Μετά από διαδοχικές επιθέσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση τις τελευταίες δεκαετίες, το 2019 η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έβαλε σε εφαρμογή ένα σχέδιο ολικής διάλυσης του Δημόσιου και Δωρεάν Ελληνικού Πανεπιστημίου, όπως το ξέραμε, από τα χρόνια της μεταπολίτευσης.

Η πρώην Υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, προχώρησε σε μια σειρά απορρυθμίσεις στην Παιδεία, ως ειδική εντεταλμένη ιδιωτικών συμφερόντων, για την πλήρη αποσύνθεση του Ελληνικού Πανεπιστημίου, με απώτερο σκοπό την περαιτέρω απαξίωση της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης προς όφελος των κολλεγιαρχών:

– Νομοθετική κατάργηση του Πανεπιστημιακού Ασύλου
– Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής
– Ισοτίμηση των πτυχίων ΑΕΙ με τα Ιδιωτικά Κολέγια
– Διαγραφές φοιτητ(ρι)ών
– Περαιτέρω υποχρηματοδότηση και απαξίωση του Πανεπιστημίου
– Προσπάθεια επιβολής Πανεπιστημιακής Αστυνομίας, η οποία απέτυχε εξαιτίας των μεγάλων και σημαντικών αγώνων της φοιτητικής κοινότητας, και συνολικά της ελληνικής κοινωνίας.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έφτασε στο σημείο να εργαλειοποιήσει τον καλλιτεχνικό κόσμο, μέσω του κατάπτυστου ΠΔ85 που υποβαθμίζει τις καλλιτεχνικές σπουδές, βάζοντας ο ίδιος ο Κ. Μητσοτακης λόγια στο στόμα των καλλιτεχνων περί κατάργησης του Άρθρου 16!

Αυτή τη φορά, ο νέος Υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, έρχεται εν μέσω εξεταστικής περιόδου, και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της πανεπιστημιακής κοινότητας, «να φέρει από το παράθυρο» την παράκαμψη και καταπάτηση του Άρθρου 16 του Συντάγματος, για τη δημιουργία Ιδιωτικών Πανεπιστημίων.

Η συζήτηση για τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια και την αναθεώρηση του Άρθρου 16 του Συντάγματος, δεν είναι μια καινούργια συζήτηση. Θυμόμαστε πολύ καλά από τα τέλη του 1990 με το νομοσχέδιο Κοντογιαννόπουλου, τότε υπουργού Παιδείας της Νέας Δημοκρατίας, και αργότερα ξανά το 2006-07 όταν η τότε Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με υπουργό τη Μαριέττα Γιαννάκου, ήθελαν να προχωρήσουν στην αναθεώρηση του άρθρου 16, για να εμπορευματοποίησουν την τριτοβάθμια εκπαίδευση και να στήσουν αγορά Ιδιωτικών Πανεπιστημίων, αποτυγχάνοντας όμως παταγωδώς καθώς μεσολάβησαν οι μεγάλες φοιτητικές κινητοποιήσεις και οι διαρκείς καταλήψεις που ανέκοψαν κάθε τέτοια συζήτηση.

Αυτή τη φορά η Νέα Δημοκρατία έχοντας στρώσει το έδαφος της εισβολής ιδιωτικών συμφερόντων στην Εκπαίδευση, ανοίγει αυτή τη συζήτηση, γνωρίζοντας ότι το άρθρο 16 δεν θα τροποποιηθεί, επέλεξε τον δρόμο της παράκαμψης του. Χρησιμοποιώντας την μέθοδο των πολλαπλών αναγνώσεων στην διατύπωση του νομοσχεδίου, επιχειρεί να προσπεράσει το Σύνταγμα της χώρας.

Πριν προχωρήσουμε αναλυτικότερα, στο γιατί η πιθανότητα δημιουργίας Ιδιωτικών Πανεπιστημίων στη χώρα θα ήταν ταφόπλακα για το Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο, ας ανατρέξουμε να δούμε δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις παρουσίας ιδιωτικής πρωτοβουλίας σε βασικές υποδομές της χώρας.

Πρώτον: Υγεία. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από το ξέσπασμα της πανδημίας και τα χιλιάδες κρούσματα κορωνοϊού. Θυμόμαστε πολύ καλά πως οι κλινικάρχες της χώρας φρόντισαν να υπερκοστολογήσουν την παροχή φροντίδας για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, και πως ανεπιτυχώς δεν κατάφεραν να παρέχουν καμία σοβαρή υποστήριξη στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Και πέρα από την πανδημία, καμία ιδιωτική κλινική δεν κατάφερε να προσφέρει τις υπηρεσίες ενός δημόσιου νοσοκομείου, με χαρακτηριστική την μεταφορά σοβαρών περιστατικών από τα ιδιωτικά στα δημόσια.

