Η σειρά αυτή των δημοσιευμάτων για τους Κεφαλονίτες και Ιθακήσιους της Αυστραλίας αποτελούν διασκευή πρόσφατων ομιλιών μου στο Αργοστόλι και το Βαθύ.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΪΖΗΣ

Είχα τη χαρά και την τύχη να γνωρίσω άλλο ένα άξιο τέκνο της Ιθάκης που διέπρεψε στον πνευματικό και καλλιτεχνικό κόσμο των Αντιπόδων – τον αξέχαστο Γιώργο Παϊζη. Ήταν ηθοποιός, σκηνοθέτης, ποιητής και – το σημαντικότερο ένας ευαίσθητος και υπέροχος άνθρωπος.

Ο Γιώργος Παϊζης γεννήθηκε στο Σταυρό στις 9 Ιανουαρίου του 1893 και έφυγε από την αγαπημένη του Ιθάκη το 1906 σε ηλικία μόλις 13 ετών. Όπως μου είχε αναφέρει, στην Αθήνα φοίτησε σε Τεχνική Σχολή και έκανε μαθήματα υποκριτικής στη Σχολή Παρνασσού πριν πάρει την απόφαση να μεταναστεύσει, το 1910, στην Αυστραλία και συγκεκριμένα στο Σίδνεϊ κρατώντας μια βαλίτσα γεμάτη δημιουργικές ανησυχίες.

Το 1912 ο Γιώργος Παϊζης έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην πρώτη παράσταση παροικιακού θιάσου στο Σίδνεϊ, το κωμειδύλλιο «Η λύρα του γερο-Νικόλα» του Δημητρίου Κόκκου. Το έργο  γνώρισε μεγάλη επιτυχία στις ελληνοαυστραλιανές κοινότητες και στα εκεί παροικιακά ελληνικά σχολεία τα επόμενα χρόνια.

Ο Γιώργος Παϊζης το διάστημα 1912-1915 έπαιζε στο Repertory Theatre Society που διεύθυνε ο Αυστραλός θεατράνθρωπος Gregor MacMahon.

Το 1915 ο Γιώργος Παϊζης και ο Αλέξανδρος Γρίβας, που σημειωτέον ήταν ο ιδρυτής της εφημερίδας του Σίδνεϊ «Πανελλήνιος Κήρυξ», δημιούργησαν τον Ελληνικό Φιλοδραματικό Σύλλογο, που ήταν ο πρώτος ελληνικός θίασος της Αυστραλίας.

Το 1936 ο Γιώργος Παϊζης κέρδισε το πρώτο βραβείο σε καλλιτεχνικό διαγωνισμό και λίγο αργότερα ίδρυσε τον Ελληνικό Θεατρικό Όμιλο Αυστραλίας με δική του ορχήστρα που διεύθυνε ο Όμηρος Παλμίστρας, για να ακολουθήσει η ίδρυση ελληνικών θεατρικών θιάσων σε όλες τις πρωτεύουσες των Πολιτειών της Αυστραλίας με κύριο στόχο τη συγκέντρωση χρημάτων για φιλανθρωπικούς σκοπούς.

Ο Παΐζης είχε ήδη καταφέρει να κερδίσει το τίτλο του πρωτοπόρου στα καλλιτεχνικά γίγνεσθαι της ομογένειας αλλά και της ευρύτερης αυστραλιανής κοινωνίας.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η φιλομάθεια του Γιώργου Παϊζη τον οδήγησε, σε ηλικία 70 ετών, να παρακολουθήσει μαθήματα στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.

Ο Παϊζης είχε εκδόσει και τη δίγλωσση ποιητική συλλογή «Αγριολούλουδα» που περιείχε ένα απάνθισμα του ποιητικού έργου. Να σημειώσω ότι τη μετάφραση των ποιημάτων στα αγγλικά είχε κάνει η αείμνηστη πρώτη σύζυγός μου, Τζόαν, ενώ την επιμέλεια της έκδοσης είχα αναλάβει εγώ.

Από το ποίημά του «Θιάκι» αναβλύζει όλη αυτή η αγάπη που είχε για το νησί του:

Η αύρα πνέει πιο γλυκά, στ’ όμορφο το νησί μας /

και τ’ άστρα λάμπουν πιο λαμπρά, ψηλά στον ουρανό /

και σαν μαγνήτης στρέφεται σε σένα η ψυχή μας /

Ιθάκη μου αλησμόνητη, νησί μαγευτικό.​

Η καλλιτεχνική και πνευματική προσφορά του Παΐζη ήταν συνεχής επί 7 και πλέον δεκαετίες έως το 1984, όταν έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών.

Όπως ο ίδιος μου είχε εξομολογηθεί, τα πρώτα χρόνια της άφιξής του στο Σίδνεϊ είχε ερωτευθεί μια Ελληνοαυστραλή αλλά παρά την ανταπόκρισή της στον έρωτά του, οι δικοί της τον είχαν απορρίψει γιατί ήταν… θεατρίνος!

Η ερωτική αυτή απογοήτευση στάθηκε αιτία να μη νυμφευτεί ποτέ αλλά και να μην γυρίσει ποτέ στα πάτρια εδάφη!

Πολλές πληροφορίες γύρω από τη ζωή του Γιώργου Παϊζη μου έδωσε ο καλός φίλος Γιώργος Καναράκης, επίτιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Τσαρλς Στερτ της Αυστραλίας, ο οποίος είχε γράψει γύρω από τον αείμνηστο καλλιτέχνη: «Η περίπτωση του Παϊζη είναι μια από τις σπάνιες στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου της Αυστραλίας, γιατί ανάμεσα στους ερασιτέχνες ήταν για δεκαετίες ο μόνος απόλυτα δοσμένος στην ιδέα του θεάτρου και ο μόνος επαγγελματίας».

Γιώργος Μεσσάρης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Ο Γιώργος Παϊζης ποζάρει για τις διαφημιστικές ανάγκες ενός θεατρικού έργου που είχε ανέβει το 1915 και στο οποίο πρωταγωνιστούσε…

Ο Γιώργος Παϊζης με το μεγάλο λογοτέχνη Αντώνη Σαμαράκη όταν ο τελευταίος είχε επισκεφθεί το Σίδνεϊ…

Ο σκηνοθέτης Γεώργιος Παϊζης με ηθοποιούς θεατρικής παράστασης του 1981…