Κατά τη Θεία Λειτουργία της προσεχούς Κυριακής 24 Ιουνίου, θα τελεσθεί μνημόσυνο για την ανάπαυση της ψυχής του αοιδίμου Μητροπολίτου Κεφαλληνίας κυρού Γερασίμου του Φωκά, στον Ιερό Ναό Παναγίας Φανερωμένης στη Βουλιαγμένη.
Υπενθυμίζεται, ότι σ΄ αυτόν τον Ιερό Ναό, ο μακαριστός Ιεράρχης είχε τελέσει την τελευταία επί της γης Θεία Λειτουργία στις 21 Ιουνίου 2016, αφού έπειτα από λίγες ώρες ο Κύριος της ζωής τον κάλεσε κοντά Του, στο υπερουράνιο Θυσιαστήριο.
Στην ίδια Θεία Λειτουργία είχε εκφωνήσει και το τελευταίο κήρυγμά του, το οποίο και αναδημοσιεύουμε από το επετειακό τεύχος «Δύο καρδιακοί λόγοι» που κυκλοφορήθηκε από την Ενορία της Βουλιαγμένης στο τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνό Του.
Εἰ οὖν τό φῶς τό ἐν σοί σκότος ἐστί, τό σκότος πόσον;
Πολυσέβαστε καί πολυφίλητε, ἅγιε Γλυφάδας κύριε κ. Παῦλε, σεβαστοί μου πατέρες καί ἀγαπητοί μου ἀδελφοί καί ἀδελφές.
Νομίζω φαντάζεσθε ὅλοι, τόν τρόμο πού ἔχω, πού ἔχω πάλιν καί πολλάκις καί μυριάκις, καί ἐλπίζω καί νά εὔχεσθε μέχρι τελευταίας ἀναπνοῆς. Τό πρόβλημα τρισμέγιστο τό δικό μου, πατέρες μου καί ἀδελφοί μου. Τό ἀξίωμα, ὄχι ἁγιολογικό, ὄχι μαρτυρικό, ὄχι ἀποστολικό. Τό εἴπα αὐτό μέ ἐλπίδα νά εὔχεσθε μέχρι τελευταίας μου ἀναπνοῆς.
Γράφει ὁ μεγάλος πατέρας Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος ὅτι, ὁ Ἐπίσκοπος, λέει, κεῖται εἰς τῦπον καί εἰς τόπον Χριστοῦ. Ἀκοῦτε τί λέει ἀδελφοί μου; Ὅτι ὁ Ἐπίσκοπος εἶναι στή θέση τοῦ Χριστοῦ. Καί αὐτά τά γράφει, ὄχι μέ μελάνι, τά γράφει μέ τό τίμιο αἷμα του, -τόν ἐσπάραξαν τά λιοντάρια εἰς τῆς Ρώμης τό ἀμφιθέατρο. Καί ἔχουν τόση διαχρονική ἰσχύ. Πρῶτον αὐτό.
Δεύτερον. Ὁ νεοχειροτονηθείς γνωρίζει ἀδελφοί μου, τήν ἀθλιότητά του, ὁπότε, ἄν συνδυάσεις αὐτά τά δύο, τρεπόμεθα εἰς φυγήν.
Καί τρίτον, πολύ σπουδαῖο: Οἱ μέρες μας, ὁ αἰῶνας μας, ἡ ἐποχή μας, οἱ χριστιανοί μας, οἱ ἄνθρωποί μας, πόσες ἀπαιτήσεις ἔχουν σήμερα ἀπό τόν Ἐπίσκοπο καί τήν Ἐκκλησία.
Εὔχεσθε λοιπόν αὐτά τά τρία, ὁ Ἐπίσκοπος εἰς τόπον Χριστοῦ, ἡ ἀθλιότης μου κι οἱ ἀπαιτήσεις, νά εὕρουν κάποια παρηγορία. Νά εὕρουν κάποια Θεοῦ πορεία.