Δεύτερον: Μεταφορές. Λίγοι μήνες έχουν περάσει από το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, με τον θάνατο 58 ατόμων, οι περισσότεροι εξ αυτών νέα παιδιά. Άλλη μια περίπτωση ιδιωτικής εταιρείας που στον βωμό του κέρδους ιεράρχησε την ανθρώπινη ζωή χαμηλότερα από τα κέρδη της. Το συμπέρασμα που πλέον έχουμε βιώσει ως κοινωνία είναι πως κάτι το ιδιωτικό δεν είναι de facto καλύτερο από το δημόσιο — κι όταν μιλάμε για δημόσια αγαθά, ισχύει το ακριβώς ανάποδο. Η ελεύθερη αγορά πάντα θα αντιμετωπίζει την κάθε υπηρεσία σαν προϊόν με ανάγκες κέρδους. Προφανώς δεν αποτελούν εξαίρεση οι μεταφορές, η υγεία, ή η εκπαίδευση. Πάντα επίκεντρο θα είναι το κέρδος, ποτέ η ποιότητα. Και αυτό δύσκολα μπορεί να το αρνηθεί κάποιος νεοφιλελεύθερος.

ΨΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Η Κυβέρνηση στην επιχειρηματολογία της χρησιμοποιεί συχνά ως επιχείρημα ότι είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δεν έχουμε Ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Ψέμα. Στην Ευρώπη σχεδόν το 80% των φοιτητ(ρι)ών σπουδάζει σε Δημόσιο Πανεπιστήμιο και χώρες όπως η Δανία και το Λουξεμβούργο δεν έχουν Ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Άλλο ένα ψέμα είναι ότι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια παρέχουν ποιοτική -ή και ποιοτικότερη- εκπαίδευση.

Ψέμα. Κανένα αξιέπαινο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα, στην Ευρώπη, δεν είναι ιδιωτικό. Άλλο ένα επιχείρημα που η Κυβέρνηση χρησιμοποιεί είναι πως το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο επιβάλει στη χώρα την απελευθέρωση της αγοράς Ιδιωτικών Πανεπιστημίων.

Ψέμα. Το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο δίνει απλώς στην Ελλάδα τη διακριτική ευχέρεια να ανοίξει την αγορά της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Η Ελλάδα ωστόσο με τη σειρά της, μέσω του Συντάγματός της, έχει επιλέξει να μην ανοίξει αυτήν την αγορά. Το θέμα λοιπόν δεν είναι νομικό. Είναι καθαρά πολιτικό, ζήτημα πολιτικής επιλογής και πολιτικής βούλησης.

Η Κυβέρνηση συχνά επαναλαμβάνει το επιχείρημα πως οι νέοι που δεν καταφέρνουν να περάσουν στα Ελληνικά Πανεπιστήμια, φεύγουν για το εξωτερικό. Τι έχει να απαντήσει όμως αν αντιστρέψουμε το ερώτημα και την ρωτήσουμε ποιος αποκλείει τους νέους μας από το Ελληνικό Πανεπιστήμιο, με την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, τους ταξικούς φραγμούς και το άδικο κόψιμο χιλιάδων μαθητ(ρι)ών;

Η Νέα Δημοκρατία αφού πρώτα απαξιώνει στα μάτια της κοινής γνώμης τα Δημόσια Πανεπιστήμια, μέσα από την επιχειρηματολογία πως δήθεν είναι κέντρα ανομίας και παραβατικότητας, έρχεται από το παράθυρο και εξισώνει τα πτυχία των δημόσιων ΑΕΙ, με τις πιστοποιήσεις που μοιράζουν τα Κολέγια στην Ελλάδα. Τώρα συνεχίζει την επέλαση στο Δημόσιο και Δωρεάν Πανεπιστήμιο, με την απελευθέρωση της αγοράς των πτυχίων βαφτίζοντας ως “ελεύθερα” τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια, σε αντιδιαστολή με τα Δημόσια, που βρίσκονται κάτω από τον κρατικό ζυγό.
Ιστορικά, το Δημόσιο και Δωρεάν Πανεπιστήμιο ήταν μια κοινωνική κατάκτηση ισότιμης και ελεύθερης πρόσβασης σε αυτό, ασχέτως κοινωνικής προέλευσης ή οικονομικών δυνατοτήτων. Τα χρόνια που προηγήθηκαν ελάττωσαν τις δυνατότητες κάποιου να φοιτήσει στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο, αφού η οικονομική κρίση και οι πολιτικές της λιτότητας αποδυνάμωσαν την ελληνική οικογένεια. Το Πανεπιστήμιο, από την άλλη μεριά, απαξιώθηκε εσκεμμένα μέσα από συνεχείς μειώσεις στη χρηματοδότηση. Οι θαυμαστές της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και της νεοφιλελεύθερης οικονομίας θέλουν να καταστήσουν τη γνώση προνόμιο λίγων, και πως θα το πετύχουν αυτό; μέσω της επιβεβαίωσης που προσφέρουν στον εύπορο ότι θα σπουδάσει, ενώ οι υπόλοιποι θα παλεύουμε για μια είσοδο σε ένα πανεπιστήμιο, που προσπαθούν όλο και παραπάνω να το εξαφανίσουν. Στην πράξη μέσα από τον ανταγωνισμό προς τα κάτω της αξίας των πτυχίων και του περιεχομένου των σπουδών, το Δημόσιο Πανεπιστήμιο θα υποβιβάζεται στην κοινωνική συνείδηση.

