Γράφει ο Γιώργος Τσατραφύλλιας
Σίγουρα θα έχετε ακούσει αρκετές ιστορίες για ανθρώπους που χτυπήθηκαν από κεραυνούς, όταν βρίσκονταν σε κάποια βουνοκορφή ή βουνοπλαγιά. Αρκετοί από αυτούς είχαν, δυστυχώς, άσχημη κατάληξη ενώ άλλοι την γλίτωσαν. Οπότε, ποια είναι η σωστή αντίδραση σε περίπτωση καταιγίδας με κεραυνούς;
Σίγουρα η πιο ασφαλής λύση, είναι να μείνετε μέσα στο σπίτι σας. Τι γίνεται όμως, αν είστε ήδη έξω και σας πιάσει η καταιγίδα στο βουνό; Σύμφωνα με στατιστικά κάθε δευτερόλεπτο πέφτουν περίπου 100 κεραυνοί παγκοσμίως, ενώ θύματά τους, πέφτουν περίπου 30-60 άνθρωποι κάθε χρόνο μόνο στην Αγγλία, με το 5-10% των χτυπημάτων να είναι θανάσιμα. Περιπατητές, αναρριχητές, κολυμβητές, ποδηλάτες δρόμου και βουνού είναι οι πιο ευάλωτοι στις ακραίες καιρικές συνθήκες καθώς περνάνε το περισσότερο χρόνο τους στην ύπαιθρο και συχνά σε μεγάλο υψόμετρο.
Αν υπάρχει την ώρα της καταιγίδας κάποιο κτήριο ή όχημα για να μπείτε και να προστατευτείτε, μην το σκεφτείτε δεύτερη φορά. Επίσης θα πρέπει να αποφεύγονται οι βουνοκορφές, βουνοπλαγιές και οι εκτεθειμένοι χώροι. Εμείς, καλά τα λέμε, αλλά πολλές φορές στο βουνό όταν ξεσπάσει η καταιγίδα δεν υπάρχουν ούτε κτήρια, ούτε αυτοκίνητα, αλλά ούτε και μέρη που μπορείτε να κρυφτείτε. Τι κάνετε σε αυτές τις περιπτώσεις;
Προσπαθείτε να μείνετε όσο πιο κοντά στο έδαφος μπορείτε, μακριά από δέντρα -είτε είναι πολλά μαζεμένα, είτε απομονωμένα. Πέστε στο έδαφος, σε εμβρυακή στάση με μαζεμένα γόνατα προς το στήθος, τα χέρια στα γόνατα και το κεφάλι μέσα. Απομακρύνετε τα μεταλλικά αντικείμενα που έχετε επάνω σας, συμπεριλαμβανομένων κλειδιών, εργαλείων αλλά και όλες τις συσκευές που μπορεί να εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία -κινητό τηλέφωνο, δέκτης GPS κ.ά. Φυσικά θα πρέπει να απομακρυνθείτε και από το ποδήλατό σας, ακόμη και αν είναι από ανθρακονήματα.
Επιπλέον, μικρές σπηλιές και σχισίματα του εδάφους θα πρέπει να αποφεύγονται γιατί έχουν την τάση να «τραβάνε» τους κεραυνούς. Αν είστε μια ομάδα ανθρώπων, καλό θα είναι να μην συγκεντρωθείτε όλοι μαζί, αλλά να σκορπιστείτε, όχι μόνο για να μην υπάρξει «ομαδική» ζημιά, αλλά για να υπάρχει και η δυνατότητα παροχής πρώτων βοηθειών σε κάποιους που μπορεί να χτυπηθούν.
Επίσης θα πρέπει να θυμάστε πως δεν χρειάζεται ο κεραυνός να έρθει σε απευθείας επαφή με το σώμα σας για να σας σκοτώσει. Λίγα μέτρα δίπλα να χτυπήσει, το ωστικό κύμα των θερμών αερίων που παράγονται είναι ικανά να σας προκαλέσουν ασφυξία.
Τέλος, όταν το σώμα σας έχει γίνει «στόχος» κεραυνού, υπάρχουν μερικά σημάδια που δεν θα πρέπει να αγνοήσετε. Μπορεί τα σημάδια αυτά να είναι για χιλιοστά του δευτερολέπτου, αλλά είναι αρκετά για να σας σώσουν. Το δέρμα μυρμηγκιάζει, ενώ λόγω του στατικού ηλεκτρισμού τα μαλλιά ανορθώνονται προς τα πάνω. Σε αυτή την περίπτωση πέστε αμέσως στο έδαφος, μπρούμητα ή γονατιστοί με τις παλάμες των χεριών να έρχονται σε επαφή με το έδαφος. Αν η τύχη είναι με το μέρος σας ο κεραυνός μπορεί τελευταία στιγμή να αλλάξει στόχο σε κάτι ψηλότερο, όπως ένας βράχος ή ένας θάμνος/δέντρο. Αν δεν είστε τυχεροί, λόγω της επαφής των χεριών με το έδαφος, δημιουργείτε έναν αγωγό, ώστε το ηλεκτρικό φορτίο του κεραυνού να περάσει όσο πιο γρήγορα γίνεται στο έδαφος. Μπορεί να τραυματιστείτε σοβαρά, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα αποφύγετε την ανακοπή και τον θάνατο από ασφυξία.
Η καλύτερη συμβουλή όμως που έχουμε να σας δώσουμε, είναι να ελέγχετε τις προγνώσεις καιρού πριν βγείτε στο βουνό, από πολλές διαφορετικές πηγές, αλλά και επίσης να τσεκάρετε συνεχώς τις συνθήκες, καθώς στα μεγάλα υψόμετρα οι καταιγίδες, δεν θέλουν πολύ χρόνο για να σχηματιστούν.
