Του Γεράσιμου Γαλανού

Γεννήθηκε το 1900 στο Ληξούρι  και  ήταν γιος του επιχειρηματία  Σπυρίδωνα Κουρούκλη[1]. Μαθήτευσε  στη Φιλαρμονική Σχολή Κεφαλληνίας με τον Ευάγγελο Σκλαβούνο, φλάουτο, αλλά ποτέ δεν ακολούθησε το Μουσικό Σώμα στις εκδηλώσεις του. Επιπλέον ήταν αυτοδίδακτος  κιθαρίστας, καταφέρνοντας να γίνει αξιόλογος πάνω σε αυτό το έγχορδο όργανο και μάλιστα  να συνοδεύει  σε πολλές περιπτώσεις καλλιτέχνες, που έρχονταν στις  θερινές καλλιτεχνικές εκδηλώσεις του Ληξουρίου[2]

Ο Νικόλαος  Κουρούκλης  πιστοποίησε τις μουσικές του γνώσεις στο Ελληνικό Ωδείο αποκτώντας Πτυχίο Ωδικής, Αρμονίας με άριστα, με καλλιτεχνικούς διευθυντές τον Αντίοχο  Ευαγγελάτο και τον Μάριο Βάρβογλη το Σεπτέμβριο του 1962. 

Από το 1924 σχημάτισε κατά διαστήματα έως το 1970 χορωδιακά συγκροτήματα. Ο Νικόλαος Κουρούκλης συνέχισε δυναμικά την  προσφορά του Νικολάου Τσιλίφη με τον Μουσικό Όμιλο Ληξουρίου «Η Φρέγια» το 1932 στη διάσωση και προβολή του κανταδόρικου τραγουδιού της Κεφαλονιάς.

Τα μέλη της  πρώτης Χορωδίας που δημιούργησε  γύρω στα 1924-25 ήταν παλιοί τραγουδιστές  από τις  διαλυμένες  λόγω θανάτου των μαέστρων τους χορωδίες του Τζώρτζη  Δελλαπόρτα και του Γεράσιμου Μηνιάτη[3].

Ο Κουρούκλης αξιοποίησε το υπέροχο δυναμικό των παλιών Ληξουριωτών κανταδόρων και αριετταδόρων και το οργάνωσε σε αξιόλογο χορωδιακό  σύνολο με τους : Γεράσιμο Κεφαλά (Τσάφος), Γιωργομπάμπη  Κούρτελη, Αλέκο Καμινάρη, Κωνσταντή Μοσχονά (Κατσιπάνη), Δημήτρη Μιχάλη, Σπύρο Φιοραβάντε, Ανδρέα Γιουλάτο (Λιοπύρης), Χαράλαμπο Ματαράγκα και Μικέλη Ψαρρό.

Το 1950 περίπου δημιούργησε  το «Καλλιτεχνικό Συγκρότημα» του Μουσικοεκδρομικού Ομίλου Ληξουρίου[4], δηλαδή μια Χορωδία  που αργότερα το 1965  απετέλεσε τη βάση για την οργανωμένη από το Δήμο Ληξουρίου  «Δημοτική Χορωδία Λαϊκού Τραγουδιού[5]».

Η  «Δημοτική Χορωδία»[6]  του Ληξουρίου που στήθηκε με την οικονομική στήριξη του  μεγάλου ευεργέτη Ευαγγέλου Μπασιά, τραγουδούσε άσματα Κεφαλλήνων δημιουργών, ιδίως του  Τζώρτζη Δελλαπόρτα, άσματα άλλων Επτανησίων μουσικών, καθώς και συνθετών της παλιάς Αθήνας. Η Ληξουριώτικη  Χορωδία περιόδευσε σε επτανησιακές πόλεις, όπως στη Ζάκυνθο 1952, στη Λευκάδα αλλά και στο Μεσολόγγι, πόλη που διαβιούν  πολλοί Κεφαλλονίτες. Επίσης, ο Κουρούκλης Νικόλαος σχημάτισε για λίγο χρονικό διάστημα Χορωδία και στο Αργοστόλι που έδωσε αξιόλογες εμφανίσεις στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης.