Πώς θα γίνει αυτό; Τα δημόσια Πανεπιστήμια είναι καταδικασμένα σε αργό θάνατο, οι συνεχείς υποχρηματοδοτήσεις, η νυχθημερόν εκστρατεία σπίλωσης των ελληνικών ΑΕΙ από τα μίντια-δορυφόρους της Κυβέρνησης και ο αποκλεισμός χιλιάδων κάθε χρόνο νέων, λόγω ΕΒΕ, σε συνδυασμό με τον ανταγωνισμό με τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια θα οδηγήσει στην αναζήτηση νέων πόρων χρηματοδότησης για να υποστηρίξουν βασικές ανάγκες έρευνας και υποδομών. Και ποιος θα είναι ο κύριος χρηματοδότης των Πανεπιστημίων, αν όχι το κράτος; Τα Ελληνικά Πανεπιστήμια θα αναγκαστούν να προχωρήσουν σε αλλαγές των προγραμμάτων σπουδών, την επιβολή διδάκτρων, την μείωση φοιτητικών παροχών και τον χρόνο φοίτησης στα αγοραία κριτήρια των ιδιωτικών. Αυτός θα είναι ένας αγώνας προς τον πάτο.

Επιβεβαιώνεται λοιπόν το γεγονός ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να αποξενώσει τα Πανεπιστήμια από την κοινωνία, μετατρέποντάς τα σε φυτώρια παραγωγής εξειδικευμένων εργαζομένων/πτυχιούχων, υπάκουου ανθρώπινου κεφαλαίου στα χέρια της ολιγαρχίας.

Η συζήτηση για την ύπαρξη ή όχι Ιδιωτικών Πανεπιστημίων, με τον τρόπο που τη φέρνει η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είναι μια συζήτηση που συνδέεται άμεσα και με την υπεράσπιση της συνταγματικής τάξης. Η Νέα Δημοκρατία μας έκανε γνωστό πολύ καλά πως απέναντι στα συμφέροντα που εξυπηρετεί είναι διατεθειμένη να παραβλέψει κάθε κανόνα και αρχή. Αυτή τη φορά όμως πρέπει να την εμποδίσουμε.
Η φοιτητική κοινότητα ήδη προετοιμάζει την απάντηση της με μια σειρά από ενέργειες. Αυτός ο αγώνας όμως που πρέπει να δώσουμε αφορά την κοινωνία συνολικά και όχι αυστηρά και μόνο τους φοιτητές και τους ακαδημαϊκούς. Καλούμε κάθε δημοκράτη πολίτη να πάρει θέση, κάθε νέο και νέα, τους συλλόγους καθηγητ(ρι)ών, φοιτητές/τριες, εργαζόμενους/ες να στηρίξουν τους αγώνες των φοιτητικών συλλόγων, να γίνουν μέρος αυτών των αγώνων.
Ως Νεολαία ΜέΡΑ25 υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα των φοιτητ(ρι)ών να έχουν καθοριστική άποψη για το περιεχόμενο των σπουδών τους, για το Πανεπιστήμιο στο οποίο φοιτούν, για τα εργασιακά και επαγγελματικά δικαιώματα που θα έχουν την επόμενη ημέρα, για το μέλλον τους ως εργαζόμενοι αύριο.
Η Κυβέρνηση χωρίς καμία διαβούλευση με τη φοιτητική κοινότητα, προχωρά στην κατάθεση ενός νομοσχεδίου που διαχρονικά βρίσκει ενάντια όλη την ακαδημαϊκή κοινότητα.

Το νομοσχέδιο Πιερρακάκη και η απελευθέρωση των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων δεν πρέπει να περάσει!
Συμμετέχουμε στις διαδικασίες των φοιτητικών συλλόγων σε όλα τα Πανεπιστήμια της χώρας. Στηρίζουμε τις πολύμορφες δράσεις και πρωτοβουλίες που παίρνουν σε όλη τη χώρα οι φοιτητικοί σύλλογοι. Καλούμε όλες και όλους, την Πέμπτη 11 Ιανουαρίου, στις κινητοποιήσεις που πραγματοποιούνται πανελλαδικά, ενάντια στην απελευθέρωση των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων και στον αγώνα για Δημόσια και Δωρεάν Εκπαίδευση. Γιατί δεν πρέπει να θεωρείται πρόοδος ο κοινωνικός αποκλεισμός και η ανισότητα, αλλά η καθολική δημόσια και δωρεάν πρόσβαση στο αγαθό της Παιδείας.

Νεολαία ΜέΡΑ25