12-5-2023

– Της γιαγιάς το παραμύθι-

Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός

Ο γνωστός ηθογράφος και λαογράφος, Αργοστολιώτης, Σπυροχριστόφορος Π. Βουτσινάς (Χρήστος Βουνάς) έγραψε για τον Ενωτικό αγώνα της Επτανήσου με την Ελλάδα, ένα μικρό δραματικό μονόπρακτο με τίτλο: «Το παραμύθι της γιαγιάς».

Πρόκειται για χειρόγραφο αυτοσχέδιο τετράδιο του Βουνά, σχήμα 8ο , από μπακαλόχαρτο, έγγραφο με μπλε μελάνι, με εξώφυλλα και εσώφυλλα από το ίδιο χαρτί, όπως είναι και οι υπόλοιπες σελίδες του. Αχρονολόγητο, σταχωμένο με τρεις μεταλλικούς συνδετήρες, χωρίς γραμμές, αλλά διατηρημένο πολύ καλά, κι από την κατάστασή του, βεβαιώνεται πως δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ.

Το θέμα του, αφορά τον Ενωτικό αγώνα των Επτανησίων με την Ελλάδα και ως ένα ωραίο δραματοποιημένο παραμύθι, με μια απλή θεατρική σκηνική εικόνα μιλά για τους αγώνες των Ριζοσπαστών.

Εικάζω πως τούτο το έργο του Χρήστου Βουνά, να είχε κάποιον εκπαιδευτικόν ως αποδέκτη, μπορεί να του ζητήθηκε για να εξυπηρετήσει μια σχολική παράσταση για την Ένωση της Επτανήσου, ή και ακόμη, να ήταν μια δημιουργία του που παρέμεινε αδημοσίευτη.

Στο εσώφυλλο υπάρχουν επιπλέον πληροφορίες από τον ίδιο τον συγγραφέα, ότι είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων και το έργο του είναι : « ιστορικό περιγραφικά Δραματικό Μονόπρακτο για την περίοδο της Αγγλικής «Προστασίας».»

Στις ακόλουθες γραμμές μεταφέρω, τον πρόλογο του συγγραφέα, όπως έχει στο πόνημά του, που εμφανώς τον στηρίζει στα ιστορικά γεγονότα εκείνης της δυναστικής ξενικής κατάκτησης και καταπίεσης από τους Άγγλους. Ο πρόλογος του είναι σκηνοθετικός και επεξηγηματικός για το έργο του, το οποίο και το εξελίσσει νοηματικά και θεατρικά πάνω στο κοινωνικό κύτταρο, την κεφαλονίτικη οικογένεια, θέλοντας να δείξει ότι δεν πρέπει να ξεχνούμε την ιστορία και την παράδοση και ότι οι παλαιότεροι πρέπει να θυμίζουν και να ενημερώνουν τους νέους , για τα παρελθόντα, ιδίως, για τα σημαντικά γεγονότα των χρόνων. Με άλλα λόγια ο Βουνάς θέλει να πει ότι « είναι απαραίτητη η καλή υπηρέτηση της μνήμης».

«Σκηνική Κατατόπιση και λίγα λόγια για την υπόθεση»

« Σε μια Κεφαλονίτικη οικογένεια η μάνα κι ο πατέρας, τσακισμένοι από τις φροντίδες και τη κούραση της ημέρας, αφού δείπνησαν πήγανε να κοιμηθούν.

Στη φτωχικά απλωμένη τραπεζαρία απόμειναν η γιαγιά και οι τρεις εγγονούλες της μαθήτριες στο Γυμνάσιο.

Η γιαγιά με τα λευκά της μαλλιά και τα πρεσβυωπικά της γυαλιά κρατάει στα χέρια της το πλεκτό της και συνεχίζει το πλέξιμό της καθισμένη αναπαυτικά στο γεμάτο κεντητά μαξιλαράκια ντιβάνι.

Στο τραπέζι της μέσης δεξιά κι αριστερά κάθονται κιαι γράφουνε η Ρήνη 14 ετών , κι η Νίτσα 16. Στο κέντρο δε η μεγαλύτερη Μαίρη κρατώντας με το χέρι της το κεφάλι της, συνεχίζει σιωπηλά να διαβάζει.

Ακούγεται το εκκρεμές του σπιτιού να χτυπάει τη δεκάτη βραδινή ώρα και η γιαγιά αφήνει το πλεκτό της και παρακαλεί τις εγγονούλες της ν’ αφήσουν κι αυτές το γράψιμο και το διάβασμα και να πάνε για ύπνο.

Οι μικρές συμμαζεύουν στις τσάντες τους τα βιβλία τους και τετράδια και με φιλιά και χάδια την αναγκάζουν να ξανακαθίσει στο ντιβάνι της.

Και να τους αφηγηθεί το «παραμυθάκι», που και σ’ αυτήν το έλεγε η γιαγιά της κάθε βράδυ της παραμονής της 21ης Μαΐου, Επετείου της Ενώσεως της Επτανήσου με την Ελλάδα.

Κι έπειτα από πολλές παρακλήσεις κι αφού τους παίρνει τη διαβεβαίωση πως θα την ακούσουν αθόρυβα, για να μη ξυπνήσουν τους γονείς τους και φίχως διακοπές, αρχίζει την ιστορική της αφήγηση.

Έτσι της «Γιαγιάς το παραμύθι» κυλάει από τα χείλη της συνοπτικά ιστορικά, σαν αφήγηση του μισού τυραννικού αιώνα, που πέρασαν οι Επτανήσιοι κάτω από τη λεγόμενη Βρεταννική προστασία τους.

Λαικά δίστιχα που μας δίνουν εικόνες και μορφές του Αγώνα, τις οποίες απαγγέλουνε ή τραγουδάνε τα εφτά κορίτσια που αντιπροσωπεύουνε τα Επτάνησα, ντυμένες στα λευκά και γαλάζια

Και το μονόπρακτο τελειώνει με την αποθέωση του κοριτσιού που παριστάνει την Ελλάδα και στο φινάλε μπαίνει στη σκηνή και δέχεται στην αγκαλιά της , τα εφτά λεφτερωμένα από την Αγγλική Τυραννία κορίτσια της.

Ενώ η γιαγιά κι οι εγγονούλες με δάκρυα χαράς, γονατίζουν κι ευχαριστούνε το θεό , για την Ένωση.»