Η περιβαλλοντική πολιτική τόσο της Ε.Ε. – και κατ επέκταση και της χώρας μας- που αυτή την περίοδο η εφαρμογή της ξεδιπλώνεται και στα νησιά μας, είτε με την εγκατάσταση νέων Αιολικών Πάρκων, είτε με την δημιουργία του Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ, είτε με την ανακύκλωση και τα πράσινα σημεία, αλλά και με την κατάργηση του Φορέων Διαχείρισης των Εθνικών δρυμών και προστατευόμενων περιοχών και τους δασικούς χάρτες, αναδεικνύει με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τον ρόλο της ως διακρατικής συμμαχίας που έχει ως στόχο την διασφάλιση της εξουσίας και την κερδοφορία των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.
Κάθε διαφορετική εξέταση της σχέσης της Ε.Ε. με το περιβάλλον είναι τελικά λαθεμένη και αποπροσανατολιστική. Την ίδια στιγμή από την κυβέρνηση έχει γίνει η άρση μιας σειράς περιορισμών και απαγορεύσεων που υπήρχαν, της περιβαλλοντικής νομοθεσίας με στόχο την μείωση των φραγμών στην δράση των επιχειρηματικών ομίλων.
Η πολιτική αυτή εμφανίζεται με πρώτη ματιά ως αντιφατική. Προώθηση της πράσινης ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος και ταυτόχρονη άρση αυτών των περιορισμών. Φυσικά είναι αντιφατική , αλλά οι αντιφάσεις αυτές δεν εκφράζουν «κακούς πολιτικούς υπολογισμούς». Αντίθετα αποτυπώνουν τον αντιφατικό χαρακτήρα του ίδιου του συστήματος, αντανακλούν την βασική αντίφαση του ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής και στην καπιταλιστική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της.
Αναγκαστικό και μοναδικό κριτήριο των επενδύσεων κάθε ξεχωριστού επενδυτή, «επί ποινή αφανισμού» του από τους άλλους ανταγωνιστές, είναι το ποσοστό κέρδους που θα επιτύχει. Αντίστοιχα η κρατική πολιτική υπηρετεί το γενικό συμφέρον αυτών των ομίλων στο επίπεδο της οικονομίας. Αυτός είναι και ο βαθύτερος, πραγματικός λόγος για τον οποίο αυτή η ανάπτυξη θυσιάζει το περιβάλλον, τόσο στη φάση της ανάπτυξης όσο και στη φάση της κρίσης.
Η ανθρώπινη κοινωνία και το περιβάλλον είναι αλληλένδετα. Η κοινωνία, ο άνθρωπος δεν υπάρχει παρά μόνο στο περιβάλλον. Το περιβάλλον όμως στην οικονομία της αγοράς αντιμετωπίζεται σχεδόν αποκλειστικά ως πεδίο άντλησης πρώτων υλών, ως χώρος επέκτασης δραστηριοτήτων, ως οικονομικός χώρος για κατάκτηση. Δεν μπορεί να βάλει φραγμούς στην καταστροφή του περιβάλλοντος. Το μέγιστο κέρδος θα προέλθει με τη χρησιμοποίηση της φθηνότερης δυνατής μεθόδου.
Αντιτείνουν, το κράτος έρχεται να ελέγξει, να νομοθετήσει, να βάλει όρια, να αναγκάσει το «ρυπαίνοντα να πληρώνει» για τις ζημιές τις οποίες προκαλεί στο φυσικό περιβάλλον. Η άποψη αυτή είναι λαθεμένη, απολογητική , αποπροσανατολιστική. Το κράτος είναι μηχανισμός βίας, καθυπόταξης των υποτελών τάξεων από την κυρίαρχη τάξη.
Η νομοθετική προστασία του περιβάλλοντος δεν οδηγεί σε ένα περιβάλλον που ικανοποιεί τις λαϊκές ανάγκες, αλλά σε ένα περιβάλλον που δεν θίγει την διευρυμένη αναπαραγωγή των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.
Η πράσινη οικονομία δεν είναι ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης, αφού αυτό αναπτύσσεται με βάση τις ίδιες δομές της οικονομίας της αγοράς, της εκμετάλλευσης, της καταλήστευσης του φυσικού πλούτου με γνώμονα το κέρδος. Οι προτάσεις της «πράσινης οικονομίας» δεν θίγουν την βασική αιτία, αλλά αναθέτουν σε αυτούς που δημιουργούν το πρόβλημα να δώσουν λύσεις.
