Η Viola cephalonica είναι το πιο σπάνιο φυτό της Κεφαλονιάς το πιο σπάνιο φυτό της Κεφαλονιάς, αφού απαντά μόνο στις υψηλότερες κορυφές του όρους Αίνος, σε πετρώδες υπόστρωμα και σχισμές βράχων. Είναι μικρό, πολυετές φυτό με χαρακτηριστικά κυανοϊώδη άνθη. Έχει ύψος λίγων εκατοστών και ανθίζει από την άνοιξη έως τις αρχές του καλοκαιριού. Πήρε το όνομά της από την Κεφαλονιά, όταν το 1927 ο Γερμανός Βοτανικός Bornmüller την περιέγραψε ως νέο είδος.
Η Viola cephalonica αποτελεί ένα στενότοπο ενδημικό είδος του όρους Αίνου, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί ως Κρισίμως Κινδυνεύον, σύμφωνα με τα κριτήρια της IUCN. Εμφανίζεται σε δυο θέσεις (Αμπελάκι – Χιονίστρα και Πάνω Βίγλα), κατά μήκος της κορυφογραμμής του όρους Αίνου, οι οποίες είναι ασβεστολιθικές, γυμνές από βλάστηση, πετρώδεις ή βραχώδεις, μη σκιαζόμενες, και νότιας-νοτιοδυτικής έκθεσης.
Ο πληθυσμός του είδους, το οποίο ανθίζει από τα μέσα Μαΐου έως και τον Ιούνιο, αριθμεί συνολικά 1.180 άτομα, η πλειονότητα των οποίων εντοπίζεται στην θέση Πάνω Βίγλα (Κατσούνη κ.ά. 2009). Στη θέση Χιονίστρα, ο υπο-πληθυσμός προστατεύεται μέσω περίφραξης, η οποία έχει τοποθετηθεί και βρίσκεται σε αρκετά καλή κατάσταση, αφού καταμετρήθηκαν 936 ώριμα άτομα.
Στο δεύτερο σημείο εμφάνισης του, στον Μέγα Σωρό, ο υπο-πληθυσμός βρέθηκε να αριθμεί 287 ώριμα άτομα. Παρά το ότι η κατάσταση του πρώτου εκ των δύο υπο-πληθυσμών κρίνεται ως ικανοποιητική, στην δεύτερη θέση η κατάσταση διατήρησης του είδους είναι εξαιρετικά επισφαλής.
📸 Αρχείο Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Ζακύνθου, Αίνου και Προστατευόμενων Περιοχών Ιονίων Νήσων