
Σε μια ανακοίνωση που έκανε τον γύρο του κόσμου και προκάλεσε ενθουσιασμό αλλά και αντιδράσεις στους επιστημονικούς κύκλους, η αμερικανική εταιρεία Colossal Biosciences γνωστοποίησε ότι κατάφερε να φέρει στον κόσμο τρία ζώα με γενετικά χαρακτηριστικά του προϊστορικού ανταρόλυκου (dire wolf) – ενός είδους που εξαφανίστηκε στο τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων και έγινε ευρύτερα γνωστό μέσα από τη δημοφιλή σειρά “Game of Thrones”.
Τα τρία κουτάβια –δύο αρσενικά έξι μηνών, ο Ρωμύλος και ο Ρώμος, και ένα θηλυκό δύο μηνών, η Καλίσι– γεννήθηκαν από παρένθετες μητέρες, μετά από εμφύτευση εμβρύων που δημιουργήθηκαν σε εργαστήριο. Τα έμβρυα προέκυψαν από γενετικά τροποποιημένα κύτταρα γκρίζων λύκων, στα οποία οι επιστήμονες εισήγαγαν μεταλλάξεις DNA εμπνευσμένες από το γονιδίωμα του ανταρόλυκου, που είχε ανακτηθεί από απολιθώματα.
Σύμφωνα με την επικεφαλής του επιστημονικού προγράμματος της Colossal, Δρ. Μπεθ Σαπίρο, πρόκειται για την «πρώτη επιτυχημένη περίπτωση de-extinction» στον κόσμο. «Δημιουργούμε λειτουργικά αντίγραφα ενός ζώου που υπήρξε στο παρελθόν. Δεν είναι ένα ακριβές αντίγραφο, αλλά ένα βιολογικά βιώσιμο πλάσμα με καίρια χαρακτηριστικά του εξαφανισμένου είδους», δήλωσε.
Τα τρία ζώα ζουν πλέον σε ιδιωτικό καταφύγιο άγνωστης τοποθεσίας στις βόρειες ΗΠΑ, και οι πρώτες παρατηρήσεις δείχνουν ότι διαθέτουν αρκετά χαρακτηριστικά των ανταρόλυκων, όπως μεγαλύτερο μέγεθος, πυκνό ανοιχτόχρωμο τρίχωμα και πιο δυνατή σωματική διάπλαση.
Το παρελθόν των ανταρόλυκων και η νέα γενιά
Οι ανταρόλυκοι υπήρξαν κυρίαρχοι θηρευτές στη Βόρεια Αμερική για χιλιάδες χρόνια. Ήταν κατά 25% μεγαλύτεροι από τους γκρίζους λύκους, με πανίσχυρα σαγόνια και μεγάλα δόντια. Κυνηγούσαν άλογα, βίσωνες και ίσως ακόμη και μαμούθ. Ωστόσο, η εξάλειψη της λείας τους λόγω ανθρώπινης δραστηριότητας και κυνηγιού οδήγησε τελικά και στη δική τους εξαφάνιση.
Για την αναβίωσή τους, οι επιστήμονες της Colossal χρησιμοποίησαν δείγματα DNA από δόντι 13.000 ετών που βρέθηκε στο Οχάιο και ένα κρανίο 72.000 ετών από το Αϊντάχο. Από την ανάλυση αυτών των δειγμάτων προέκυψαν βασικές γονιδιακές διαφορές που διαχωρίζουν τους ανταρόλυκους από τα σύγχρονα είδη λύκων και σκύλων. Στη συνέχεια, η ομάδα τροποποίησε 15 από τα 20 στοχευμένα γονίδια (οι υπόλοιπες 5 μεταλλάξεις κρίθηκαν επικίνδυνες για την υγεία των ζώων).
Το γενετικά τροποποιημένο DNA μεταφέρθηκε σε ωάρια σκύλων και μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες, γεννήθηκαν τέσσερα κουτάβια, εκ των οποίων το ένα δεν επιβίωσε.
Ενθουσιασμός αλλά και επιφυλάξεις από την επιστημονική κοινότητα
Παρότι η ανακοίνωση της Colossal περιγράφεται ως ιστορική για τη βιοτεχνολογία, πολλοί ειδικοί εκφράζουν επιφυλάξεις ως προς τον όρο «αναβίωση». Όπως σημειώνει ο καθηγητής γενετικής Άνταμ Μπόικο από το Πανεπιστήμιο Κορνέλ, τα τρία κουτάβια μπορεί να φέρουν σημαντικά χαρακτηριστικά των ανταρόλυκων, αλλά δεν πρόκειται για αυθεντικά μέλη του είδους.
«Δεν μεγαλώνουν σε αγέλη ανταρόλυκων, δεν ακολουθούν την ίδια διατροφή, ούτε έχουν τη μικροχλωρίδα των προγόνων τους. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πόσα ακόμη γονίδια έπαιζαν ρόλο στην πλήρη διαμόρφωση του είδους – μπορεί να είναι 20, μπορεί και 2.000», τόνισε.
Η εταιρεία πάντως υποστηρίζει ότι η πρόοδος είναι τεχνολογικά αξιοσημείωτη και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της γενετικής ποικιλότητας σε απειλούμενα είδη, όπως ο κόκκινος λύκος της Βόρειας Καρολίνας.
Το μέλλον της de-extinction
Η Colossal Biosciences ιδρύθηκε το 2021 με στόχο την εφαρμογή σύγχρονης γονιδιακής τεχνολογίας για την αναβίωση εξαφανισμένων ειδών. Πέρα από τον ανταρόλυκο, έχει ανακοινώσει φιλόδοξα σχέδια για την επαναφορά του μαμούθ και του ντόντο – χωρίς μέχρι στιγμής να έχει καταφέρει κάποιο επιτυχημένο αποτέλεσμα, λόγω των σημαντικών τεχνικών δυσκολιών που παρουσιάζουν αυτά τα είδη.
Η περίπτωση των ανταρόλυκων θεωρήθηκε πιο εφικτή, λόγω της στενής γενετικής συγγένειας του είδους με τους σύγχρονους σκύλους και λύκους, και ήδη οι επιστήμονες της εταιρείας δηλώνουν αισιόδοξοι ότι η εμπειρία αυτή θα ανοίξει τον δρόμο για ακόμη πιο τολμηρά εγχειρήματα.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ματ Τζέιμς, επικεφαλής του τμήματος αναπαραγωγής της εταιρείας, «είδα την πρώτη άσπρη τούφα και έπαθα σοκ. Ήταν η στιγμή που καταλάβαμε πως τα καταφέραμε».
TIME’s new cover: The dire wolf is back after over 10,000 years. Here’s what that means for other extinct species https://t.co/LQtosdfiEf pic.twitter.com/bv8EbeefuW
— TIME (@TIME) April 7, 2025