Δεν φταίει γενικά ο άνθρωπος, η εργασία και οι γνώσεις του, οι επιστημονικές και τεχνολογικές κατακτήσεις για τις όλο και πιο συχνές και οδυνηρές επιπτώσεις των καιρικών φαινομένων
Στις ταξικές κοινωνίες δεν υπάρχει μόνο ο κοινωνικός ανταγωνισμός στο εσωτερικό τους. Η παραγωγική διαδικασία, σαν διαδικασία ανταλλαγής του ανθρώπου με τη φύση, έχει επίσης ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά και προς τη φύση. Η καταλήστευση της εργατικής δύναμης δεν μπορεί παρά να συνοδεύονται από ληστρική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων.
Η οικονομία της αγοράς και η προστασία του περιβάλλοντος δε συμβιβάζονται, γιατί ο πρώτος αποτελεί το υπόβαθρο και για την εκδήλωση, κάθε τόσο, τεράστιων οικολογικών καταστροφών.
Ο Κ. Μάρξ, στον 1ο τόμο του Κεφαλαίου, αναφέρει: « Η κεφαλαιοκρατική παραγωγή αναπτύσσει μόνο την τεχνική και το συνδυασμό του κοινωνικού προτσές παραγωγής, υποσκάπτοντας ταυτόχρονα τις πηγές απ΄ όπου αναβλύζει κάθε πλούτος: τη γη και τον εργάτη».
Η σχέση υποταγής του περιβάλλοντος στα συμφέροντα του κεφαλαίου αναδεικνύεται, μεταξύ άλλων με την:
- Παραχώρηση των παράκτιων υδάτων κολύμβησης σε ιδιωτικές εταιρείες.
- Εμπορευματοποίηση του νερού και την ιδιωτικοποίηση του.
- Ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων.
- Κατάργηση στην ουσία της προστασίας των περιοχών Natura 2000 .
- Κατάργηση κατά περίσταση της υποχρεωτικής αδειοδότησης.
- Αλόγιστη επέκταση κυρίως των Αιολικών Πάρκων.
- Αφαίρεση από την τοπική κοινωνία και τους Ο.Τ.Α. ακόμα και του δικαιώματος της γνώμης.
- Παραχώρηση ως δώρο στους επενδυτές του εθνικού δικτύου διανομής.
- Ιδιωτικοποίηση των οικοσυστημάτων και ένταση της εισόδου του κεφαλαίου σε αυτά.
Τι γίνεται σήμερα στην Ελλάδα και κατ επέκταση και στην Κεφαλονιά;
Τι προγραμματίζεται για το επόμενο διάστημα;
Ένα μεγάλο επενδυτικό κύμα στις Α.Π.Ε. γιγάντιων έργων πράσινης ανάπτυξης από ισχυρούς εγχώριους και διεθνείς ενεργειακούς ομίλους συνολικής ισχύος 3-4 γιγαβατ.
Σε όλη την Ελλάδα νησιωτική και όχι μόνο έχει αναπτυχθεί ένα κίνημα που αντιστέκεται, βάζει εμπόδια σε αυτήν του τύπου την ανάπτυξη και προκαλεί ισχυρά προσκόμματα στους επενδυτές. Με κινητοποιήσεις, μπλόκα σε δρόμους και λιμάνια σε κάθε γωνιά της χώρας που όμως δεν περνάνε ούτε σαν χαραμάδα από τα κεντρικά Μ.Μ.Ε. Επιστρατεύουν τα ΜΑΤ και τους άλλους μηχανισμούς του κράτους.
Στα Άγραφα, την Τήνο, την Πάρο, την Νάξο, την Άνδρο, την Καρδίτσα, την Κοζάνη, την Αιτωλοακαρνανία, την Φθιώτιδα, την Εύβοια, την Ιεράπετρα, την Κεφαλονιά και αλλού.
Μπροστά σε μια τέτοια προοπτική τρέμουν οι επενδυτές και οι υπηρέτες τους και για αυτό συκοφαντούν, προβοκάρουν, απειλούν, σπέρνουν τον φόβο και την υποταγή και φωνάζουν όλοι μαζί, με όλη τους την δύναμη, ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση.
