Φτάνοντας σε Ζάκυνθο και Κεφαλλονιά
Και φθάνουμε στην Ζάκυνθο ξημερώματα. Από μακριά τη νύχτα φαίνονταν οι φλόγες γιατί η Ζάκυνθος πήρε και φωτιά με τους σεισμούς. Όταν το πλοίο μπαίνει ή βγαίνει σε λιμάνι, υπάρχει το προσωπικό των πρωραίων μηχανημάτων και οι εργάτες του πρυμναίου τμήματος. Εγώ ήμουν στο πρωραίο χειριστής, καθώς ήταν ατμοκίνητα τα μηχανήματα. Ο ναύκληρος είναι πάντα πλώρη, ενώ ο υποπλοίαρχος και ο ύπαρχος στην πρύμη.
Ο ναύκληρος εκ Κέρκυρας, παιδί της Ιονίου Πολιτείας, μιλούσε και τη γλώσσα τη δική τους. Ξημέρωνε και αναφώνησε “Απερχομένης της νυκτός και επερχομένης της Ηούς, η Θεία Χάρη Φωτός”. Φρίκη, κέραμοι και πλίνθοι ατάκτως ειρημένοι. Πως ήταν η πόλη έτσι; Μόνο 2 κτίρια ήταν όρθια. Της Εθνικής Τράπεζας και του Δημοτικού Σχολείου που είχαν χτιστεί το 1949. Τα πάντα βγήκαν έξω. Το προσωπικό και τα εφόδια για Ζάκυνθο, κασμάδες, φορεία και νερό από τις δεξαμενές του καραβιού. Όλα εν τάχει και σε 2 ώρες απόπλους για Κεφαλλονιά. Και πάλι ο πρωρεύς όταν είδε το Αργοστόλι “Κύριε των δυνάμεων, µη τω θυµώ σου ελέγξης µε, µηδέ τη οργή σου παιδεύσης µε”.
Βγήκαν όλοι έξω. Πρόσκοποι, γιατροί, βγάλαν τα εφόδια και τα φάρμακα. Άδειασε το καράβι και αρχίζει το βοήθα Παναγιά μου. Σπασμένα κεφάλια, σπασμένα χέρια και πόδια δεμένα σε σανίδια και επάνω σε καρέκλες για φορεία. Εν τάχει θα πήραμε περίπου 80 τραυματίες και απόπλους για Πάτρα για το νοσοκομείο Πατρών και εν συνεχεία για το νοσοκομείο Αθηνών.
Κατάπλους εις Πάτρα. Στην προκυμαία της Πάτρας όλα τα ασθενοφόρα αυτοκίνητα της ενάτης Μεραρχίας που έδρευε στην Πελοπόννησο μαζί με γιατρούς και τραυματιοφορείς. Εν τάχει όλοι οι τραυματίες στα αυτοκίνητα τα ασθενοφόρα, άδειασε το καράβι. Τη νύχτα παίρναμε από Πάτρα φορεία και κουραμάνες μέσα σε σάκους. Και πίσω Ζάκυνθο και Κεφαλλονιά να δώσουμε τις κουραμάνες και τα φορεία και ξανά Πάτρα με τραυματίες.
Το Βασιλικό Πλοίο «Μαχητής» ήταν το πρώτο πολεμικό ελληνικό πλοίο που έφτασε στα σεισμόπληκτα νησιά.
Το άλλο γεγονός που άφησε εποχή, ήταν τα Τ.Τ.Τ. ήτοι Τηλέγραφοι – Τηλέφωνα – Ταχυδρομεία. Οι υπηρεσίες τότε χρησιμοποιούσαν τους τηλέγραφους με το αλφάβητο Mors. Όταν λοιπόν δώσανε στο χειριστή ασυρμάτου το κείμενο των καταστροφικών σεισμών να το μεταβιβάσει καλώντας σε βοήθεια και ενώ όλοι είχαν βγει έξω από τα σπίτια και έτρεχαν να σωθούν, ο ασυρματιστής σωστός στο καθήκον του μπήκε μέσα και έθεσε σε λειτουργία και χειριζόταν τον ασύρματο. Ο μετασεισμός όμως που έγινε εκείνη την ώρα έριξε τη σκεπή και ο ασυρματιστής βρέθηκε νεκρός με το χέρι του στο χειριστήριο να μεταδίδει…
Η πρώτη ξένη βοήθεια
Τα πρώτα ξένα πλοία που πήγαν για βοήθεια ήταν του Ισραήλ που διέκοψε τα γυμνάσια που έκανε ο αρχηγός της μοίρας. Εν συνεχεία αγγλικά, γαλλικά, τουρκικά, Ρωσικά, βουλγαρικά και αμερικανικά. Εκτός της παρουσίας τους πολλά πλοία έμφορτα πήγαν τα φορτία τους στα Επτάνησα.
Στο λιμάνι Αργοστολίου που προσθαλασσώνονταν τα υδροπλάνα C126 που έρχονταν από την Γερμανία και υπάγονταν στην αμερικανική στρατιά κατοχής φέρνανε γιατρούς στρατιωτικούς και πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους στους τραυματίες.
