Μια πολύ ενδιαφέρουσα επιστημονική ερμηνεία για την υπερπληθώρα εξόδων ρεκόρ χελωνών φέτος καρέτα, τόσο στον Όρμο Κατελειός -Μούντα Κεφαλονιάς αλλά όπως πληροφορηθήκαμε (Αρχέλων) και στην Ζάκυνθο, την Κυπαρίσσια και την Κρήτη, μας ήρθε από τον Περιβαλλοντολόγο Stephen Jackson από τους πρώτους (1999) εθελοντές του Συλλόγου Κατελειού.
Συγκεκριμένα μας έγραψε:

«Έχω μια θεωρία – από παλιά – σχετικά με τη σημασία της διατήρησης μικρότερων πληθυσμών στα οικολογικά άκρα των οικοτόπων τους – όσον αφορά τη γενετική ποικιλότητα, την ταχεία προσαρμογή και την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και ως εκ τούτου την ικανότητα να διασφαλίζεις τη μακροπρόθεσμη επιβίωση και την επιτυχία ενός είδους για εκατομμύρια χρόνια – νομίζω ότι οι χελώνες το αποδεικνύουν!»

Η διατήρηση μικρότερων πληθυσμών στα οικολογικά άκρα των οικοτόπων τους είναι σημαντική για τη γενετική ποικιλότητα, την ταχεία προσαρμογή και την ανθεκτικότητα των ειδών απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Αυτό μπορεί να εξασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη επιβίωση και επιτυχία τους.Οι χελώνες είναι ένα καλό παράδειγμα αυτού. Λόγω της ικανότητάς τους να προσαρμόζονται σε πολλά διαφορετικά οικοσυστήματα, έχουν επιβιώσει για εκατομμύρια χρόνια. Η διατήρηση υγιών πληθυσμών σε διάφορα οικολογικά άκρα πιθανώς συνέβαλε σε αυτή την μακροχρόνια επιτυχία.

Με τον όρο “οικολογικά άκρα” εννοούνται οι περιοχές ή οικότοποι που βρίσκονται στα όρια του εύρους διανομής ενός είδους, δηλαδή στα άκρα της γεωγραφικής του εξάπλωσης ή των περιβαλλοντικών συνθηκών που μπορεί να ανεχθεί.

Παραδείγματα οικολογικών άκρων μπορεί να είναι:
Οι πιο βόρειες ή νότιες περιοχές εξάπλωσης ενός είδους
Οι περιοχές που βρίσκονται στα υψηλότερα ή χαμηλότερα υψόμετρα της γεωγραφικής εξάπλωσης ενός είδους.

Συγκεκριμένα:
Οι περιοχές που βρίσκονται στα υψηλότερα υψόμετρα, όπως τα μεγάλα βουνά ή οι ορεινές περιοχές. Σε αυτές τις περιοχές, τα είδη αντιμετωπίζουν συνθήκες όπως χαμηλότερες θερμοκρασίες, μικρότερη διαθεσιμότητα οξυγόνου, μεγαλύτερη ηλιακή ακτινοβολία κ.ά.

Οι περιοχές που βρίσκονται σε χαμηλά υψόμετρα, όπως οι πεδινές και παραλιακές περιοχές. Εδώ τα είδη αντιμετωπίζουν συνθήκες όπως υψηλότερες θερμοκρασίες, μεγαλύτερη υγρασία, χαμηλότερη ηλιακή ακτινοβολία κ.ά.
Οι πιο ξηρές ή υγρές περιοχές που μπορεί να ζει ένα είδος
Οι περιοχές με τις πιο ακραίες θερμοκρασίες που ένα είδος μπορεί να ανεχθεί
Σε αυτές τις οριακές περιοχές, τα άτομα ενός είδους αντιμετωπίζουν πιο ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες και πιέσεις, πράγμα που ενισχύει τη γενετική τους ποικιλότητα και ικανότητα προσαρμογής. Αυτό μπορεί να συμβάλει στην μακροχρόνια επιβίωση και ευημερία του είδους.

Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα θεωρία που αξίζει περαιτέρω μελέτη και ανάλυση. Η διατήρηση της βιοποικιλότητας σε όλα τα επίπεδα είναι ζωτικής σημασίας για την ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων και των ειδών απέναντι στις περιβαλλοντικές αλλαγές.