Τό ἅγιο Εὐαγγέλιο σήμερα διαλαλεῖ, ὁ Κύριός μας, ὅτι ὁ ὀφθαλμός εἶναι τοῦ σώματος, ὁ ὀφθαλμός, τό μάτι. Γράφει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὅτι ὁ ὀφθαλμός, λέει ὁ ἱερός Πατήρ, εἶναι ὁ νοῦς τῆς ψυχῆς. Ὁπότε φαντάζεσθε, πόση προσοχή, πόσοι ὀφθαλμίατροι, πόσα γιατρικά, πόσα γιατροσόφια, πόσα κολλύρια πρέπει νά ἔχει ὁ ἄνθρωπος, ὄχι μόνο γιά τά μάτια αὐτά [τά σωματικά], ἀλλά γιά τά μάτια τά πνευματικά, τήν αἴσθηση τήν πνευματική, τήν Χριστοαίσθηση, τόν νοῦν πού λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος.
Σέ μιάν ἐποχή σάν τή δική μας ἀδελφοί μου, σέ μία ἐποχή πού ζοῦμε ὅλοι μας πού μᾶς πνίγει καί μᾶς στραγγαλίζει, μέ τόση σύγχυση, μέ τόσο ἄγχος, μέ τόσο καταλογισμό, δυστυχῶς ξεχνᾶμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι καί ζῶον, ὄχι μόνον ζῶον φυσικόν, λένε οἱ πατέρες καί ζῶον θεούμενον, καί σάν θεούμενος, ἔχει ψυχή ἀθάνατη, ἔχει αὐτό πού λέει ὁ Χρυσόστομος νοῦν καί ἔχει ὀφθαλμόν πνευματικόν, καί ἔχει αἴσθηση -πρέπει νά τό καταλάβουμε ὅλοι μας, πρῶτος ἐγώ πού τό λέω δυνατά- ἔχει Χριστοαίσθηση δηλαδή.
Καί λένε οἱ πατέρες, λένε οἱ σοφοί, λένε οἱ εἰδικοί ὅτι, ἐκ τοῦ ὀρᾶν -ἀπό τήν ὄραση-, ἔρχεται τό ἐρᾶν, ὁ ἔρωτας. Ἀνάλογα τί βλέπεις, ἐρωτεύεσαι. Ἤ χῶμα δηλαδή καί ἀρρώστια καί θάνατο ἤ Θεό καί αἰωνιότητα καί Παράδεισο.
Ἔγραψε ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος ὁ Καθηγητής τῆς ἐρήμου ὅτι, ὁ νοῦς, ὅ,τι ὑλικό τοῦ δώσεις θά τό ἀλέσει, εἶναι ἕνας μῦλος. Ἄν τοῦ δώσεις στάρι θα βγάλει καλό ψωμί, σταρένιο. Ἄν τοῦ δώσεις κριθάρι, μῦλος εἶναι, θα σοῦ δώσει κριθαρόψωμο. Ἄν τοῦ δώσεις καλαμπόκι, θά σοῦ δώσει καλαμπάλευρο.
Πού σημαίνει: ἀπό τή διάθεση πού ἔχουμε, ἀπό τους λογισμούς πού ἔχουμε, ἀπό τίς γνώσεις πού έχουμε, ἐξαρτᾶται καί ἡ ζωή μας ὄχι μόνο ἡ φυσική, -ἡ ὑγεία μας, ἡ πρόοδός μας, ἡ εὐτυχία μας, ἡ ἐπιτυχία μας-, ἀλλά καί ἡ ζωή ἡ αἰώνιος, ἡ ἀθάνατος, πού δίνει ὁ Θεός.
Ἀδελφοί μου λένε οἱ εἰδικοί, ὅτι ἡ αἴσθηση τῆς ὀράσεως εἶναι ἡ βασιλικοτέρα τῶν αἰσθήσεων. Λένε οἱ μεταφυσικοί, ὅτι αὐτή ἡ αἴσθησις εἶναι μυσταγωγική. Γι αὐτό ἀκριβῶς.
Τό ξέρετε οἱ μανάδες. Πῶς λέτε τό παιδί σας; Πού εἶναι ἡ λαχτάρα σας τό παιδί σας, εἶναι ὁ καϋμός σας, ἡ ζωή σας. Πῶς λέει ἡ μάνα τό παιδί; Μάτια μου! Ὅ,τι πιό ἀκριβό δηλαδή ἔχει. Ὅ,τι πιό πολύτιμο ἔχει. Εἶναι τά μάτια μου. Σκεφθεῖτε λοιπόν ἀδελφοί μου, πόση μέριμνα, πόσο ἐνδιαφέρον, πρέπει νά δείξει κανείς για τά μάτια τά αἰώνια, γιά τά μάτια τά πνευματικά.
