Την περίοδο που διανύουμε βιώνουμε όλοι μια πρωτόγνωρη κατάσταση εξαιτίας της πανδημίας από το νέο ιό SARS-COVID 19. Καλούμαστε να διαχειριστούμε μια πολυεπίπεδη κρίση με υπευθυνότητα και πειθαρχία προς τις συστάσεις των ειδικών.
Όλοι είμαστε ενημερωμένοι για τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνουμε, τους κανόνες τήρησης σχολαστικής υγιεινής καθώς και την υποχρέωση περιορισμού των μετακινήσεών μας. Οι περισσότεροι από εμάς παραμένουμε στο σπίτι τις περισσότερες ώρες τις ημέρας και βγαίνουμε έξω μόνο για εργασία και για τις απολύτως απαραίτητες ανάγκες μας. Ωστόσο, δεν είναι πάντα εύκολο να διαχειριστούμε τα συναισθήματα άγχους και φόβου τα οποία δημιουργούνται εύλογα λόγω της παρούσας κατάστασης. Παράλληλα, πολλοί γονείς καλούνται να διαχειριστούν και την παραμονή των παιδιών στο σπίτι, καθώς τα σχολεία δεν λειτουργούν από τις 11 Μαρτίου.
Πολλές φορές δεν είναι εύκολο να μιλάμε στα παιδιά για σοβαρές ή επείγουσες καταστάσεις και συνθήκες τις οποίες καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Χρειάζεται να το κάνουμε με ψυχραιμία αλλά και με ειλικρίνεια. Θα πρέπει να μιλήσουμε με ηρεμία στα παιδιά για την πανδημία με απλό και κατανοητό λόγο ανάλογα με την ηλικία τους και το αναπτυξιακό τους επίπεδο. Χρειάζεται να δημιουργήσουμε στα παιδιά ένα κλίμα ασφάλειας και καθησυχασμού, δίνοντας έμφαση ωστόσο στη σοβαρότητα της κατάστασης και στην ανάγκη τήρησης των οδηγιών. Διατηρούμε ανοιχτό το δίαυλο επικοινωνίας με το παιδί, το ενθαρρύνουμε να εκφράσει τις απορίες του, τα άγχη του και τα συναισθήματά του την παρούσα χρονική στιγμή. Δείχνουμε κατανόηση απέναντι στο παιδί και αντιλαμβανόμαστε το βαθμό δυσκολίας του στην αλλαγή των καθημερινών του συνηθειών.
Δεδομένου λοιπόν ότι τα παιδιά έχουν πλέον άπλετο ελεύθερο χρόνο, μας δίνεται η δυνατότητα να έρθουμε πιο κοντά και να περάσουμε δημιουργικά τον χρόνο μας μαζί. Υπάρχουν αρκετές δραστηριότητες τις οποίες μπορούμε να κάνουμε μαζί με το παιδί, οι οποίες όχι μόνο θα γεμίσουν το χρόνο μας αλλά και θα ενισχύσουν τα θεμέλια της σχέσης παιδιού και γονέα.
Ανάλογα με την ηλικία και τα ενδιαφέροντα του παιδιού, προτείνονται ενδεικτικά οι παρακάτω δραστηριότητες:
- Συμμετοχή των παιδιών σε διαδικασίες της καθημερινότητας του σπιτιού, π.χ. στο μαγείρεμα. Το μαγείρεμα είναι μια ευχάριστη και συχνά δημιουργική διαδικασία για τα παιδιά. Μπορείτε να ενθαρρύνετε το παιδί να σας προτείνει κάποιο αγαπημένο φαγητό και μαζί να εκτελέσετε τη συνταγή. Αν το παιδί είναι μεγαλύτερης ηλικίας μπορείτε να συμφωνήσετε μία ημέρα την εβδομάδα να μαγειρεύει εκείνο για την οικογένεια με βάση τις δικές του προτιμήσεις.
- Απασχόληση στο σπίτι με δραστηριότητες όπως πάζλ, επιτραπέζια παιχνίδια. Υπάρχουν πάρα πολλά επιτραπέζια παιχνίδια, διασκεδαστικά και εκπαιδευτικά παράλληλα, κατάλληλα για όλες τις ηλικίες, με τα οποία μπορείτε να απασχοληθείτε ευχάριστα οικογενειακώς.
- Ζωγραφική, σχέδιο, κολάζ. Μια δραστηριότητα για όλες τις ηλικίες. Πολλά παιδιά, (ιδίως νήπια ή παιδιά δημοτικού) ενθουσιάζονται όταν ζωγραφίζουν, εκφράζονται και αξιοποιούν δημιουργικά το χρόνο τους. Παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας μπορούν να ασχοληθούν με πιο σύνθετες εικαστικές δραστηριότητες, δημιουργώντας για παράδειγμα ένα κολάζ από φωτογραφίες.
- Ανάγνωση εξωσχολικών βιβλίων, παραμυθιών, μυθιστορημάτων. Δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε τη χρησιμότητα αυτών των δραστηριοτήτων! Επισημαίνουμε ότι στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε παραμύθια για τον κορωνοϊό, τα οποία μπορούν να σας βοηθήσουν να εξηγήσετε στο παιδί τις περιστάσεις, όπως είπαμε και παραπάνω.
