Όταν ήμουν μαθητής στο δημοτικό έβλεπα τους παππούδες και τις γιαγιάδες στο χωριό μου και ένιωθα με την παιδική μου αφέλεια ότι τα χρόνια που μας χώριζαν ήταν ατελείωτα. Σήμερα με αρκετές γκρίζες τρίχες στο κεφάλι μου ,έχω καταλάβει ότι ο χρόνος περνάει πολύ γρηγορότερα από ότι φανταζόμουν μικρός. Έτσι πλησιάζω και εγώ στο ασημένιο τσουνάμι.
Τις τελευταίες δεκαετίες στις ανεπτυγμένες χώρες όπου έχει αυξηθεί κατά πολυ ο μέσος όρος ζωής των ανθρώπων αλλά δυστυχώς και η υπογεννητικότητα , έχει αυξηθεί αναλογικά ο πληθυσμός στην τρίτη ηλικία Στην Ιαπωνία οι γκριζομάλληδες άνω των εξήντα χαρακτηρίζονται σαν ασημένιο τσουνάμι λόγω του αυξανόμενου αριθμού τους αλλά και των κοινωνικοοικονομικών συνεπειών στη χώρα τους.
Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι το 2030 ένας στους τρεις Έλληνες θα είναι πάνω από εξήντα ετών. Τα στοιχεία αυτά πρέπει να μας αφυπνίζουν όχι μόνο επειδή όλοι αισίως ελπίζουμε να μπούμε στο ασημένιο τσουνάμι αλλά για το πώς η κοινωνία μας θα διαχειριστεί με θετικό τρόπο αυτό το φαινόμενο.
Στη διαχείριση αυτή είναι πολύ σημαντικές δυο παράμετροι. Πρώτον οι άνθρωποι μετά τα εξήντα να διατηρούνται σε καλή ψυχοσωματική κατάσταση και δεύτερον να αξιοποιούνται ενεργά στον κοινωνικό ιστό.
Το πρώτο κομμάτι οικοδομείται από τη νεαρή ηλικία. Η εικόνα στα ογδόντα χρόνια συχνά χτίζεται από τα είκοσι. Όταν ένας νέος άνθρωπος τρέφεται σωστά, διατηρεί σωστό σωματικό βάρος, αθλείται, είναι επαγγελματικά και κοινωνικά δραστήριος, ζει σε ένα υγιές οικογενειακό και εργασιακό περιβάλλον, έχει μια ισορροπημένη σεξουαλική ζωή και κάνει τους βασικούς προληπτικούς ιατρικούς ελέγχους θεωρώ ότι έχει μεγάλες πιθανότητες να βρίσκεται σε άριστη κατάσταση μετά τα εξήντα του χρόνια.
Μπαίνοντας κάποιος στην Τρίτη ηλικία βιολογικά καλά ,μπορεί και πρέπει να παραμένει ενεργός και χρήσιμος.
Πώς;
– Μέσα από εργασίες μερικής απασχόλησης που δεν απαιτούν ιδιαίτερη μυική δύναμη αλλά γνώση και εμπειρία (γραμματειακή υποστήριξη, φύλαξη παιδιών ,παροχή υπηρεσιών φροντίδας σε άλλους ηλικιωμένους, σύμβουλοι σε επαγγέλματα που έχουν γνώση, πολιτιστικές δράσεις, τουρισμός- ξεναγοί κα)
-Μέσα από ενεργή συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες ως μέλη συλλόγων (πολιτιστικών , εξωραϊστικών ,αθλητικών, θρησκευτικών, χορευτικών κα)
– Μέσα από τον εθελοντισμό ( δεντροφυτεύσεις , καθαρισμό παραλιών, φιλανθρωπικά συσσίτια ,φιλοζωικά σωματεία κα)
Μέσα από όλα τα παραπάνω οι ηλικιωμένοι πετυχαίνουν να είναι και να νιώθουν χρήσιμοι , στοιχείο που τους δυναμώνει περισσότερο , και επιπλέον καταπολεμούν το μεγαλύτερο πρόβλημα της τρίτης ηλικίας που είναι η μοναξιά και ο παραγκωνισμός.
Στην Ιαπωνία τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η παραβατικότητα των ηλικιωμένων επειδή κάνουν μικρά παραπτώματα επιδιώκοντας τον εγκλεισμό τους σε φυλακές ή ιδρύματα για να έχουν φροντίδα και συντροφιά. Τραγικό!!
Οι ηλικιωμένοι αποτελούν την απαρχή μας. Παρά τα τρωτά σημεία και τις παραξενιές τους δεν παύουν να μας αγαπούν , να μας νοιάζονται και πολλές φορές με τη σοφια τους να μας προστατεύουν.
Αυτό που χρειάζονται οι ηλικιωμένοι από την κοινωνία είναι στοιχειώδης σεβασμός στα γκρίζα τους μαλλιά και ένα χάδι. Η πολιτεία μέσα από τους φορείς της και η εκκλησία μπορεί και οφείλει να εξασφαλίσει την αξιοπρέπεια που η Τρίτη ηλικία δικαιείται. Αλλά και ο καθένας μας ξεχωριστά…
Σημείωση: “Εκεί που είσαι ήμουνα και εκεί που είμαι θα ρθεις “
1 Οκτωβρίου παγκόσμια ημέρα αφιερωμένη στην Τρίτη ηλικία.
Φώτης Αυγουστάτος
Μαιευτήρας Γυναικολόγος