Έργο μοναδικό και ποικίλο
Κώστας Ευαγγελάτος: ΖΩ-γραφική με ποιητική τόλμη και ευαισθησία
Πολιτισμός
03/07/2020 | 20:24

Γράφει ο δημοσιογράφος, συγγραφέας Βασίλης Λούκας

Ο Κώστας Ευαγγελάτος είναι μια αυθεντική καλλιτεχνική περίπτωση. Ζωγράφος, εικαστικός περφόρμερ, λογοτέχνης και θεωρητικός της σύγχρονης τέχνης. Είναι από τους λίγους που γνώρισαν και έζησαν από κοντά με σημαντικές προσωπικότητες όπως ο ελληνιστής, μεταφραστής Κίμων Φράιερ, ο κορυφαίος συγγραφέας Ηλία Πετρόπουλος στο Παρίσι και γνώρισε πολλούς Έλληνες και ξένους σημαντικούς δημιουργούς.

Σε μια αποκλειστική εξομολόγηση μας μιλάει για τις φετινές εικαστικές του εμφανίσεις , περιγράφει την έντονη σχέση του με τη μουσική, και αναπολεί το στίγμα της παράστασης- performance του στη Νέα Υόρκη, αφιέρωμα στον John Lennon καθώς και την τολμηρή συμμετοχή του στην εκπομπή Eurotrash του βρετανικού Channel 4. Φέτος παρουσίασε στην Αθήνα στο POLIS art Café τις «Εικαστικές Εκτοξεύσεις», που ολοκληρώθηκαν με επιτυχία λίγο πριν την επιβολή της καραντίνας και πρόσφατα τη σειρά «Ρόδινα Ανθέμια» στα Art Weekends στο χώρο του Art Studio Est-La Chambre. Έλαβε μέρος στην μεγάλη έκθεση «Ευ Αγωνίζεσθαι» που διοργάνωσε «Το Μονοπάτι της Εκεχειρίας» στην Αρχαία Ολυμπία και ήδη μεταφέρθηκε στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. Συμμετείχε επίσης σε παρουσιάσεις ποιημάτων του από προσωπικές και συλλογικές εκδόσεις , «Ερμητικές Λαμπίδες», εκ. Άπαρσις, «Γράμματα της ποίησης» και «Σκληρός Απρίλης του 2020 μ.Χ.», εκ. Ατέχνως.

Από τις 4 Ιουλίου μέχρι της 15 Σεπτεμβρίου 2020 θα παρουσιάσει δύο εκθέσεις στη Σύγχρονη Πινακοθήκη Villa Ροδόπη στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς. Ομαδική έκθεση με έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών που ανήκουν στη μόνιμη συλλογή του και ατομική του έκθεση με τίτλο «Προσφορά Τέχνης», με έργα που φιλοτέχνησε στη διάρκεια του εγκλεισμού ένεκα covid19.

Λάτρης του Lennon.

Άνθρωπος με έντονη σχέση με τη μουσική είχε κάνει performance στις ΗΠΑ με θέμα τους Beatles, τον John Lennon, με έμφαση στο απελευθερωτικό γυμνό σώμα.

«Μεγάλωσα στο Αργοστόλι με έργα κλασικής μουσικής και ιδιαίτερα με όπερα. Στην πορεία αγάπησα την αφρο-τζάζ και συνδέθηκα με την ροκ μουσική σε όλες τις εκδοχές της. Μου αρέσουν πολλά έργα πειραματικής μουσικής αλλά είμαι πάντα λάτρης του John Lennon. Διαλαλούσα ανέκαθεν την δημιουργική δύναμη του έρωτα και τα μηνύματα που περνάω μέσα από τα έργα μου είναι αντίστοιχα. Πολλά από αυτά, ιδιαίτερα οι ζωντανές παραστάσεις μου έχουν κοινωνική διάσταση και ιδεολογικές προεκτάσεις. Όπως το «Μνημείο για τους νέους που πέθαναν» που έγινε στη gallery Dada στην Αθήνα ήταν αφιερωμένο στα πρώτα θύματα του aids αλλά και το «Αντιπολεμικό μνημείο» που έκανα στις παλιές φυλακές της Γλασκόβης και επηρέασαν πολλούς.