Επιβάλλεται η ονομαστική αναφορά[7]των μελών της Ληξουριώτικης  Χορωδίας του Νικολάκη Κουρούκλη, που  και σε αυτούς οφείλουμε τη συνέχεια της  γνήσιας παλιάς ληξουριώτικης  μουσικής παράδοσης.

Τενόροι:Αθανάσιος Σταθάτος, Διονύσης Φαβατάς, Ηλίας Γ. Μηνιάτη (κουρέας), Σταύρος Συνοδινός,  Διονύσης  Αραβαντινός -Ρουσέλος, Γεράσιμος Μεσσάρης

Σεκόντοι:Κωνσταντίνος Μονοκρούσος, Σπύρος Έρτσος, Γ. Παγουλάτος, Ανδρέας Καζάκης, Σπύρος Αλεξανδρόπουλος (Καραπατάλης), Κωνσταντής Μοσχονάς (Κατσιπάνης),  Γεράσιμος Σαβράμης, Γιάννης Δελλαπόρτας (Κάτσαρης), Ανδρέας και Βαγγέλης Καμήλος, Γιώργος Βεντούρας, Σπύρος Σκλάβος, Νικόλας Σαβράμης,  Πυλαρινός Γεράσιμος (μουσικός), Χαράλαμπος Αντωνέλλος

Βαρύτονοι: Σπύρος Καμήλος, Φανούρης Μηνιάτης, Γεράσιμος Δαμουλιάνος (Στραβοδαμουλιάνος), Σπύρος Ραυτόπουλος (κουρέας), Γεράσιμος Βασιλάτος (κουρέας), Αλέκος Καμηνάρης, Νικόλαος  Ραυτόπουλος, Νικόλαος Πιτσινής,

Μπάσοι:Ανδρέας Μαρκαντωνάτος, Σπύρος Αραβαντινός- Ρουσέλος (Παπόρος), Ηλίας Δημοσθένη Μηνιάτης, Δημήτριος Δρακόπουλος (Μαέστρος της Φιλαρμονικής Ληξουρίου), Νικόλαος Σφαέλος (εξαίρετος μουσικός), Ευθύμιος Μοσχόπουλος (δάσκαλος),

Στον Νικόλαο Κουρούκλη χρωστάμε τη διάσωση και εναρμόνιση  κάποιων ασμάτων του σπουδαίου τροβαδούρου των Επτανήσων, Ληξουριώτη  Γεωργίου (Τζώρτζη) Δελλαπόρτα.

Το  «Καλλιτεχνικό Συγκρότημα» του Μουσικοεκδρομικού Ομίλου Ληξουρίου,  προσκάλεσε στις Εορτές Εξόδου της Ιεράς Πόλης του Μεσολογγίου  για πολλά χρόνια δήμαρχός της, Κεφαλονίτης στην καταγωγή, Χρήστος Ευαγγελάτος,  του είχε δοθεί η ευκαιρία να την εκτιμήσει κατά την περίοδο που ήταν Υπουργός Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων  Ιονίων Νήσων. Ο Ευαγγελάτος εκτιμώντας απεριόριστα την προσφορά του Νικ. Κουρούκλη  του πρότεινε να συμμετάσχει με το χορωδιακό σχήμα του, τραγουδώντας τα δυο υπέροχα άσματα της «Αναπαράστασης της ανατίναξης της πυριτιδαποθήκης του Χρήστου Καψάλη» τα : «Καψάλης» και «Το Μεσολόγγι- Η νυξ της Εξόδου». Ο Κουρούκλης εναρμόνισε τα δυο αυτά άσματα[8]και το 1954 συμμετείχε με πολλή επιτυχία  με τη Χορωδία του στις Εορτές του Μεσολογγίου.  Η τιμητική παρουσία και συμμετοχή της Ληξουριώτικης  Χορωδίας  του Κουρούκλη στο Μεσολόγγι  σφραγίστηκε  με μια επιτυχημένη επιπλέον  καλλιτεχνική εμφάνιση , όπου τραγουδήθηκαν άσματα  αμιγώς ληξουριώτικα, αλλά και κεφαλλονίτικα  που ενθουσίασαν τους Κεφαλονίτες της Ιερής Πόλης.

