Απάντηση στην ερώτηση που κατέθεσαν οι Βουλευτές κ.κ. Ν. Καραθανασόπουλος και Ν. Παπαναστάσης σχετικά με τις αποζημιώσεις των πληγέντων από το χαλάζι παραγωγών της Κεφαλονιάς από τον ΕΛΓΑ.
Σχετικά με τα θέματα αρμοδιότητάς μας, σας γνωρίζουμε τα εξής:
1.Για τις ζημιές που προξενήθηκαν από την χαλαζόπτωση-ανεμοθύελλα που σημειώθηκε στις 23 Ιουλίου 2018 καθώς και των προηγούμενων ημερών ( βροχοπτώσεις, πλημμύρες κ.λ.π.) σε διάφορες καλλιέργειες ( όπως, καλαμπόκια, ηλίανθος, βαμβάκια, δενδρώδεις καλλιέργειες , αμπέλια , κηπευτικά , καπνά κ.λ.π.), στην ευρύτερη περιοχή της
Περιφερειακής Ενότητας Σερρών , διενεργήθηκαν οι απαραίτητες επισημάνσεις από τις υπηρεσίες του ΕΛ.Γ.Α. , έγιναν αναγγελίες και υποβάλλονται δηλώσεις για τις τελευταίες αναγγελίες .
Το έργο των εξατομικευμένων εκτιμήσεων βρίσκεται σε εξέλιξη. Στη συνέχεια θα κοινοποιηθούν τα πορίσματα και θα ακολουθήσει η καταβολή των αποζημιώσεων στους δικαιούχους παραγωγούς με την προϋπόθεση βέβαια οι τελευταίοι να είναι ασφαλιστικά ενήμεροι.
Επίσης από τα προαναφερόμενα αίτια ζημιές στη ανωτέρω περιοχή είχαμε σε πάγιο κεφάλαιο, ( αποθήκες, μαντριά, υποστυλώσεις ακτινιδίων και αμπελιών ) και αποθηκευμένα προϊόντα . Για τις ζημιές αυτές το έργο των καταγραφών έχει σχεδόν ολοκληρωθεί σύμφωνα με τον Κανονισμό Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων.
Έπειτα οι ζημιές του παγίου κεφαλαίου εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που απαιτεί ο Κανονισμός Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων και οι Κοινοτικές Κατευθυντήριες Γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και δασοκομίας θα ενταχθούν σε πρόγραμμα χορήγησης Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων, (αρμοδιότητας ΠΣΕΑ), το οποίο θα υποβληθεί προς έγκριση στην Ε.Ε..
Ειδικότερα και όσον αφορά τις αποζημιώσεις μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας των εκτιμήσεων της συγκομιδής των προϊόντων και της οριστικοποίησής του πορίσματος και της επεξεργασίας των στοιχείων από το αρχείο ΟΣΔΕ (που σημειωτέων αποστέλλεται στον ΕΛ.Γ.Α. από τον ΟΠΕΚΕΠΕ εντός του Φθινοπώρου εκάστου χρόνου), ακολουθεί η καταβολή των αποζημιώσεων στους παραγωγούς που έχουν υποβάλει την ΔΚ/Ε και έχουν καταβάλει τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις που απορρέει από τη ΔΚ/Ε.
Πρέπει δεν να τονιστεί ότι πλέον οι αποζημιώσεις που καταβάλλονται από τον ΕΛ.Γ.Α. ξεκινούν μετά την συγκομιδή των προϊόντων δηλαδή την ίδια χρονιά που προξενήθηκε η ζημιά και ολοκληρώνονται τους πρώτους μήνες της επόμενης χρονιάς μετά την ζημιά, όταν σε σύγκριση με το παρελθόν αυτές ολοκληρώνονταν στα τέλη του επόμενου έτους μετά την ζημιά δηλαδή ολοκληρωνόντουσαν κοντά στους 17 μήνες. Επιπρόσθετα το ύψος των αποζημιώσεων που δίδεται από τον ΕΛ.Γ.Α εξαρτάται από το ποσοστό ζημιάς το οποίο διατυπώνεται στο πόρισμα εκτίμησης και προσδιορίζει το μέγεθος της ζημιάς.
Ο ΕΛ.Γ.Α. ως γνωστόν διενεργεί εξατομικευμένες εκτιμήσεις και τα αποζημιώσημα ποσοστά ξεκινούν από 21% και φθάνουν στο 100% αναλόγως δηλαδή των ζημιών που έχουν σημειωθεί στις καλλιέργειες σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.. Για δε τις ελαιοκαλλιέργειες όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Υποκαταστήματος ΕΛ.Γ.Α. Πάτρας οι ελαιοκαλλιέργειες στην περίοδο του χαλαζιού στις 15 Μαΐου 2021 ευρίσκοντο στο στάδιο της ανθοφορίας και ως γνωστόν σύμφωνα με τον Κανονισμό του ΕΛ.Γ.Α. δεν καλύπτονται οι ζημιές από χαλάζι στα καρποφόρα δένδρα στο στάδιο της ανθοφορίας.