Σε ανακοίνωση ο Σ.Ε.Β. αναφέρεται στο συνολικό κύκλο εργασιών του τομέα που εκτιμάται σε 4,4 δίς ευρώ και οι πιο αποδοτικοί υποτομείς, οι πιο ελπιδοφόροι για την κερδοφορία τους είναι τρείς:
- Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.).
- Η Διαχείριση Αποβλήτων.
- Η Ανακύκλωση.
Για τους Α.Π.Ε. προτείνεται μεγαλύτερη διείσδυση, ενώ για τα άλλα δυο πεδία η διατήρηση του μεγέθους και της θέσης στην αγορά.
Αλλά και η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) μέσα από τα επίσημα στοιχεία αναφέρει ότι:
Οι εγκαταστάσεις Αιολικών Πάρκων τα τελευταία χρόνια αυξάνονται με διψήφιο ποσοστό ετησίως και η σωρευτική του ισχύ πλησιάζει τα 3.000 Μ.Μ.
Σε σχέση με την κατανομή των μεριδίων στην αγορά της Αιολικής Ενέργειας στην πρώτη θέση βρίσκεται η «ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή» με 530,1 Μ.Μ. που αντιστοιχεί στο 20%, η «ΕΛΛΑΚΤΩΡ» με 256,7 Μ.Μ. με 9,7%, η «IBERDROLA ROKAS» με 250,7 Μ.Μ. με 9,5%, η Γαλλική «EDF EN HELLAS» με 238,2 Μ.Μ. και 9%, η Ιταλική «ΕΝΕL GREEN POUER” ME 200,5 M.M. και 7,6%.
Σε σχέση με την προμήθεια των ανεμογεννητριών αυτές προέρχονται από μόλις 4 εταιρείες μια Δανική τη «VESTAS» που έχει το 50,6% και τρεις Γερμανικές που έχουν αντίστοιχα μερίδια η «EMERCON» με 22,3%, η «SIEMENS-GAMESA» με 19,9% και η «NORDEX» με 5,4%.
Ο Πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ Παν. Λαδακάκος αναφέρει: «ότι όταν έχεις μπλοκάρει ένα μικρό αιολικό έργο που έχει όλες τις νόμιμες άδειες, τότε το μήνυμα που περνά στην αγορά είναι ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει τίποτα», προσθέτοντας ότι τα νησιά έχουν το καλύτερο αιολικό δυναμικό.
Συνεχίζει ο κ. Κωνσταντινίδης, Γενικός διευθυντής του Ομίλου Κοπελούζου: «Η ΕΛΕΤΑΕΝ σε συνεργασία με την πολιτεία οφείλουν να ξεκινήσουν μια ενημερωτική καμπάνια των τοπικών κοινωνιών, προκειμένου να διαλύσουν όλη την κινδυνολογία που αναπτύσσεται γύρω από τις Α.Π.Ε.».
Ο επικεφαλής της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Κων. Μαύρος χαρακτηρίζει εντελώς αδικαιολόγητες τις αντιδράσεις και εντοπίζει τις αιτίες στην έλλειψη επαρκούς πληροφόρησης των τοπικών κοινωνιών.
Και ένα άλλο στέλεχος της αγοράς ενέργειας αναρωτιέται : « Αν δεν βάλουμε ανεμογεννήτριες στα νησιά, τότε που θα βάλουμε;»
Όσο αφορά αυτά τα ελάχιστα χρήματά που έχουν πάρει οι καταναλωτές των περιοχών αυτών ήταν το 2017 και εκκρεμούν οι πληρωμές για την περίοδο 2015-2020.
Όμως να δούμε και μερικά στοιχεία για τα τοπικά έσοδα που είχε εισπράξει ο Δήμος Κεφαλονιάς 2011-2019 και τι έπρεπε να πάρουν οι Τοπικές Κοινότητες και τι τελικά πήραν:
Έσοδα Δήμου Κεφαλονιάς 2011-2019: 2.245.852,41 ευρώ
Οφειλές από τους Δήμους ανά Τοπική Κοινότητα:
Μακρυώτικα: 35,54% 798.175,96 ευρώ
Διβαράτα: 13,78% 309.478,72 ευρώ
ΔΗΜΟΣ ΣΑΜΗΣ: 49,32% 1.107.654,68 ευρώ
Διλινάτα: 22,44% 503.969,28 ευρώ
Νύφι: 20,38% 457.704,72 ευρώ
Αγκώνας: 3,44% 77.257,32 ευρώ
Θηνιά: 3,16% 70.968,94 ευρώ
Κουρουκλάτα: 1,26% 28.297,74 ευρώ
ΔΗΜΟΣ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ: 50,68% 1.138.197,73 ευρώ
Έχουν διατεθεί στις Τοπικές Κοινότητες από τα παραπάνω περίπου 50.000 ευρώ.
