Του Γαβριήλ Μανωλάτου*
Η Τουριστική ανάπτυξη των νησιών μας δεν είναι μια αυτόνομη και ανεξάρτητη δραστηριότητα. Είναι συνδεδεμένη και εξαρτώμενη δράση με την οικονομική και παραγωγική ανάπτυξη συνολικά των νησιών μας.
Θέλω να πω σε όλους τους Κεφαλλονίτες και τους Ιθακήσιους αλλά κυρίως στους φορείς των νησιών της Περιφέρειάς μας, ότι ο τουρισμός είναι μόνο ένας πυλώνας της οικονομίας μας. Η Κεφαλλονιά, αλλά και όλα τα νησιά της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, χρειάζονται και θα έλεγα επειγόντως, ένα γενικό στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης που μέσα σε έναν βασικό αναπτυξιακό σχεδιασμό να ενταχθεί και ο τουρισμός σαν ένα μέρος της ευρύτερης αναπτυξιακής προσπάθειας μας.
ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΚΗ ΚΙΝΗΣΗ
Οι τουριστικές υποδομές αλλά και η τουριστική κίνηση των νησιών μας, με εξαίρεση ίσως την Κέρκυρα, δίνουν αποθαρρυντικά στοιχεία σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Η τουριστική υποδομή της Κεφαλονιάς και των νησιών μας, έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια όπως και η τουριστική κίνηση, αλλά χρειάζονται ακόμα πολλά να γίνουν. Και βέβαια να γίνουν κατόπιν ενός καθολικού σχεδιασμού και όχι μεμονωμένα και αποσπασματικά. Δεν πρέπει να μένουμε πίσω σε μόνιμη βάση, γιατί πραγματικά αυτό συμβαίνει.
Η τουριστική κίνηση παγκοσμίως, ανέρχεται πάνω από ένα δις τουρίστες το χρόνο ενώ η αξία του τουριστικού προϊόντος ξεπερνά το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ το χρόνο. Η Αμερική σταθερά πρώτη στον τουρισμό, ακολουθεί η Ισπανία, έρχεται η Κίνα κλπ. Η Ελλάδα και η Κεφαλονιά αρκετά πίσω τηρουμένων βέβαια των αναλογιών.
Με μια μεθοδευμένη προσπάθεια μπορούμε να βελτιώσουμε σημαντικά τη θέση μας και να αυξήσουμε το μερίδιό μας από την τουριστική πίτα. Και πρέπει να κινηθούμε μεθοδικά και αποτελεσματικά, γιατί όχι μόνο το μερίδιό μας στο διεθνές τουριστικό προϊόν είναι σχετικά μικρό, αλλά είναι και απόλυτα λίγο και ανεπαρκές. Δεν φτάνει δηλαδή να ταΐσουμε, μόνο από τον τουρισμό, τους Κεφαλλονίτες και τους Επτανήσιους. Πρέπει ακόμα να ξέρουμε ότι η προστιθεμένη αξία στη διαμόρφωση του τουριστικού τελικού προϊόντος και εισοδήματος είμαι μικρή στα νησιά μας. Ενώ αλλού, τα χρήματα που δημιουργεί ο τουρισμός μένουν εκεί που δημιουργείται ο τουρισμός, στην Κεφαλονιά και τα άλλα νησιά μας το 50% περίπου του τουριστικού εισοδήματος που δημιουργείται στα νησιά, πηγαίνει εκτός των νησιών. Αυτό το 50% του τουριστικού εισοδήματος που φεύγει από τα νησιά μας πληρώνεται σε τρόφιμα, σε εξοπλισμό, σε καύσιμα, σε είδη υγιεινής και άλλα απαραίτητα είδη για την δημιουργία του τουρισμού στην ιδιαίτερη πατρίδα μας. Με όρους οικονομικούς, ο λεγόμενος πολλαπλασιαστής του τουριστικού εισοδήματος στα νησιά μας είναι μικρός.
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Θα πρέπει, σε έναν γενικό αναπτυξιακό σχεδιασμό να συμπεριλάβουμε όχι μόνο την τουριστική ανάπτυξη αλλά και άλλους τομείς της παραγωγής. Στην Κεφαλονιά π.χ. αλλά και σε άλλα από τα νησιά μας, θα μπορούσε να αναπτυχθεί με πολύ θετικά αποτελέσματα και τμήμα του πρωτογενούς τομέα, όπως η γεωργία και η κτηνοτροφία. Το κεφαλλονίτικο ελαιόλαδο, η κεφαλληνιακή σταφίδα, κτηνοτροφικά προϊόντα, τυρί, μέλι, κρασιά, αρωματικά φυτά, βατόμουρα κ.α. Ένας τομέας επίσης που μπορεί να αποδώσει και να γίνει μάλιστα και συμπληρωματική δραστηριότητα του τουρισμού, είναι οι πολιτιστικές δραστηριότητες στα νησιά μας. Θα πρέπει να βοηθηθούν να αναβιώσουν και να αναπτυχθούν οι διάφοροι πολιτιστικοί οργανισμοί και τα παραδοσιακά πανηγύρια και οι γιορτές των νησιών μας. Σε αυτόν τον τομέα βρίσκονται πολλές δυνατότητες.
Με κάθε τρόπο, θα πρέπει επίσης, να προστατευτεί και να αναδειχτεί το φυσικό περιβάλλον των νησιών μας που πραγματικά είναι αξεπέραστο αλλά κινδυνεύει. Εάν κάποιος επισκεφτεί τις ανεμογεννήτριες στην Πύλαρο, στην Αγία Δυνατή, θα διαπιστώσει ότι έχει γίνει πραγματική καταστροφή του περιβάλλοντος χώρου. Πρόκειται για εγκληματικές παρεμβάσεις στο περιβάλλον, που σίγουρα αποτελούν και ποινικά αδικήματα.
Για να ανακεφαλαιώσουμε, χρειάζεται να αναπτύξουμε σαφή τουριστική στρατηγική, ενταγμένη σε έναν γενικότερο αναπτυξιακό σχεδιασμό. Και βέβαια, θα πρέπει να αποκτήσουμε και τουριστική υποδομή. Η βασική τουριστική στρατηγική δημιουργείται σχετικά εύκολα, αρκεί να ξεκαθαρίσουμε και να διακρίνουμε τους στόχους που θα πρέπει και που θα θέλουμε να προσεγγίσουμε. Η τουριστική υποδομή χρειάζεται χρόνο. Γιαυτό δεν πρέπει να χάνουμε ούτε λεπτό. Ας ανασκουμπωθούμε και ας αρχίσουμε σοβαρά τη δουλειά.
*Ο Γαβριήλ Μανωλάτος είναι καθηγητής Οικονομικών και Ανάπτυξης