2.Επιπλέον και πάντοτε με τα στοιχεία του Υποκαταστήματος ΕΛ.Γ.Α. Πάτρας από τις επισημάνσεις που διενεργήθηκαν από την ανωτέρω χαλαζόπτωση διαπιστώθηκαν σε νεαρές φυτείες αμπελοειδών ζημιές σε φυτικό κεφάλαιο κυρίως σε κλήματα. Έγιναν 22 αιτήσεις ζημιάς.
Για αυτές τις ζημιές ο ΕΛ.Γ.Α. το επόμενο διάστημα θα διενεργήσει τους σχετικούς ελέγχους όπως προβλέπεται από τον Κανονισμό Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του εν λόγω Κανονισμού θα ενταχθούν σε πρόγραμμα ΚΟΕ και θα ενισχυθούν μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού. Μια βασική προϋπόθεση για την ένταξη των ζημιών αυτών σε πρόγραμμα είναι η απώλεια παραγωγής να είναι από 30% και πάνω των ομοειδών ειδών του νομού-ΠΕ σε σχέση με τη μέση απόδοση των προηγούμενων τριών ετών, με βάση τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της χώρας, τα οποία συλλέγονται από τις ΔΑΟΚ μετά την συγκομιδή και δίδονται μετά από επεξεργασία στην αντίστοιχη υπηρεσία του Υπαατ.
Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του ανωτέρω Κανονισμού θα δοθούν οι σχετικές ενισχύσεις μέσω Κρατικού Προϋπολογισμού και βεβαίως μετά την έγκριση του προγράμματος από τα εμπλεκόμενα Υπουργεία (ΥΠΑΑΤ και ΥΠΟΙΚ).
3. Ο ΕΛ.Γ.Α. για τις ζημιές από τον Ιανό έχει ολοκληρώσει την καταβολή των αποζημιώσεων ύψους 350.000 ευρώ εντός τεσσάρων μηνών από το ζημιογόνο αίτιο υλοποιώντας της κυβερνητική οδηγία.
Η καταβολή των αποζημιώσεων αφορά τους ασφαλιστικά ενήμερους παραγωγούς και όχι εκείνους τους παραγωγούς που δεν ήταν ασφαλισμένοι σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Επιπλέον οι υπηρεσίες του ΕΛ.Γ.Α. δεν εμπόδισαν κανένα παραγωγό να μην υποβάλει δήλωση ζημιάς . Βεβαίως και σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία για την καταβολή των αποζημιώσεων ο παραγωγός πρέπει να είναι ασφαλισμένος δηλαδή οφείλει να υποβάλει στο ΟΣΔΕ την ΔΚ/Ε και να καταβάλει την ειδική ασφαλιστική εισφορά.
Επιπλέον και όσον αφορά την αναθεώρηση του Κανονισμού του ΕΛ.Γ.Α. γνωστοποιούνται τα κάτωθι:
Σημειώνεται ότι, με τον ν. 3877/2010, ο οποίος αποτελεί το θεσμικό πλαίσιο της αγροασφαλιστικής κάλυψης της χώρας βάσει του οποίου ενεργεί ο ΕΛ.Γ.Α. οποιαδήποτε τροποποίηση, συμπλήρωση, επέκταση των υφιστάμενων καλύψεων του ΕΛΓΑ που προβλέπονται στους Κανονισμούς του, έχει ως προαπαιτούμενο την εκπόνηση μελετών και την εν συνεχεία υποβολή προτάσεων και εισηγήσεων προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Πλέον των ανωτέρω, επισημαίνεται ότι σαφής πρόθεση της Διοίκησης του ΕΛ.Γ.Α. και της νέας πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ είναι η αναβάθμιση του γεωργοασφαλιστικού συστήματος της χώρας, ώστε αυτό να ανταποκρίνεται επιτυχώς στην κλιματική αλλαγή και να προσφέρει επαρκή ασφάλιση στις γεωργοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις των παραγωγών και των κτηνοτρόφων της χώρας.
Μια διαδικασία που έχει ήδη ξεκινήσει και περιλαμβάνει τομείς όπως η ψηφιακή εποχή , ο τρόπος των εκτιμήσεων η βιωσιμότητα του συστήματος αγροτικής ασφάλισης (μάλιστα δε στο τελευταίο τρέχουν διάφορες μελέτες όπως π.χ. η Παγκόσμια Τράπεζα έχει συστήσει επίσης επιτροπή, η οποία χρησιμοποιώντας σύγχρονα ποσοτικοποιημένα δεδομένα θα εισηγηθεί επί των μεταρρυθμίσεων , επίσης και από τον ΕΛΓ.Α. υπάρχει διαδικασία από αναλογιστική εταιρεία ) καθώς και άλλες παρεμβάσεις
Η νέα Διοίκηση του ΕΛΓΑ έθεσε ως στόχο την οικονομική ευστάθεια του Οργανισμού, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται με φερεγγυότητα και αξιοπιστία στις ήδη απορρέουσες από τον Κανονισμό του υποχρεώσεις για την καταβολή αποζημιώσεων και προς αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε. Οποιαδήποτε αλλαγή Κανονισμού Ασφάλισης προϋποθέτει την εξασφάλιση των απαιτούμενων πόρων για την κάλυψη νέων κινδύνων.
