Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 10 χρόνια από το τριπλό χτύπημα του σεισμού που έπληξε την Κεφαλονιά και ειδικότερα της περιοχή της Παλικής, μιας περιοχής που βρίσκεται στην κορυφή των πιο σεισμογενών περιοχών της Ευρώπης και μέσα στις 10 πιο σεισμογενείς περιοχές του κόσμου!
Το απόγευμα της Κυριακής 26/1/2014 στις 4.00μ.μ. μια ισχυρή σεισμική δόνηση μεγέθους 6,1R και λίγο μετά 5,3R και τα ξημερώματα της Δευτέρας 3/2/2014 άλλη μια ισχυρή σεισμική δόνηση μεγέθους 5,9R σημειώθηκαν στην Κεφαλονιά με επίκεντρο τη χερσόνησο της Παλικής σε χερσαία περιοχή, με κύριο χαρακτηριστικό τους το πολύ μικρό εστιακό βάθος (μόλις 5km.) αλλά και την πολύ μεγάλη εδαφική επιτάχυνση (0,77g) που ξεπέρασε κατά πολύ όσα προβλέπονται στον ισχύοντα σήμερα Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό (Ζώνη Σεισμικότητας ΙΙΙ – 0,36g).
Η σεισμική ακολουθία διήρκεσε πάνω από 6 μήνες και σημειωθήκαν χιλιάδες μικρότερες σεισμικές δονήσεις.
Στους πιο παλιούς ανασύρθηκαν μνήμες από τους καταστροφικούς σεισμούς του 1953 που έπληξαν την Κεφαλονιά, την Ιθάκη και τη Ζάκυνθο.
Κατά γενική ομολογία, η Παλική βγήκε βαριά λαβωμένη από το διπλό χτύπημα του Εγκέλαδου με μόνο παρήγορο το γεγονός ότι δε θρηνήσαμε θύματα , παρά μόνο μερικούς τραυματισμούς συμπολιτών μας. Σημειώνεται, ειδικότερα, ότι όσα κτίρια κτίστηκαν μετά το 1985 και πολύ περισσότερο όσα κτίστηκαν μετά το 2000 όταν και αναθεωρήθηκε ο αντισεισμικός Κανονισμός του 1959 και ο Κανονισμός Τεχνολογίας Σκυροδέματος εμφάνισαν πολύ μικρές ή καθόλου βλάβες λόγω του σεισμού.
Πιο συγκεκριμένα, τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά.
Πάνω από 2500 κτίρια (περίπου το 40% του κτιριακού δυναμικού της Παλικής) όλων των κατηγοριών (δημόσια και ιδιωτικά) και όλων των χρήσεων, χαρακτηρίστηκαν «κίτρινα» δηλ. προσωρινά ακατάλληλα που έχρηζαν άμεσης επισκευής και ενίσχυσης, ενώ περίπου 280 κτίρια χαρακτηρίστηκαν «κόκκινα» δηλ. έπρεπε άμεσα να κατεδαφιστούν.
Επιπλέον, σοβαρές βλάβες παρουσιάστηκαν σε υποδομές και τεχνικές εγκαταστάσεις, όπως στο οδικό δίκτυο, στις λιμενικές εγκαταστάσεις, σε αγωγούς ύδρευσης και αποχέτευσης, σε κοιμητήρια, κατολισθητικά φαινόμενα και άλλα.
