Πάντα η σχέση της χώρας μας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περνούσε μέσα από τις ενισχύσεις όπως ήταν τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (ΜΟΠ) 1985-1989, το Πρώτο Πακέτο Ντελόρ 1989-1993, το Β’ και το Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (ΚΠΣ) 1994-2006, τα Leader και τα ΕΣΠΑ εισρέοντας στη χώρα ο πακτωλός των κονδυλίων άνω των 210 δις ευρώ.
Το τοπίο της Ευρωπαϊκής γεωργίας αλλάζει ριζικά με την εφαρμογή της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Μετά από μια διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες για τις αγροτικές επιδοτήσεις περιόδου 2023 – 2027έχει εγκριθεί μια μη επιστρεπτέα χρηματοδότηση προς τη χώρα, μεγέθους όσο το μισό Ταμείο Ανάκαμψης ή το μισό ΕΣΠΑ. Συνολικά, εγκρίθηκαν επιδοτήσεις ύψους 13,4 δις ευρώ.
Χονδρικά, αναδιανέμονται ύστερα από πολλά χρόνια με διαφορετικό τρόπο τόσο οι άμεσες αγροτικές επιδοτήσεις όσο και τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης. Μιλάμε για ρευστό χρήμα στον αγροτικό τομέα με πολυάριθμες υποχρεώσεις που πρέπει να υλοποιηθούν όχι μόνο από τον κάθε δικαιούχο της επιδότησης αλλά κυρίως από τις κρατικές υπηρεσίες που πρέπει να λειτουργήσουν με ένα εντελώς διαφορετικό τρόπο. Το σχέδιο για να υλοποιηθεί δεν έχει τόσο ανάγκη υπουργό, βουλευτή, περιφερειάρχη αλλά μάνατζερ.
Η πιο σημαντική αλλαγή είναι ότι η Βρυξέλλες ανταμείβουν την προστασία και την διαχείριση των φυσικών πόρων. Ενώ καταργείται το «πρασίνισμα», για να εισπραχθεί το 25% της αγροτικής επιδότησης πρέπει ο αγρότης, ουσιαστικά και όχι για το «θεαθήναι», να πείσει με στοιχεία ότι εφάρμοσε φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές (όπως, εξοικονόμησε νερό, προστάτεψε τη διάβρωση του εδάφους, αξιοποίησε τα φυτικά υπολείμματα, τα κλαδέματα, την κομποστοποίηση, διατήρησε την ελεγχόμενη βόσκηση, συντήρησε τις ξερολιθιές, εφάρμοσε την βιολογική γεωργία – κτηνοτροφία, διατήρησε παραδοσιακούς ελαιώνες – αμπελώνες και ακολούθησε την ψηφιακή τεχνολογία). Αυτή η υποχρέωση δεν αφορά το μέλλον.
Πλέον δεν θα αρκεί η ανακοίνωση του Υπουργείου σχετικά με την απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων αλλά, έως το 2027, να αποδεικνύεται με μετρήσιμο τρόπο ότι αύξησαν την απασχόληση στην ύπαιθρο με 70.000 νέες θέσεις εργασίας, μείωσαν τη γήρανση των αγροτών εισάγοντας 65.000 νέους αγρότες και δούλεψαν με νέες ποικιλίες ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή, ότι έπιασαν δηλαδή τόπο … Όλα αυτά και πολλά άλλα θα ελεγχθούν από τις Βρυξέλλες ως προς την αποτελεσματικότητά τους. Αν διαπιστωθεί ότι αυτοί οι στόχοι δεν πιάστηκαν, θα ακολουθήσουν περικοπές στις αγροτικές επιδοτήσεις.
Μην ξεχνάμε ότι η επιτυχία του κάθε αγρότη-κτηνοτρόφου, αν θα πάρει ή όχι την επιδότηση, δεν είναι μόνο δικό του θέμα. Αφορά και τον κάτοικο της πόλης και σε τι τιμή θα πληρώσει το αλεύρι, το ψωμί, τα ζυμαρικά, το λάδι, το κρασί, το κρέας, το γάλα, το ψάρι, τα φρούτα, το μέλι, κλπ.
Δρ. Σπυρίδων Α. Θεοτοκάτος