Γι’ αυτό το λόγο από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων της, δήλωσε προς τους ασφαλισμένους αγρότες και κτηνοτρόφους ότι επιλέγει τη δημοσιονομική εξυγίανση του Οργανισμού, την οικονομική του ευστάθεια, την δυνατότητά του να πληρώνει μέχρι τελευταίο ευρώ τις υποχρεώσεις του προς τους δικαιούχους αγρότες και κτηνοτρόφους.
Σκοπός όλων αυτών είναι η υλοποίηση και εφαρμογή όλων εκείνων των μέτρων που θα προκύψουν ούτως ώστε οι αποζημιώσεις να καταβάλλονται με ακρίβεια και δικαιοσύνη στους έλληνες παραγωγούς μας.
4.Επισημαίνεται ότι, ο Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων ( ΕΛ.Γ.Α.) είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, ανήκει εξ’ ολοκλήρου στο Δημόσιο και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η σημερινή Κυβέρνηση για πρώτη φορά μετά από 10 ολόκληρα χρόνια από την ψήφιση του νόμου 3877/10 και σε εφαρμογή του άρθρου 7, ενίσχυσε τον Ιούλιο του 2020 με 34 εκατομμύρια και χάριν αυτής της χρηματοδότησης επετεύχθη η αποπληρωμή του οφειλομένου 35% των αποζημιώσεων σε μία δόση, υψους 67 εκατομμυρίων ευρώ τον Αύγουστο 2020.
Με την αξιοποίηση της ίδιας διάταξης εξασφαλίστηκαν 66,8 εκατομμύρια ευρώ για την καταβολή των αποζημιώσεων στις πληγείσες περιοχές του «Ιανού», τα οποία διετέθησαν από το αποθεματικό του προϋπολογισμού της χώρας, χωρίς να επιβαρυνθεί ο προϋπολογισμός του ΕΛ.Γ.Α. από τις δαπάνες αποζημιώσεων που προέκυψαν από τον Μεσογειακό Κυκλώνα «Ιανό» και τα διοικητικά έξοδα τα οποία απαιτήθηκαν για το εκτιμητικό έργο ύψους περίπου 2.000.000 ευρώ. Στο τρέχον έτος, 2021, η Κυβέρνηση εξασφάλισε την χρηματοδότηση του ΕΛ.Γ.Α. ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ μέσα από τον τακτικό προϋπολογισμό σύμφωνα με την προαναφερθείσα διάταξη.
Η πολιτεία με την στήριξή της στον ΕΛ.Γ.Α. συνέβαλε στην οικονομική ευστάθεια του Οργανισμού, ώστε να είναι εφικτό να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του χωρίς καθυστερήσεις, χωρίς αναβολές και να καταβάλλει το τρέχον έτος σε μια πληρωμή, σε μία δόση, στο ακέραιο, στο 100%, τις οφειλόμενες αποζημιώσεις για το 2020 για πρώτη φορά, μέσα στην τελευταία πενταετία, κατά την οποία οι αποζημιώσεις καταβάλλονταν τμηματικώς.
5. Για θέματα πρόληψης και προστασίας που αναφέρεται στην ερώτηση ο ΕΛ.Γ.Α. σε συνεργασία με το ΥΠΑΑΤ στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 -2020, στηρίζεται μεταξύ άλλων και το Υπομέτρο 5.1 με σκοπό την στήριξη επενδύσεων σε προληπτικές δράσεις που αποσκοπούν στην άμβλυνση των επιπτώσεων των πιθανών φυσικών καταστροφών, των αντίξοων κλιματικών συνθηκών και των καταστροφικών συμβάντων που προξενούνται στις καλλιέργειες. Σύμφωνα με την πρόσκληση δικαίωμα συμμετοχής έχουν τα φυσικά και νομικά πρόσωπα ή ομάδες παραγωγών, με την προϋπόθεση ότι είναι ενεργοί γεωργοί. Το καθεστώς εφαρμόζεται για τα συστήματα ενεργητικής προστασίας, τις περιοχές της επικράτειας συμπεριλαμβανομένης και της Πιερίας.
Στόχος του Μέτρου είναι να προστατεύσει τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις από τον παγετό, το χαλάζι και τη βροχή μέσω της παροχής δημόσιας οικονομικής στήριξης (ενίσχυσης) για την υλοποίηση επενδύσεων ενεργητικής προστασίας. Με αυτό τον τρόπο δύνανται οι αγρότες να διατηρήσουν τα επίπεδα ποιότητας και εμπορευσιμότητας των προϊόντων τους και συνεπώς τη θέση τους στην αγορά.
Επομένως ο παραγωγός εφόσον το επιθυμεί μπορεί να υποβάλει αίτηση με τα δικαιολογητικά που χρειάζονται για την ένταξη του στο Υπομέτρο 5.1. για την αντιχαλαζική και αντιπαγετική προστασία των καλλιεργειών του.
