Τους τελευταίους μήνες, το δημόσιο διάλογο απασχολεί η σχέση του νέου Περιφερειακού Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) Ιονίων Νήσων, με την υπάρχουσα κατάσταση στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη.
Πράγματι, υπάρχουν διαφορετικές αφετηρίες από τις οποίες εκκινούν η πρωτοβάθμια και η δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση, τις οποίες σέβομαι απολύτως. Οφείλουμε όμως να συνεννοηθούμε για τον κοινό στόχο. Για αυτό το λόγο ως Βουλευτής Κεφαλονιάς και Ιθάκης θα ήθελα να παροτρύνω όλους να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση, με βάση και την εμπειρία του παρελθόντος.
Τη δεκαετία του 1980, η σύσταση της Διαδημοτικής υπήρξε μια σπουδαία εξέλιξη για το μέλλον και την ποιότητα ζωής στα νησιά μας. Οφείλουμε στο διηνεκές ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όσους συνεργάστηκαν τότε, για να γίνει η Διαδημοτική πραγματικότητα και αυτό έχει καταγραφεί ιστορικά.
Ταυτόχρονα όμως δεν πρέπει να εξιδανικεύουμε καταστάσεις, όπως συνηθίζουμε να κάνουμε οι άνθρωποι με το παρελθόν μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι αντιδράσεις για την σύσταση της Διαδημοτικής εκείνη την εποχή, ήταν ασύγκριτα εντονότερες σε σχέση με αυτό που συμβαίνει σήμερα για τον ΦοΔΣΑ.
Κάθε μεγάλη αλλαγή προκαλεί τέτοια φαινόμενα στις κοινωνίες. Τη δεκαετία του 1980, αποδείχθηκε από την εξέλιξη των πραγμάτων ότι όσοι συνεργάστηκαν για τη Διαδημοτική είχαν δίκιο. Σήμερα χρειάζεται να αποφύγουμε πάλι τη δύναμη της συνήθειας και να δούμε τι θα συμβεί στο μέλλον. Σήμερα πρέπει να συνεργαστούμε και πάλι.
Σε τοπικό επίπεδο η επιτυχία του παρελθόντος δεν μας εξασφαλίζει αυτόματα την επιτυχία στο μέλλον. Η νέα δομή δεν θα έχει πλέον ως βάση σύγκρισης τι θα συμβαίνει στην υπόλοιπη Ελλάδα, αλλά τι θα συμβαίνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε όλο τον κόσμο στη διαχείριση απορριμμάτων. Αυτό θα το πετύχουμε μόνο ενωμένοι.
Το μοντέλο των Περιφερειακών ΦοΔΣΑ είναι αυτό που θα εφαρμοστεί παντού στη χώρα μας και είναι μόνο η αρχή για μεγαλύτερες αλλαγές που θα βιώσουμε στο μέλλον σε αυτό τον τομέα. Οι εξελίξεις στην τεχνολογία και στην περιβαλλοντική πολιτική είναι ταχύτατες. Όσα συνέβησαν από το 2020 στο 2021 σε αυτούς τους τομείς, ξεπερνούν εξελίξεις ολόκληρων δεκαετιών την εποχή της Διαδημοτικής.
Η προηγούμενη Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και η προηγούμενη Περιφερειακή Αρχή του κ. Θ. Γαλιατσάτου απέτυχαν να δώσουν λύση στο μεγάλο θέμα των αποβλήτων στην Κέρκυρα και την Ζάκυνθο με τη συσσώρευση απορριμμάτων στις πόλεις και στην ύπαιθρο. Αυτή η εικόνα είναι πολύ πρόσφατη. Η σημερινή αντιπολίτευσή για τον νέο ΦοΔΣΑ αποτελεί εύκολη κριτική χωρίς ουσιαστική αντιπρόταση, χωρίς όραμα για το μέλλον των νησιών μας. Μια κριτική που επικεντρώνεται σε δήθεν επιβάρυνση των πολιτών με ανακριβείς και λανθασμένους υπολογισμούς.
Ο τρόπος διαχείρισης των απορριμμάτων αλλάζει ριζικά. Το θεσμικό πλαίσιο και η πολιτική της ΕΕ για το περιβάλλον γίνονται ολοένα και πιο απαιτητικά. Η ανάκτηση σχεδόν του συνόλου των υλικών που απορρίπτουμε, με διάφορους τρόπους, απαιτεί επενδύσεις και εφαρμογή νέων τεχνολογιών και πρακτικών.
Με την από κοινού συνεργασία των δύο βαθμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα δοθούν άμεσες λύσεις στα προβλήματα διαχείρισης των αποβλήτων με στόχο τη διαφύλαξη της υγείας των συμπολιτών μας, την συνολική αξιόπιστη τουριστική διεθνή εικόνα των νησιών μας ενώ παράλληλα θα εξασφαλισθεί και η παραγωγή ενέργειας, με έργα και δράσεις φιλικές προς το περιβάλλον, με ταυτόχρονη μείωση της επικινδυνότητας των αποβλήτων, με απώτερο και τελικό στόχο, την απόλυτη προστασία του περιβάλλοντος των νησιών μας. Η Κεφαλονιά και η Ιθάκη πρέπει να σταματήσουν να θάβουν τα σκουπίδια τους και να πετύχουν πολύ υψηλά ποσοστά ανακύκλωσης και ανάκτησης υλικών από τα απορρίμματα.
Η ενσωμάτωση τεχνολογιών αιχμής και η εφαρμογή νέων πρακτικών στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων, μελλοντικά δε θα αφήσει μεγάλα περιθώρια σε δημοτικούς φορείς ώστε να έχουν τον ίδιο πρωτοποριακό ρόλο, όπως αυτόν που είχε η Διαδημοτική τις τελευταίες δεκαετίες. Για να παρακολουθήσει η Κεφαλονιά και η Ιθάκη τις εξελίξεις θα χρειάζονται μεγάλες και συνεχείς επενδύσεις, σε πολύ μεγαλύτερες κλίμακες από αυτές που μπορούν να χρηματοδοτήσουν τα νησιά μας. Επομένως θεωρώ ότι η περιχαράκωση δεν ευνοεί την Κεφαλονιά και την Ιθάκη μακροπρόθεσμα.
Από τη μία πλευρά πρέπει να γίνουν σεβαστές οι ανησυχίες που υπάρχουν για την εκπροσώπηση της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης στο νέο σχήμα. Από την άλλη πλευρά δε χρειάζονται υπερβολές στο δημόσιο διάλογο. Η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων είναι το σπίτι μας και ένα σπουδαίο εργαλείο για την ανάπτυξη της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης. Δεν είναι αντίπαλος των νησιών μας.
Ο ΦοΔΣΑ Ιονίων Νήσων θα εξαντλήσει όλες τις δυνατότητες του ολοκληρωμένου σχεδιασμού και της εφαρμογής του με τους ρόλους και την συνευθύνη του Α’ και Β’ βαθμού αυτοδιοίκησης για μια σύγχρονη διαχείριση προς όφελος των πολιτών και της προστασίας του περιβάλλοντος
Παναγής Καππάτος
Βουλευτής Κεφαλονιάς και Ιθάκης