξίζει επίσης να δει κανείς την σπηλιά και την πηγή Πινίκοβη ή Μπινίκοβη, στους ανατολικούς πρόποδες του Παρθενίου, κοντά στον σιδηροδρομικό σταθμό του Αχλαδόκαμπου, απ’ όπου εξέρχονται τα νερά από τις καταβόθρες του βουνού που φθάνουν στο Κιβέρι της Αργολίδος.
Ο χειμώνας στο χωριό είναι ονειρικός, αφού το τοπίο με τα βουνά και τον κάμπο γίνεται από άκρη σε άκρη λευκό από τα χιόνια, με το χωριό συχνά ν’ αποκόβεται οδικά. Την άνοιξη το τοπίο είναι εξίσου θαυμάσιο από τα άνθη των κερασιών, των μηλιών και το μεθυστικό άρωμα των αμπελιών. Επίσης το Πάσχα “στήνονται” οι παραδοσιακές ψηταριές όπου αναδεικνύεται το παραδοσιακό στον τρόπο εορτασμού της Αναστάσεως του Θεανθρώπου. Φυσικά θα ήταν παράλειψη η μη μνεία στο δημοφιλές πανηγύρι που διοργανώνει ο “Πολιτιστικός Σύλλογος Παρθενίου, Τήλεφος” κάθε χρόνο στις 16 Ιουλίου παραμονή της εορτής της Αγίας Μαρίνας στο ομώνυμο παρεκκλήσι του χωριού!