Γράφει ἀδελφοί μου ὁ μεγάλος φωστήρ τῆς Καισαρείας, ὁ Μέγας Βασίλειος, ἕνα πολύ σπουδαῖο. Θα σᾶς τό διαβάσω ὅπως τό γράφει, γιά νά μήν μειώσω τόν μεγάλο τῆς Ἐκκλησίας Πατέρα, ὁ ὁποῖος γράφει ἀδελφοί μου, ὁ Μέγας Βασίλειος, αὐτός ὁ μεγάλος φωστῆρας, ὁ ὁποῖος λέγει ὁ Γρηγόριος ὁ συνασκητής του, ὅτι εἶχε τήν χάριν ὑποστατικήν. Τι σημαίνει αὐτό; Ὄχι κατά καιρούς. Τήν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τήν εἶχε συνεχῆ, ἦταν ἄνθρωπος Θεοφόρος, Χριστοφόρος ὁ Βασίλειος. Ναοφόρος ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι.
Τι γράφει ο Γρηγόριος ὅταν ἤτανε στόν Πόντο καί ἀσκήτευαν μαζί: Ὅτι, ὄταν ἀρχιζε νά διαβάζει ὁ Βασίλειος μές στό σκοτάδι τίς σελίδες, ἐρχότανε τό Ἅγιο Πνεῦμα, τό ἄκτιστο φῶς, καί τόν φώτιζε κι ἔβλεπε χωρίς νἄχει ἀνάγκη ἀπό φανάρια καί λύχνους. Αὐτός ὁ μεγάλος Ἅγιος, ὁ ὁποῖος ἔκτισε μιάν ὁλόκληρη πόλη, τή Βασιλειάδα, γράφει στήν Ἀκολουθία ἀδελφοί μου,-ποῦ νά κρυφτοῦμε ἐμεῖς; ποῦ νά πάω καί νά κρυφτῶ; Γράφει αὐτός ὁ φωστήρας ὁ μεγάλος, ὁ μεγάλος Θεολόγος, ὁ Πατήρ ὁ Οἰκουμενικός, ὁ ἱδρυτής τῆς Βασιλειάδος, γράφει, «οὐ ἐποίησαμεν τι ἀγαθόν ἐπί τῆς γῆς». Λέει αὐτός ὁ μεγάλος μεγάλος Ἅγιος, δέν ἔκαμα τίποτα ἀγαθό ἐπί τῆς γῆς. Ἐμεῖς νά φύγουμε, δηλαδή. Πρέπει νά πᾶμε σε εἰδικό καταγώγιο. Νά σκάψουμε τή γῆ νά μποῦμε μέσα. Ἀφοῦ γράφει αὐτός «οὐδέν ἐποιήσαμεν», δέν κάμαμε τίποτα καλό στή γῆ.
Γράφει λοιπόν ἀδελφοί μου ὁ μεγάλος αὐτός Ἅγιος ὅτι, «τά μάτια εἶναι τά ἀσώματα χέρια, μέ τά ὁποῖα ἡ ψυχή πιάνει ὅ,τι ἀγαπάει». Τό ὅ,τι ἀναφορικό. Τί ἀγαπᾶμε ἀδελφοί μου; Νά τό ψάξουμε.
Τί αγαπᾶμε; Τόν ἐαυτό μας; Τό συμφέρον μας; Τήν τσέπη μας; Τό κέρδος; Τι ἀγαπᾶμε; Ἀγαπᾶμε τό Θεό; Πόσο Τόν ἀγαπᾶμε; Τόν ἀδερφό μας; Τήν Ἐκκλησία; Τόν Παράδεισο; Τήν ἀρετή; Τήν αἰωνιότητα;
Γράφει ὁ Μέγας Βασίλειος ὅτι, «τά μάτια εἶναι τά ἀσώματα χέρια, μέ τά ὁποῖα ἡ ψυχή, πιάνει ὅ,τι ἀγαπάει. Κι ἔτσι ὅ,τι δεν μπορεῖ νά πιάσει ἡ ψυχή μέ τά χέρια, τά πιάνει μέ τά μάτια, διότι ἡ ὄρασις μάλιστα λεπτοτέρα τῆς ἀφῆς τῶν χεριῶν».
Ἀδελφοί μου στήν ἐποχή σάν τή δική μας, μέ τόσο φοβερά προβλήματα, μέ τόσο σκοτάδι καί μέσα μας καί γύρω μας, νά πάρουμε μάθημα, πόσο δύσκολο πράγμα εἶναι νά προσέχει κανείς αὐτήν τήν αἴσθηση.