Τι λέει η Περιφερειακή Αρχή (Ν.Δ.-ΚΙΝ.ΑΛ.) για τα Αιολικά Πάρκα και συγκεκριμένα για το νέο στον Ξερακιά Διλινάτων:
- Για νομιμότητα και τήρηση ισχύουσας νομοθεσίας.
- Οι υπηρεσίες της Περιφέρειας να ελέγχουν την εφαρμογή του νόμου.
- Να γίνει ενημέρωση για τα αντισταθμιστικά μέτρα και τα οφέλη στις τοπικές κοινωνίες.
Τι έλεγε και τι λέει η αξιωματική αντιπολίτευση (ΑΝΑΣΑ-ΣΥΡΙΖΑ) στην Π.Ι.Ν.:
- Δεν έβγαλε «άχνα» επι 21 ημέρες αγώνα των κατοίκων, ούτε μια ανακοίνωση της ΑΝΑΣΑ δεν υπήρξε. Πλήρη αφωνία
- Τι μας είπε στο πρόσφατο Π.Σ., αυτά που είπε περίπου η Περιφερειακή Αρχή.
- Αποδέχτηκε ο επικεφαλής της ότι εμπλέκεται στην οικοδομική άδεια της συγκεκριμένης εταιρείας για το Αιολικό Πάρκο στον Ξερακιά Διλινάτων..
- Τι μας έλεγε λίγα χρόνια πριν 22.07.2015 :
«…Είμαστε και θα είμαστε κάθετα αντίθετοι με την κατασκευή ή επέκταση υπαρχουσών εγκαταστάσεων ανεμογεννητριών στη Κεφαλονιά…..Έχοντας δε νωπή στη μνήμη μας την περιπέτεια που πέρασε η Κεφαλονιά με τις πρόσφατες πλημμύρες και έχοντας καταθέσει την άποψη μας για τις ευθύνες που έχουν οι ανεμογεννήτριες, κυρίως λόγω των δρόμων πρόσβασης που διανοίγονται, έχουμε πρόσθετους λόγους να διατρανώνουμε την αντίθεση μας στην επιχειρούμενη εγκατάσταση….».
Τι λένε οι εταιρείες:
- Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. : από το δικό μας Αιολικό πάρκο δεν φεύγει ούτε μια σταγόνα νερού που να δημιουργεί πλημμύρες.
- Η Ελλάκτωρ απαντώντας στον Παύλο Παπαδάτο στις 28.09.2020 λέει: «…τα έργα του Αιολικού πάρκου, δεν δύνανται να συμβάλουν στην αύξηση των πλημμυρών της ευρύτερης περιοχής»
- Η ΑΝΕΜΟΣ απαντά επικαλούμενη μελέτη ότι δεν έχει καμιά σχέση με τις πλημμύρες.
Τί έκανε η κυβέρνηση της Ν.Δ. για το συγκεκριμένο Αιολικό πάρκο:
Με απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου-Δυτική Ελλάδας-Ιονίου στις 16.06.2020 και αρ. πρωτ 92518 και υπογραφή του Γεν. Διευθυντή Χωροταξίας κ. Δ. Παναγιωτόπουλου καταργεί για την συγκεκριμένη εταιρεία ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. για το Αιολικό Πάρκο στο Ξερακιά Διλινάτων την ενότητα της σύμβασης: «Κυρώσεις για την μη εφαρμογή των περιβαλλοντικών όρων της παρούσας απόφασης της υπ. Αρ.πρωτ. 10417/4950/22.10.2013 ΑΕΠΟ».
Να αναφέρουμε ότι το Λιμενικό Ταμείο Κεφαλονιάς-Ιθάκης είχε δώσει άδεια -με καταψήφιση από πλευράς της Λαϊκής Συσπείρωσης- παραμονής στο λιμάνι της Σάμης του πλοίου που ήταν φορτωμένες οι ανεμογεννήτριες για 3 ημέρες και κατά παράβαση αυτής της απόφασης και χωρίς καμιά νεότερη ανανέωση παρέμεινε 17 ημέρες.
