Ο Μίκης Θεοδωράκης, Κρητικός στην καταγωγή, γεννήθηκε μια μέρα σαν σήμερα, 29 Ιουλίου του 1925 στη Χίο.
Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε σε διάφορες πόλεις της ελληνικής επαρχίας όπως στη Μυτιλήνη, στα Γιάννενα, στην Κεφαλονιά, στον Πύργο, στην Πάτρα και κυρίως στην Τρίπολη. Στην Τρίπολη, μόλις 17 ετών, δίνει την πρώτη του συναυλία παρουσιάζοντας το έργο του Κασσιανή και παίρνει μέρος στην αντίσταση κατά των κατακτητών. Στη μεγάλη διαδήλωση της 25ης Μαρτίου 1943 συλλαμβάνεται από τους Ιταλούς και βασανίζεται.
Διαφεύγει στην Αθήνα, όπου οργανώνεται στο ΕΑΜ και αγωνίζεται κατά των Γερμανών κατακτητών. Συγχρόνως σπουδάζει στο Ωδείο Αθηνών. Ο Θεοδωράκης λόγω των προοδευτικών του ιδεών, στη διάρκεια του Εμφυλίου, διώκεται από τις αστυνομικές αρχές. Συλλαμβάνεται και στέλνεται εξορία στην Ικαρία και στη συνέχεια στη Μακρόνησο. Αποφοιτά από το Ωδείο το 1950 με δίπλωμα στην αρμονία, αντίστιξη και φούγκα.
Πρώτο βραβείο για τον Μίκη
Το 1954 πηγαίνει με υποτροφία στο Παρίσι, όπου εγγράφεται στο Conservatoire και σπουδάζει μουσική ανάλυση.
Η περίοδος 1954-1960 είναι μια εποχή έντονης δραστηριότητας για τον Θεοδωράκη στο χώρο της Ευρωπαϊκής μουσικής. Συνθέτει μουσική για το μπαλέτο της Ludmila Tcherina, το Covent Garden, Stuttgart Ballet και επίσης για τον κινηματογράφο.
Το 1957 του απονέμεται το πρώτο βραβείο του Φεστιβάλ της Μόσχας από τον Schostakovitch για το έργο του, «Suite No 1» για πιάνο και ορχήστρα.
Το 1960 επιστρέφει στην Ελλάδα. Έχει ήδη μελοποιήσει τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου, που σηματοδοτεί την στροφή του προς το λαϊκό τραγούδι. Συνθέτει δεκάδες κύκλους τραγουδιών που βρίσκουν βαθύτατη απήχηση μέσα στον ελληνικό λαό.
Ιδρύει την Μικρή Συμφωνική Ορχήστρα Αθηνών και δίνει πολλές συναυλίες σ΄ όλη την Ελλάδα.
Το 1963 μετά τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη ιδρύεται η «Νεολαία Λαμπράκη», της οποίας εκλέγεται Πρόεδρος. Την ίδια εποχή εκλέγεται Βουλευτής της ΕΔΑ.

Την 21η Απριλίου του 1967 περνά στην παρανομία. Τον Μάιο του 1967 ιδρύει μαζί με άλλους την πρώτη αντιστασιακή οργάνωση κατά της Δικτατορίας, το ΠΑΜ και εκλέγεται πρόεδρός του.
Συλλαμβάνεται τον Αύγουστο του 1967. Εκτοπίζεται με την οικογένεια στη Ζάτουνα Αρκαδίας και σε στρατόπεδο του Ωρωπού. Στον Ωρωπό η κατάσταση της υγείας του επιδεινώνεται.
Στο εξωτερικό ξεσηκώνεται θύελλα διαμαρτυριών. Προσωπικότητες, όπως ο Arthur Miller, Laurence Olivier, Yves Montand κ.λ.π. δημιουργούν επιτροπές για την απελευθέρωσή του. Τελικά αποφυλακίζεται και φεύγει στο Παρίσι τον Απρίλιο του 1970.
Το 1974 με την πτώση της Δικτατορίας γυρίζει στην Ελλάδα.