Θυμᾶστε έκεῖ στη Γένεση, ὅπου εἶναι ἡ πατρίδα μας, ἐκεῖ εἶναι τό σπίτι μας, οἱ ρίζες μας, ὁ Παράδεισος, γράφει ο Μωϋσῆς, τί ἔπαθε ἡ καϋμένη ἡ Εὔα πού εἶδε τόν καρπό. Ἡ ὄραση ἤτανε πολύ βλαβερά. Εἶδε, ἔλαβε, ἔφαγε, ἀπέθανε. Τά ΄παθε ὅλα. Εἶδε τό δένδρο τό καλόν, τό προτίμησε, ἔλαβε, ἔκοψε, ἔφαγε, ἀπέθανε.
Καί γράφει για τήν ὄραση τῆς ψυχῆς ὁ βασιλεύς ὁ ἐστεμμένος, ὁ μεγάλος διδάσκαλος Δαυίδ, ὅτι «ἀπόστρεψον τό πρόσωπόν σου ἀπό τοὺ μη ἰδεῖν ματαιότητα» γιατί ἔπαθε ἀκριβῶς τά ἴδια, διότι εἶδε τήν γυναῖκα τοῦ Οὐρίου καί ἔπεσε σέ διπλό ἁμάρτημα, φόνο καί μοιχεία. Καί ὅλη του τή ζωή διῆλθε θρηνῶν καί κλαίων γιά τήν μετάνοιά του.
Ἀδελφοί μου ἡ ἱστορία μας ὅλη, διδάσκει πόσο ἐπικίνδυνο πρᾶγμα εἶναι ἡ μή προσοχή τῶν ὀφθαλμῶν, δηλαδή τῆς κατά Θεόν ζωῆς, τῆς Πνευματικῆς ζωῆς. Καί μάλιστα πάνω στίς ἡμέρες μας μέ τόση σύγχυση, μέ τόση μεσουράνηση τῆς τεχνολογίας.
Ἡ Ἐκκλησία μας πού εἶναι τό μεγάλο πανδοχεῖο, ἡ Ἐκκλησία πού εἶναι τό μόνιμο ἰατρεῖο. Δέν ὑπάρχουν φακελάκια, οὔτε σειρά. Ἐδῶ δωρεάν λαμβάνει τήν χάριν ὁ ἄνθρωπος. Δέν περιμένεις, δέν κουράζεσαι. Ἐδῶ ἡ χάρις τοῦ Κυρίου. Χάρις σημαίνει τσάμπα. Χάρις σημαίνει πέλαγος. Χάρις σημαίνει ὠκεανός ἀγάπης.
Ἡ Ἐκκλησία μας, προτρέπει, νά ῤθοῦμε ἐδῶ στήν ἐκκλησιά, κοντά στήν Παναγία, στήν Κυρία Θεοτόκο, πού εἶναι ἡ μεσίτρια, ποῦ εἶναι ἰατρός, πού εἶναι ἡ παραμυθία, πού εἶναι ἡ μάνα μας, ἐδῶ νά ῤθοῦμε ἀδελφοί μου, νά παρηγορηθοῦμε, νά γιατρευτοῦμε, νά βελτιωθοῦμε, νά ἁγιασθοῦμε, νά σωθοῦμε.
Πολυσέβαστε ἅγιε Γλυφάδας, σᾶς παρακαλῶ εὐχηθεῖτε, γιά τόν ταπεινό Ἐπίσκοπο τῆς Κεφαλληνίας καί ὅλη τή Μητρόπολή μας καί τήν Μητρόπολη πού τόσο θεοφιλῶς, πολυκάρπως, καλλικάρπως διαποιμαίνετε, νά ξυπνήσουμε ὅλοι μας, πρῶτος ἐγώ πού τά λέω δυνατά, καί νά σκεφθοῦμε, τί σημαίνει αἴσθηση, τί σημαίνει Χριστοαίσθηση, τί σημαίνει ὄραση, τι σημαίνει Χριστοόραση, καί νά μετανοήσουμε νά ἀκολουθήσουμε τόν δρόμον αὐτόν, τῆς ἐπιστροφῆς, τῆς μετανοίας, τῆς σωτηρίας.
Μέ τήν εὐχή σας.
