Ηταν 15 Σεπτεμβρίου του 1938 όταν ο σπουδαίος γλύπτης – ο σπουδαιότερος ίσως της νεότερης Ελλάδας – Γιαννούλης Χαλεπάς άφησε την τελευταία του πνοή. Ο Γιαννούλης Ζαλεπάς είχε γεννηθεί το 1851 στον Πύργο της Τήνου από οικογένεια μαρμαρογλυπτών και από ιδιαίτερα μικρή ηλικία έδειξε ότι διέθετε ένα σπάνιο ταλέντο.
Αρχικά, ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Σχολείο των Τεχνών της Αθήνας για να συνεχίσει στην Ακαδημία του Μονάχου, όπου βρέθηκε με υποτροφία του Πανελληνίου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου. Ο Χαλεπάς από την αρχή παρουσίαζε μια ασυνήθιστη ωριμότητα, γεγονός που μαρτυρούν τα τρία μνημειακά έργα από την πρώτη περίοδο της δημιουργίας του: η «Φιλοστοργία», ο «Σάτυρος που παίζει με τον Έρωτα» και η θρυλική «Κοιμωμένη».
Δούλεψε πάνω στην «Κοιμωμένη» αρκετό καιρό και – όπως λένε – η ευαίσθητη φύση του διαταράχτηκε από το γεγονός ότι πέθανε από φυματίωση μια πανέμορφη κοπέλα 17 χρονών, η Σοφια Αφεντάκη. Το κορίτσι είχε πεθάνει 4 χρόνια πριν. Πολλοί είναι εκείνοι που υποστήριζαν ότι ο Χαλεπάς είχε ερωτευτεί… το μοντέλο του. Η ουσία είναι ότι ο γλύπτης αρχίζει και παρουσιάζει βαριές ψυχικές διαταραχές.
Οι γονείς του τον στέλνουν στην Ιταλία πιστεύοντας ότι θα ωφεληθεί, όμως η κατάστασή του δεν αλλάζει. Τον κλείνουν στο Ψυχιατρείο της Κέρκυρας όπου θα ζήσει εφιαλτικά τα επόμενα 13 χρόνια καθώς οι γιατροί αποφαίνονται ότι για την ψύχωσή του φταίει η γλυπτική και του απαγορεύουν οιαδήποτε επαφή με την τέχνη του.
Μετά το θάνατο του πατέρα του, το 1900, η μητέρα του τον φέρνει πίσω στην Τήνο, όπου ως το δικό της θάνατό, το 1916, ζει απομονωμένος ή κάνοντας βόλτες στα γύρω υψώματα. Ο Γιαννούλης βόσκει πρόβατα στα βουνά και τον αντιμετωπίζουν σαν τον «τρελό του χωριού». Η μητέρα του, που είχε συνδέσει την τρέλα με την τέχνη του, όχι μόνο τον εμπόδιζε να δημιουργεί, αλλά και ό,τι δημιουργούσε κρυφά του το κατέστρεφε!
Όταν πεθαίνει η μητέρα του ο Χαλεπάς δεν χύνει ότου ένα δάκρυ, δεν πηγαίνει καν στην κηδεία της και επιστρέφει στην γλυπτική που τον αναγεννά!
Ακολουθεί μια μακρά πορεία επανάκαμψης -από το 1918 έως το 1930- τόσο στη ζωή, όσο και στην καλλιτεχνική ενασχόληση. Οι επαφές με τον πνευματικό κόσμο της Αθήνας πυκνώνουν και σημαντικοί άνθρωποι από τον χώρο των τεχνών τον επισκέπτονται.
Το 1925 η Ακαδημία Αθηνών διοργανώνει έκθεση των έργων του και το 1927 τον τιμάει με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών. Λίγο μετά, με τη φροντίδα της ανιψιάς του Ειρήνης Χαλεπά, εγκαθίσταται στο σπίτι της στην Αθήνα. Εκεί θα ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του ως τον θάνατό του, το 1938, μέσα σε ένα κλίμα καθολικής αναγνώρισης, που όμως δεν τον αγγίζει, καθώς δουλεύει με πάθος, προσπαθώντας να κερδίσει τον χαμένο χρόνο.
Πηγή: ethnos.gr