Το γαλλικό πολυτεχνείο με αρχηγό τον πρύτανη που έκανε την έρευνα των καταστροφών, το συμπέρασμα που έβγαλε για την μεγάλη καταστροφή, δεν ήταν μόνο οι σεισμοί, αλλά πιο πολύ ήταν η παλαιότητα των κτηρίων και το συνδετικό υλικό που χτίστηκαν τα σπίτια, χώμα και νερό, τα δε δοκάρια στις σκεπές ήταν σαρακοφαγωμένα και είχαν χάσει την αντοχή σαν ξύλα. Την πόλη Αγία Ευφυμία την έχτισε με αντισεισμικό κανονισμό το γαλλικό πολυτεχνείο, τη δε Σάμη το αγγλικό πολυτεχνείο.
Η κάλυψη των πρώτων αναγκών
Όλες οι κινήσεις στην αρχή είχαν σκοπό να καλυφθούν οι ανάγκες πριν βγει ο πρωινός ήλιος και να κατεβαίνουν οι φέροντες τη βοήθεια, όπου τους ευνοούσαν οι εδαφικές διαμορφώσεις με τα βουνά τους κάμπους και τα χωράφια, να ανοίγουν την πόρτα του αεροπλάνου και να ρίχνουν τα σακιά με τις κουραμάνες με ελεύθερη πτώση χωρίς αλεξίπτωτο. Από κάτω οι ομάδες συγκέντρωσης και διανομής που ήταν κυρίως από την χωροφυλακή, οι ομάδες πολιτών για τις χειρωνακτικές εργασίες, οι υπάλληλοι της Νομαρχίας και των Κοινοτήτων, αποτελούσαν τα κέντρα διανομής μιας κουραμάνας και μιας καραβάνας νερού ημερησίως. Νερό δώσαμε και εμείς από τα αποθέματα του πλοίου όταν ήμασταν εκεί. Χιλιάδες άνθρωποι άστεγοι και με μόνα ρούχα αυτά που φορούσαν. Πρώτη λύση ήταν τα αντίσκηνα. Σκηνές και από μια κουβέρτα. Άρχισαν να έρχονται και άλλα πλοία του Βασιλικού Ναυτικού.
Τα πρώτα πλοία ήταν αποβατικά που φέρανε καζάνια εκστρατείας του στρατού, κλιβάνους εκστρατείας που λειτουργούσαν με πετρέλαιο Diesel, βυτιοφόρα που έφερναν νερό από την Πάτρα. Τα μαγειρεία εκστρατείας έδιναν για πρωινό γάλα ή τσάι, το μεσημέρι για φαγητό μακαρόνια, ρύζι, πατάτες, όλα από το καζάνι και για βραδινό μια κονσέρβα, συνήθως ψάρι. Με αυτόν τον τρόπο αντιμετωπίστηκε το πρόβλημα της σίτισης κατά το δυνατόν και της στέγασης αντίστοιχα.
Ήρθε το μηχανικό του στρατού και στην αρχή με εκρηκτικά κατεδάφιζε τα ετοιμόρροπα σπίτια για να μην γίνουν ατυχήματα. Αυτά ήταν τα πρώτα επείγοντα και κατεπείγοντα μέτρα για την συμπαράσταση των πληγέντων ανθρώπων που από την μια στιγμή στην άλλη τα έχασαν όλα.
Η πρώτη ανοικοδόμηση
Θα ήταν τέλος Αυγούστου με αρχάς Σεπτεμβρίου που αρχίσανε οι επίσημες υπηρεσίες του κράτους να σκέπτονται τι μέλλει γενέσθαι, γιατί ο επερχόμενος χειμώνας μέσα στα αντίσκηνα δεν ήταν ορθό. Σπίτια να χτιστούν με τις νέες αντισεισμικές προδιαγραφές ήταν αδιανόητο να προλάβουν και η δεύτερη λύση, μετά τα αντίσκηνα, ήταν τα Toll του στρατού ή ξύλινες κατασκευές.
Με πλοία αρματαγωγά του Βασιλικού Ναυτικού έφτασαν τα Toll και συνεργεία που τα συναρμολογούσαν. Εν συνεχεία, με άλλα πλοία αρματαγωγά, έφτασε η ξυλεία και υλικά για την κατασκευή των ξύλινων σπιτιών. Δεν τα λέγανε παράγκες.
Η πρωτοβουλία αυτής της λύσης ήταν του Υπουργείου Ανοικοδομήσεως και Δημοσίων Έργων, με τη συνεργασία των υπηρεσιών του Μηχανικού του Στρατού και ιδιωτών. Οι δαπάνες ήταν από προσφορά εράνων, αλλά τα πολλά χρήματα ήταν του Ελληνικού κράτους. Μπήκαν και κάτι έκτακτοι φόροι υπέρ σεισμόπληκτων περιοχών.
Τα συνεργεία που συγκροτήθηκαν, οι μάστοροι, οι βοηθοί και οι χειρώνακτες εργάτες για μεταφορές ξυλείας, για να διαμόρφωναν το έδαφος κλπ ήταν οι ντόπιοι μάστοροι και ξυλουργοί, ενώ βοηθοί χειρώνακτες ήταν στρατιώτες από τάγματα που πήγαν στα σεισμόπληκτα νησιά.
(Συνεχίζεται…)
Πηγή: poulatakefalonias.gr