Ο Νικολάκης Κουρούκλης με τη δράση του μέσα από τα χορωδιακά σχήματα που υπηρέτησε, στάθηκε αρωγός και στυλοβάτης της Κεφαλονίτικης μουσικής παράδοσης, καταγράφοντας και εκτελώντας τα άγνωστα και ξεχασμένα άσματα της Κεφαλονιάς.

Παράλληλα, στις  χορωδίες του  είχε περάσει την εκκλησιαστική κεφαλληνιακή τετραφωνία με το ευρωπαϊκό σύστημα γραφής και πολλές φορές κόσμησε εκκλησιαστικές τελετές και λειτουργίες[9].

Εγκωμιαστικά σχόλια και κριτική βρίσκουμε στον  τοπικό τύπο για τις εμφανίσεις της χορωδία που πάντα ο ίδιος διεύθυνε με την κιθάρα του και τη μουσική  οξύνοια που τον κατείχε.

Δίδαξε μουσική στο Πετρίτσειο Γυμνάσιο Ληξουρίου σχηματίζοντας μαθητική χορωδία. Επίσης  από το 1954 έως το 1965 υπηρέτησε στη  Βαλλιάνειο  Επαγγελματική  Σχολή Ληξουρίου  ως μουσικοδιδάσκαλος, όπου συγκρότησε χορωδία και η οποία  συνέπραττε στα θεατρικά δρώμενα της Σχολής[10].

Ο Νικόλαος Κουρούκλης μας άφησε μια πληθώρα τραγουδιστών που έως και σήμερα στην Κεφαλονιά μας συνεχίζουν να διατηρούν μέσα σε νεότερα χορωδιακά σχήματα την μουσικής ταυτότητα.

Έφυγε από τη ζωή το 1983 ικανοποιημένος  ότι πρόσφερε στην τέχνη που αγαπούσε και έμαθε από παιδί.

Υποσημειώσεις

1. Ο Σπύρος  Κουρούκλης  είχε τη μεγάλη Οινοποιία με την Επωνυμία «Ερμής»,η οποία εμπορευόταν το κεφαλονίτικο κρασί και σε άλλα νησιά της Επτανήσου.

2.  Πληροφορίες για τη ζωή του δόθηκαν από τη σύζυγό του Σοφία  Κουρούκλη.

3. Παύλου Γ. Δελλαπόρτα, Το Ληξούρι, Αθήνα 1973, σ. 8.
4. Ονομαστή έμεινε η συναυλία Καλλιτεχνικού Συγκροτήματος υπό τη διεύθυνση του Ν. Κουρούκλη, στις 17-8-1952, ημέρα Κυριακή στο Μέγαρο «Μαρκάτο» Ληξουρίου, όπου ερμηνεύτηκε αξιόλογο μουσικό υλικό από το κεφαλονίτικο, ελληνικό και ευρωπαϊκό ρεπερτόριο,  με τις αποδόσεις των καλλιτεχνών να είναι εξαιρετικές..
5. ΦΕΚ  89/22 Μαΐου 1965, τ. 1^Ο Β.  Δ. υπ αριθ.370 «Περί συστάσεως εν τω Δήμω Ληξουρίου ιδίου νομικού προσώπου υπό την ονομασία «Δημοτική Χορωδία Λαϊκού Τραγουδιού».
6. Βλ. εφ. Το Μέλλον, φ.13, 2-7-1964, σ.4.
7. Ο αναφερόμενος ονομαστικός κατάλογος των μελών της Ληξουριώτικης Χορωδίας του Νικολάκη Κουρούκλη, προέρχεται από το αρχείο του μαέστρου και από τα Πρακτικά της χορωδίας, και είναι  ενσωματωμένα τα  τακτικά αλλά και τα μαθητευόμενα τότε μέλη του χορωδιακού σχήματος. Οι φάκελοι της Χορωδίας φιλοξενούνται στο Αρχείο Γερασίμου Σωτ. Γαλανού.
8. Μουσικό Αρχείο Γερασίμου Σωτ. Γαλανού.

*Μέρος του κειμένου έχει δημοσιευτεί στο δίτομο έργο «Λόγια Κεφαλληνιακή Μούσα,έργα Κεφαλλήνων συνθετών 19^ουκαι 20^ουαιώνα» των: Γερασίμου Σωτ. Γαλανού και Λαμπρογιάννη Παν. Πεφάνη δίτομο έργο. Έκδοση από το Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ιονίων Νήσων.