Ο εκπρόσωπος της εταιρείας ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Α.Ε. στην πρόσφατη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου ανέφερε μεταξύ άλλων ότι υπάρχει ένα χρέος 1εκ. της ΔΕΥΑΚ προς την ΔΕΗ και εφόσον μπουν οι ανεμογεννήτριες θα το «διευθετήσουν». Την ίδια ώρα που οι Δήμοι και οι Οργανισμοί τους, πληρώνουν το ρεύμα ως οικιακοί καταναλωτές ενώ από την άλλη δίνονται τεράστιες εκπτώσεις στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, την ίδια ώρα που η παραγόμενη ενέργεια από τα Αιολικά Πάρκα στην Κεφαλονιά είναι διπλάσια από την πραγματική ανάγκη που υπάρχει στην περίοδο αιχμής, χωρίς κανένα όφελος για τους καταναλωτές που πληρώνουν το ρεύμα πανάκριβα και με συνεχείς αυξήσεις, η εταιρεία μοιράζει καθρεφτάκια στους ιθαγενείς.
Η προτεραιότητα της κυβέρνησης να επιταχύνει τους ρυθμούς για την ολοκλήρωση των διασυνδέσεων των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτρισμού, είναι γιατί το επιτάσσουν οι επενδυτές του χώρου, για να τους δοθεί κάθε δυνατότητα ώστε η παραγόμενη ενέργεια να μπορεί να εξάγεται στις διασυνδεδεμένες γειτονικές αγορές της Ε.Ε.
Το «πράσινο ρεύμα» είναι 5-10 φορές ακριβότερο.
Βαφτίζουν «περιβαλλοντική προστασία»:
- Τον εξευτελισμό της έννοιας της περιβαλλοντικής αδειοδοτησης με τις εξπρές αδειοδοτήσεις κάθε είδους που ανατίθενται σε ιδιώτες.
- Τις χιλιάδες ανεμογεννήτριες σε κάθε βουνοκορφή.
- Την κατάργηση μέσα σε μια νύχτα του καθεστώτος προστασίας των προστατευόμενων περιοχών, υψηλής περιβαλλοντικής αξίας της χώρας.
- Δεν είναι πια υπεύθυνοι οι κρατικοί δασολόγοι για να εξετάσουν τι είναι δάσος, αλλά οι κατά τόπους μηχανικοί και δικηγόροι.
Η υλοποίηση της πολιτικής της Ε.Ε. «κόστους-οφέλους» για τα έργα υποδομής (αντιπλημμυρικά κ.λ.π.) σημαίνει πως όταν δεν είναι κερδοφόρα για τους επιχειρηματικούς ομίλους δεν υλοποιούνται, και οδηγούν σε καταστροφές λαϊκής περιουσίας, ζωικού κεφαλαίου, καλλιεργειών, υποδομών ακόμα και σε νεκρούς.
Σύμμαχοι των κυβερνήσεων είναι οι περισσότερες Δημοτικές Αρχές, όπως και η Περιφερειακή Αρχή, οι οποίοι λειτουργούν σαν «αμορτισέρ» κοινωνικών αντιδράσεων. Γνωμοδοτούν ανάλογα με τις διαθέσεις και την λαϊκή πίεση με ένα προσωπείο ευαισθησίας και ανησυχίας. «Διαφωνούν» γενικά αλλά μετά τους «φταίει» το νομοθετικό πλαίσιο και σηκώνουν τα χέρια ψηλά. Χαρακτηριστικές εκφράσεις : υπηρετούμε τον νόμο. Ο νόμος πάνω από όλα .
Η ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από την οικονομική ανάπτυξη απαιτεί διαφορετικό κριτήριο στο σχεδιασμό της παραγωγής και συνεπακόλουθα διαφορετικές σχέσεις παραγωγής. Ο σχεδιασμός της παραγωγής με γνώμονα την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών απαιτεί ξερίζωμα του κέρδους, την κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής και της γης, οργάνωση της παραγωγής με επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό και εργατικό έλεγχο.
12 Νοέμβρη 2020
Νίκος Γκισγκίνης
Περιφερειακός Σύμβουλος Κεφαλονιάς-Ιθάκης
της Λαϊκής Συσπείρωσης