«Έμαθα πολλά για το συγκρότημα και ειδικά για τον John Lennon από την αγγλίδα μάνατζερ Wendy Hanson. Είχε δουλέψει για τον μεγάλο σκηνοθέτη Luchino Visconti και τον συνθέτη Gian Carlo Menotti, ενώ υπήρξε βοηθός του θρυλικού μάνατζερ των Beatles του Brian Samuel Epstein. Μου έχει περιγράψει με απίστευτα σχόλια την περίοδο δημιουργίας του θρυλικού άλμπουμ Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band των Beatles το οποίο θεωρούσε αξεπέραστο, αλλά και για την χρονιά που το συγκρότημα έφθασε θριαμβευτικά στην Αμερική. «Τότε που κοντέψαμε να ποδοπατηθούμε από τα πλήθη» μου έλεγε χαρακτηριστικά. Μου είχε μιλήσει με πολύ επαινετικά λόγια για τον John Lennon, ενώ δεν έκρυβε την απέχθεια της για την Yoko Ono, που εγώ εκτιμούσα σαν εικαστικό… Μετά τη μοιραία διάλυση της μπάντας επαφές διατηρούσε μόνο με τον Paul Mc Cartney».
Οι θρυλικές συναντήσεις του με τον Ηλία Πετρόπουλο στο Παρίσι.

«Από το 1988 που έγινε η πρώτη έκθεση μου στο Σαντιγύ της Γαλλίας μέχρι τον θάνατο του , με τον Ηλία Πετρόπουλο μας ένωνε μια αυθόρμητη και βαθιά φιλία. Οι συναντήσεις και οι πολύωρες συζητήσεις μας γίνονταν συνήθως στο γραφείο-σπίτι του στο Παρίσι κοντά στο Πάνθεον. Ομολογώ ότι με πλούτισαν διανοητικά και με έκαναν να αναθεωρήσω πολλά από αυτά που νόμιζα σπουδαία στη νεοελληνική μικροαστική κοινωνία. Ιδιαίτερα τα καυστικά και χαριτωμένα του σχόλια για «δήθεν» πρωταγωνιστές της κουλτούρας μας ήταν θησαυροί, όπως βέβαια και η αλληλογραφία μας. Έχει συμπεριλάβει σε εκδόσεις του τολμηρά ποιήματα και ζωγραφιές μου. Ο Πετρόπουλος που οι στάχτες του διασκορπίστηκαν σύμφωνα με την επιθυμία του στον γαλλικό υπόνομο ακολούθησε ένα ερευνητικό μοναχικό δρόμο μακριά από τον πουριτανισμό και τον στείρο ακαδημαϊσμό».

Η γνώμη του και η άποψη του για τη σχέση του Έλληνα με την τέχνη.
«Οι σύγχρονοι Έλληνες δεν έχουν ακόμη εξοικειωθεί με την αισθητική παιδεία των άλλων ευρωπαϊκών λαών. Ειδικά σε εικαστικά θέματα έχουν μεγάλη σύγχυση και παρακολουθούν απλά τη διεθνή κατάσταση χωρίς ουσιαστική δυναμική συμμετοχή, εκτός μεμονωμένων περιπτώσεων.»

Αναρωτιέμαι και τον ερωτώ εάν στόχος του σε πολλά έργα του είναι η πρόκληση. Η απάντηση έρχεται αβίαστα.

«Οι «Σωματογραφίες» μου που ξεκίνησαν αρκετά χρόνια πριν και έχουν

εκτεθεί σε πολλά μέρη απαρτίζουν μια συνεχή μελέτη πάνω στο γυμνό σώμα σε όλες τις στάσεις και λειτουργίες του. Για μένα το σώμα συμβολίζει ένα μικρό σύμπαν. Κάποιοι χαρακτήρισαν τα έργα μου αυτά ως προκλητικά, όμως πιστεύω ότι προκλητικές είναι οι παρωπίδες και η σεμνοτυφία για την ίδια μας την ύπαρξη, τις προσωπικές επιλογές του καθενός και την έμφυτη ροπή μας προς την ελευθερία».

Όλα σχεδόν τα ποιήματα μου και τα σχέδια που τα συνοδεύουν πηγάζουν από τα βιώματα μου. Αν και αποφεύγω τις φλύαρες αναφορές και βασίζομαι στην επιγραμματική διατύπωση νομίζω ότι το αυτοβιογραφικό τους περιεχόμενο είναι εμφανές. Σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιώ τις λέξεις χωρίς υπεκφυγές, ειδικά όταν εκφράζομαι με σατιρικό τρόπο. Μη ξεχνάτε ότι ανατράφηκα με τα κείμενα και τα ποιήματα του Ανδρέα Λασκαράτου…Αλλά και ορισμένες φορές σε ποιήματα λυρικού ύφους υπάρχουν λέξεις που πιθανόν σοκάρουν. Πρόθεση μου δεν είναι η πρόκληση αλλά, με έντονο ρεαλισμό, να δώσω έντονες διαστάσεις σε ποιητικές μεταφορές. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις ζωγραφικές ανατομικές μελέτες μου εκ του φυσικού, τις Σωματογραφίες/ bodygraphics.

Η ποιητική του παραγωγή είναι πολυσχιδής και συνεχόμενη.

Πρόθεση μου είναι η δια του Λόγου απογύμνωση και έκθεση του Εγώ.