Τις πρώτες μέρες μετά τους σεισμούς, ήταν συγκλονιστικό το κύμα αλληλεγγύης από εργατικά σωματεία και φορείς από όλη την Ελλάδα. Κάτω από την πίεση και τον αγώνα των κατοίκων της Παλικής, της Λαϊκής Επιτροπής και άλλων φορέων κερδήθηκαν μια σειρά μικρά ή μεγάλα ζητήματα, όπως η παροχή άμεσου οικονομικού βοηθήματος στους σεισμόπληκτους, η έκπτωση στο εισιτήριο του φέρι μπώτ Ληξούρι – Αργοστόλι και μια σειρά άλλα πιστωτικά μέτρα, σε κάθε περίπτωση όμως πολύ πίσω από το πραγματικό μέγεθος των ζημιών αλλά και των αναγκών που είχαν δημιουργηθεί.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μια σειρά δημόσιες υποδομές (δρόμοι, σχολεία, δημόσια κτίρια) είχαν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους και πριν την εκδήλωση των σεισμών του 2014. Αποδείχτηκε από τα ίδια τα σεισμικά γεγονότα, με τον πιο εμφατικό τρόπο, η γύμνια του κρατικού μηχανισμού σε όλους τους τομείς των υποδομών και στη συνέχεια η αντιμετώπιση των σεισμών από τις όλες τις κυβερνήσεις από το 2014 έως σήμερα με έναν «τεχνοκρατικό – λογιστικό» τρόπο και ιδιαίτερα με τη λογική να μπαίνουν όλα στο ζύγι κόστους – οφέλους.
Είναι γνωστό ότι η αντισεισμική προστασία και θωράκιση αλλά και η αποκατάσταση από τους σεισμούς δεν είναι έργα επιλέξιμα από την Ε.Ε. ή έργα με ανταποδοτικό χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα ένας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος με διόδια ή η επένδυση στο Ελληνικό που γίνεται με fast track διαδικασίες παρακάμπτοντας τα όποια «γραφειοκρατικά» εμπόδια και αγκυλώσεις που συχνά – πυκνά επικαλούνται οι εκάστοτε κυβερνήσεις όταν πρόκειται για έργα που προστατεύουν το βιος των εργαζόμενων (αντισεισμικά, αντιπλημμυρικά και αντιπυρικά).
Η αλήθεια και τα στοιχεία που προκύπτουν 10 χρόνια μετά τους σεισμούς στην Παλική είναι αμείλικτα και έχουν αποκλειστική ευθύνη η δημοτική αρχή Ληξουρίου (συνέχεια της Δημοτικής Αρχής του ενιαίου Δήμου Κεφαλονιάς-ΝΔ), οι Περιφερειακές Αρχές (ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ) αλλά και οι κυβερνήσεις όλων των αποχρώσεων (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και σήμερα κυβέρνηση της ΝΔ).
Μια σειρά δημόσια κτίρια δεν έχουν ακόμα αποκατασταθεί (Δημ. Θέατρο Ληξουρίου, Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, Εργατικές Κατοικίες, Τουριστικό Περίπτερο, κτίριο ΚΤΕΟ, Κτίριο Δημοτικών Σφαγείων, πρώην αποθήκες ΑΣΟ στους Σουλλάρους και άλλα).
Αξίζει να γίνει ιδιαίτερη αναφορά:
Α) στο Δημοτικό Θέατρο Ληξουρίου όπου 10 χρόνια μετά τους σεισμούς δεν έχει εγκατασταθεί ακόμα εργολάβος για την αποκατάσταση – ενίσχυση του κτιρίου και οι βλάβες στο κτίριο πολλαπλασιάστηκαν μετά του σεισμούς του 2014 εξαιτίας της παντελούς αδιαφορίας, εγκατάλειψης και προστασίας του κτιρίου αυτού από τις βροχές, με αποτέλεσμα να έχει καταστραφεί πλήρως ο μηχανολογικός και άλλος εξοπλισμός του.
Β) Η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, που είναι κτίριο χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο από το ΥΠΠΟ και είχε κατασκευαστεί το 1886, κτίριο με σπουδαία αρχιτεκτονική σημασία, δεν έχει ακόμα επισκευαστεί παρά τις άοκνες προσπάθειες του Εφορευτικού της Συμβουλίου και της μελέτης επισκευής – ενίσχυσης που εκπονήθηκε από ιδιώτες μηχανικούς από την περιοχή του Ληξουρίου.
