
Έλαμψε η είδηση στα τοπικά μέσα ενημέρωσης για την κατασκευή ξενοδοχειακής μονάδας στον ….., με … κλίνες ( ο αριθμός πολύ μεγάλος). Δεν έχουν σημασία τα στοιχεία που λείπουν γιατί αυτό επαναλαμβάνεται, σήμερα εδώ αύριο κάπου αλλού.
Υπάρχει μια ψευδαίσθηση που μεγεθύνθηκε τα τελευταία χρόνια η οποία στοιχειώνει τον τόπο μας: ότι η « ανάπτυξη» μετριέται σε τετραγωνικά μέτρα τσιμέντου. Αποτέλεσμα αυτής της αντίληψης είναι όπου στρέψει κανείς το βλέμμα του – σε τόπους που κάποτε ανέπνεαν αλμύρα και φως, σε παραλίες που στέγαζαν πιο πολλά κοχύλια από κρεβάτια-ξεπηδούν τερατώδεις ξενοδοχειακές μονάδες. Εκεί που φύτρωνε το θυμάρι τώρα καλλιεργούμε τσιμεντένια μεγαθήρια. Όταν χτίζουμε, σκοτώνουμε κάτι. Η φύση υποχωρεί σαν ζώο πληγωμένο. Φαίνεται ότι έχουμε ανταλλάξει ,χωρίς ντροπή και ενοχές, το τοπίο με ένα πακέτο « all inclusive».
Τα βάναυσα αυτά επιχειρηματικά εγχειρήματα πωλούνται στο κοινό σαν θρίαμβοι της προόδου. Η πραγματικότητα όμως είναι ξεκάθαρη και αμείλικτη: αφαιρούν τους φυσικούς πόρους ενός τόπου χωρίς κοινωνικό όφελος. Λίγες και συχνά αμφίβολης ποιότητας θέσεις εργασίας, προσωρινά οικονομικά οφέλη και αντίθετα, μόνιμα:
• Καταστροφή των οικοσυστημάτων
• Εξαφάνιση των παραλιών και του κοινόχρηστου χώρου
• Εξάντληση υδάτινων αποθεμάτων
• Υπερφόρτωση υποδομών
• Υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων
• Απώλεια ταυτότητας και αλλοίωση της φυσιογνωμίας του νησιού και των παράκτιων περιοχών.
Είναι παράλογο και τραγικό ότι ο φυσικός θησαυρός μας που κάνει τον τόπο μας ελκυστικό είναι ακριβώς αυτόν που θυσιάζουμε. Ακούμε συχνά « Το δάσος είναι εμπόδιο στην ανάπτυξη», «Το νερό πρέπει να βρεθεί από κάπου», μάλλον από θαύμα, ή « Για το τοπίο δεν υπάρχει πρόβλημα . Θα το προσαρμόσουμε», ή το αμίμητο « Θα ζήσουμε καλύτερα».
Τελευταία μάλιστα χρησιμοποιείται ο όρος «βιωσιμότητα», λες και λίγο πριν τον επιθανάτιο ρόγχο υπάρχει ελπίδα ζωής. Λες και οι μονάδες των εκατό πενήντα , διακοσίων ή διακοσίων πενήντα κλινών μπορεί να είναι πραγματικά πράσινες. Όταν η γη είναι διαθέσιμη προς αλόγιστη χρήση, διαμορφώνεται ένα σκηνικό όπου οι κάτοικοι είναι κομπάρσοι στη δική τους ζωή. Θα τολμούσα να το χαρακτηρίσω σαν μια μορφή σύγχρονης αποικιοποίησης. Ο τόπος διαστρεβλώνεται και αλλοτριώνεται που κατοικείται από των ανθρώπους κουρασμένους. Μια ομορφιά λεηλατημένη στο όνομα μιας ανάπτυξης που δεν είναι ποτέ των πολλών.
Θέλουμε να μπει φραγμός στην κατασκευή των ξενοδοχειακών τεράτων. Χρειαζόμαστε:
• Πραγματικός, όχι προσχηματικός χωροταξικός σχεδιασμός
• Αυστηρούς περιβαλλοντικούς ελέγχους
• Όρια στον αριθμό των κλινών
• Σεβασμό στην τοπική κοινωνία
• Μικρής κλίμακας και ήπια τουριστική ανάπτυξη.
Τα παραπάνω δεν είναι «εμμονή οικολόγων». Είναι το στοιχειώδες δικαίωμα να αναπνέουμε, να ζούμε, να βλέπουμε τον ήλιο, να χαιρόμαστε τον τόπο μας . Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι αυτός μας φιλοξενεί, δεν μας ανήκει.
Ιωάννης Κοσμάτος