Στη συλλογή «Ποιήματα 1973-75», εκ. Επτάλοφος, 1976, κυριαρχεί η εφηβική κραυγή για συμβατική απελευθέρωση και διατυπώνονται οι ρομαντικές καταβολές μου. (Αρχίζω την πορεία / μέσα σε πόλεις με εξατμίσεις / και ατσάλινα ένστικτα).

Στην αιρετική «Τολμηρή Επίλυση», 1977, η νεωτερική γραφή μου στον τύπο της παρτιτούρας σύγχρονης μουσικής παρωδεί τις κατεστημένες αξίες.

Στα «Γραφήματα», 1978, καυστικά και ειρωνικά επιγράμματα-αποφθέγματα ενίοτε σοκάρουν χαριτωμένα αλλά και πικρά τον αναγνώστη. (Ζωή: ο μέσος και άκρος λόγος της Ποίησης και του Έρωτα.),( Το μόνο θάψιμο που γίνεται προθύμως και δωρεάν είναι το εν ζωή.)

Το ποίημα μου «Το Δωμάτιο», 1980, είναι ο τραγικός μονόλογος ενός νέου που η ζωή τον απογοητεύει και τον κυριεύει η περιέργεια του θανάτου. (Δειλά χείλια χέρια τείνοντας / Συνουσία λειτουργία νιότη μανία.)

Το «Μυθογράφημα», 1983, περιγράφει την αλληγορική λειτουργία ενός χαοτικού κόσμου. Το «Φίλμ», Νέα Υόρκη 1984, τελευταίο ποίημα της πρώτης συγγραφικής μου περιόδου με κινηματογραφική ροή καταγράφει τη δυναστεία του «δούναι και λαβείν».

Μετά μία δεκαετία ακριβώς η συγγραφή της ποιητικής συλλογής «Η οθόνη των ονομάτων» αναβιώνει τη χαρά της ποιητικής μου έκφρασης με τη δύναμη του έρωτα, της νιότης και της ομορφιάς. Η ποιητική αποτύπωση γίνεται σε ακροστιχίδες υπαρκτών ονομάτων προσώπων. Στον ίδιο περίπου προσανατολισμό, εμπλουτισμένες με το στοιχείο της απώλειας αγαπημένων, την ερωτική θλίψη, την κοινωνική αναστάτωση, την απειλή ενός νέου αλλοτριωμένου κόσμου είναι οι συλλογές μου. «Η Ροπή της Μνήμης» 1999, «Η Ελεγεία των Εκβατάνων» 2006, (Οι τυμβωρύχοι / συντάσσουν τους κανόνες / της ηθικής νεοπλασίας / με τηλεδιακόσμηση / των συλημένων τάφων.) και η συλλογή «Εγκάρσια Πτήση» 2011, εκ. Απόπειρα. Ακολούθησε ο «Πολύσμιγος Αίνος» 2014, εκ. «Συλλογές» και η πιο πρόσφατη «Ερμητικές Λαμπίδες», με κοινωνικές και ιδεολογικές νύξεις. Έχουν κυκλοφορήσει επίσης και εκδόσεις με ποιήματα και σχέδια μου στην Γαλλική και αγγλική γλώσσα.

Το έργο του μοναδικό και ποικίλο. Ο ίδιος στέκεται σε ορισμένες σημαντικές στιγμές του.

Δημιουργίες βιωματικές των αισθητικών μου αναζητήσεων από τα πρώιμα ζωγραφικά μου σχέδια με τα εναπομείναντα ερείπια της μετασεισμικής Κεφαλονιάς. Από τις «Μελανογραφίες», μέχρι τις «Σειρήνες του Ιονίου» , την performance «Η αναμονή του Τηλέμαχου» και τα « Μυθικά περιδέραια στη σπηλιά του Μύρτου», όπως και η μεγάλη σειρά των ζωγραφικών μου Νεφελογραφιών, απαυγάζουν τις μοναδικές αποχρώσεις του στοχαστικού και φωτοβόλου ουρανού του Ιονίου.

Ιδιαίτερα σημαντική η διαχρονική παρουσία στο Παρίσι, που έχουν πραγματοποιηθεί οκτώ ατομικές εκθέσεις μου, εκ των οποίων οι δύο το 2008 και το 2010, έγιναν στο MAISON DE LA GRECE, με την τιμητική αιγίδα της Ελληνικής Πρεσβείας στη Γαλλία. Θετικό αποτέλεσμα αυτών των πολιτιστικών δράσεων είναι η επίσκεψη αρκετών ξένων φιλότεχνων στην Κεφαλονιά τα καλοκαίρια, ειδικά για να δουν τα νέα έργα μου, που κάθε χρόνο εκθέτω στο χώρο της Villa “Ροδόπη» καθώς και να παρακολουθήσουν τις performance στην ετήσια δημοφιλή εκδήλωση «Πανσέληνος στον κήπο»,που φέτος θα γίνει στις 3 Αυγούστου το βράδυ υπό το σεληνόφως.

eKefalonia
eKefalonia
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