- Σταυρόλεξα, κουίζ, σουντόκου, σπαζοκεφαλιές. Αυτού του τύπου οι δραστηριότητες ασκούν πολύτιμες γνωστικές δεξιότητες –ακονίζουν το μυαλό όπως λέμε- ενώ παράλληλα είναι πολύ διασκεδαστικές.
- Αναθέστε στο παιδί να τακτοποιήσει το δωμάτιό του, την ντουλάπα του, ώστε να καλλιεργήσει την υπευθυνότητα και την ανεξαρτησία του.
- Οργανώστε στο σπίτι ανακύκλωση. Μπορείτε μαζί με το παιδί να οργανώσετε σε ένα σημείο του σπιτιού ή στο μπαλκόνι κουτιά ανακύκλωσης. Μπορείτε να ορίσετε το παιδί ως υπεύθυνο για τη δραστηριότητα αυτή.
- Χρησιμοποιείστε τον υπολογιστή σας και περιηγηθείτε μαζί με το παιδί σε κάποιο ελληνικό μουσείο. Αρκετά μουσεία έχουν δώσει τη δυνατότητα ηλεκτρονικής επίσκεψης. Είναι μια αρκετά ενδιαφέρουσα και ελκυστική δραστηριότητα για τα παιδιά αλλά και για σας!
- Ακούστε μουσική και χορέψτε μαζί με το παιδί. Να θυμάστε ότι η μουσική μας χαλαρώνει και μας γεμίζει με θετικά συναισθήματα, σε αντίθεση με την «βαβούρα» της τηλεόρασης που μας φέρνει ένταση ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνουμε εκείνη τη στιγμή.
- Κάνετε μαζί γυμναστική. Υπάρχουν αρκετές διαθέσιμες προτάσεις γυμναστικής στο διαδίκτυο. Επιλέξτε την πιο κατάλληλη και ασφαλή για εσάς και το παιδί.
- Οργανώστε ένα «κυνήγι θησαυρού» στο σπίτι. Ειδικά τα μικρά παιδιά ενθουσιάζονται με αυτή τη δραστηριότητα και θα νιώσουν ότι το σπίτι είναι ένας μαγικός τόπος κι όχι ένας τόπος γεμάτος με περιορισμούς και «μη».
- Ασχοληθείτε με τον κήπο και τα λουλούδια. Εκπαιδεύστε το παιδί στην φροντίδα των φυτών και φυτέψτε κάτι μαζί.
- Παίξτε σκάκι. Ευκαιρία να μάθετε κι εσείς εάν δεν ξέρετε! Το σκάκι εξασκεί ιδιαίτερα τη μνήμη, τη λήψη αποφάσεων, αλλά και τη λογική σκέψη. Για μικρά παιδιά, το τάβλι μπορεί να είναι συναρπαστικά κατάλληλο για βελτίωση της προσοχής, για εξάσκηση στο μέτρημα και όχι μόνο!
- Δείτε παλιά οικογενειακά βίντεο και φωτογραφίες. Μπορείτε να αφηγηθείτε στα παιδιά ευχάριστες αναμνήσεις των παιδικών σας χρόνων.
- Κάνετε σχέδια για το μέλλον. Σχεδιάστε για παράδειγμα, ένα ταξίδι που θα κάνετε το Πάσχα του 2021. Τα σχέδια για το μέλλον σε μια δύσκολη κατάσταση αναπτερώνουν το ηθικό και μας δίνουν την προοπτική ότι όλα θα πάνε καλύτερα!
Μην ξεχνάτε ότι όχι μόνο οι ενήλικες αλλά και τα παιδιά βιώνουν μια δύσκολη κατάσταση και συχνά μπορεί να έχουν έντονες συμπεριφορές εξαιτίας αυτής. Ακόμα κι αν το παιδί σας δείχνει ανέμελο μην επαναπαυθείτε. Θυμηθείτε ότι τα παιδιά προσαρμόζονται στην κρίση και γενικότερα στις περιστάσεις, επηρεασμένα από τον τρόπο που τις αντιμετωπίζουν οι γονείς και οι σημαντικοί ενήλικες.
Σε κάθε περίπτωση οπλιστείτε με υπομονή, ψυχραιμία, αντοχή και αίσθημα προσωπικής και κοινωνικής ευθύνης σχετικά με την πανδημία που αντιμετωπίζουμε και πάνω απ όλα μην χάνετε την αισιοδοξία σας και την πεποίθηση ότι μετά από κάθε καταιγίδα πάντα ανατέλλει και πάλι ο ήλιος!
Σας υπενθυμίζουμε ότι η υπηρεσία μας είναι στη διάθεσή σας για συμβουλευτική σχετικά με αυτή τη θεματολογία, στην Γραμμή Ψχυοκοινωνικής Υποστήριξης 26710 27475 (Δε-Πα 8πμ-2μμ).
Αργοστόλι, 23 Μάρτη 2020
Κέντρο Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Κ.Ε.Σ.Υ.) Κεφαλληνίας
Συντάκτης κειμένου: Μαίρη Μπαρλαμπά, Κοινωνική Λειτουργός της υπηρεσίας