Γ) Οι εργατικές κατοικίες Ληξουρίου όπου μόλις πριν 2 χρόνια κατεδαφίστηκαν τα κόκκινα κτίρια και δεν έχει παραδοθεί ούτε καν η μελέτη επισκευής και ανακατασκευής των «κίτρινων» και «κόκκινων» κτιρίων αντίστοιχα. Το δε επίδομα ενοικίου δίνεται με ένα σωρό εμπόδια και καθυστερήσεις στους δικαιούχους.
Άλλα κτίρια βρίσκονται σήμερα υπό επισκευή – ενίσχυση (Δημαρχείο Ληξουρίου, Κέντρο Νεότητας).
Τέλος, μια σειρά δημόσιων υποδομών αποκαταστάθηκαν (εν μέρει) με τη λογική του μπαλώματος, όπως για παράδειγμα η οδοποιία όπου έγιναν μόνο σημειακές παρεμβάσεις. Το έργο αυτό δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί και ακόμα και σήμερα θρηνούμε κάθε χρόνο θύματα από τροχαία δυστυχήματα που σε πολύ μεγάλο βαθμό οφείλονται στην κάκιστη κατάσταση του συνόλου του οδικού δικτύου της Κεφαλονιάς και ιδιαίτερα της Παλικής.
Για να γίνουν όλα τα έργα υποδομής που τόσο πολύ έχει ανάγκη η περιοχή μας (έργα υποδομής, οδοποιία, νέο σχολικό συγκρότημα, σύγχρονο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης, αποκατάσταση δημόσιων κτιρίων), είναι αδήριτη ανάγκη η σύγκρουση με αυτή την πολιτική που εφαρμόστηκε και εφαρμόζεται χρόνια τώρα. Να έρθουν στο προσκήνιο εκείνες οι πολιτικές δυνάμεις που δεν υπολογίζουν «κόστος» όταν πρόκειται για ζωτικής σημασίας έργα που ικανοποιούν τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες.
Ιδιαίτερα σημαντικός είναι και ο τομέας της πρόληψης όπου ο πρωτοβάθμιος και δευτεροβάθμιος προσεισμικών έλεγχος των δημόσιων κτιρίων δεν έχει ολοκληρωθεί ούτε για το 30% των δημόσιων κτιρίων στη χώρα μας και μόνο στο 5% έχουν γίνει εργασίες επισκευής – ενίσχυσης!
Απόλυτη ανάγκη είναι να γίνει με ευθύνη και συντονισμό από το κράτος και ο προσεισμικός έλεγχος των ιδιωτικών κτιρίων χωρίς επιβάρυνση των φτωχών λαϊκών νοικοκυριών. Στη σημερινή δυσμενή πραγματικότητα για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα παλεύουμε και διεκδικούμε το κράτος να έχει την ευθύνη υλοποίησης της αντισεισμικής θωράκισης και προστασίας του συνόλου των λαϊκών κατοικιών μέσω κρατικής δομής με το απαραίτητο και εξειδικευμένο προσωπικό και την αναγκαία χρηματοδότηση.
Η αντισεισμική προστασία και θωράκιση απαιτεί έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό, που να προωθεί ισόρροπα, αφενός δομικού χαρακτήρα μακροπρόθεσμα μέτρα για την πρόληψη των σεισμικών επιπτώσεων και προστασία των κατασκευών απ’ αυτά και αφετέρου μέτρα άμεσης απόδοσης για την καλύτερη αντιμετώπιση της κατάστασης μετά από έναν καταστροφικό σεισμό.
Μέσα σε όλη αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα που βιώνει ο λαός της Παλικής, υπάρχει μόνο μια λύση: Ο μαζικός και συντονισμένος αγώνας για να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα, αυτά που πραγματικά έχουμε ανάγκη σήμερα και μπορεί να μας προσφέρει η αλματώδης πρόοδος της επιστήμης και της Τεχνολογίας .
Μόνο ο λαός θα σώσει το λαό, αν βαδίσει στο δρόμο της ανατροπής.
Βαγγέλης Β. Βαλλιάνος
Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός
Δημοτικός Σύμβουλος Λαϊκής Συσπείρωσης στο Δήμο Ληξουρίου
