Γράφει ο Γεράσιμος Γαλανός
Η αρρώστια της Ευλογιάς ήταν σε μεγάλη έξαρση κατά τις αρχές του 20ου αιώνα στην Κεφαλονιά. Μικροί και μεγάλοι δαμαλίζονταν για να προστατευτούν από αυτήν την αρρώστια. Υπήρχαν και οι αντιδρώντες που δεν ήθελαν να δαμαλιστούν, αλλά υπήρχαν κι αυτοί που πρόβαλαν την αδυναμία του χρόνου τους, λόγω των πολλών εργασιών που είχαν στα χωράφια και στις άλλες ασχολίες τους.
Ωστόσο, η εικόνα της αρρώστιας της Ευλογιάς εκείνη τη χρονιά του 1914, ήταν πιο εμφανής από άλλες χρονικές περιόδους στα σχολεία του νησιού, όπου οι μαθητές δεν προσέρχονταν στο σχολείο για μεγάλα χρονικά διαστήματα, με αποτέλεσμα η Σχολική Επιθεώρηση του νησιού και κατ’ επέκταση της Περιφέρειας Πατρών, να στείλουν εγκυκλίους για υποχρεωτικούς δαμαλισμούς και αναδαμαλισμούς, ανά πενταετία στους μαθητές. Το έγγραφο έχει ενδιαφέρον, λόγω που έπρεπε να εκδίδεται -πιστοποιητικόν δαμαλισμού,- για κάθε μαθητή…
Στη μεταγραφή του, κράτησα τη γλώσσα πιστά και την ορθογραφία ως έχει με το μονοτονικό σύστημα γραφής.
Αριθμ.4
Εν Πάτραις τη 15 Δεκεμβρίου 1914
ο Σχολικός Ιατρός της Δης
Εκπαιδευτικής περιφέρειας
Προς
τον κ. Επιθεωρητήν Κεφαλληνίας
Έχοντες υπ’ όψιν τάς επαναλημμένας διακοπάς των μαθημάτων και την αταξίαν αυτών κατά την επιδημίαν της ευλογίας, εσκέφθημεν, ό,τι έπρεπε να ληφθή μέτρον ριζικόν προς περιστολήν των ανωμαλιών τούτων. Προς ταχίαν περιστολήν της νόσου ευλογίας εν τοις σχολείοις παρακαλούμεν υμάς, όπως διατάξητε τους υφ’ ημάς δημοδιδασκάλοις αμφοτέρων τω φύλων, αι και τους υποδιδασκάλοις και των ανωτάτων χωρίω της περιφερείας σας και ενεργήσωσι δαμαλισμόν και αναδαμαλισμόν των μαθητών. Ίνα δε μη γίνεται η διακοπή αυτή των μαθημάτων εν μέσω του έτους προς βλάβην της εκπαιδεύσεως δέον οι διευθυνταίς των σχολείων αμφοτέρω τω φύλω να κατασκευάσωσι μητρώον δαμαλισμού και αναδαμαλισμού συμφώνως τω εγκλείστω σχεδίω και όπερ να τηρείται εν τω γραφείω του σχολείου. Άμα τη ενάρξει εκάστου σχολικού έτους ο διευθυντής του σχολείου δέον να παρατηρήση εις το μητρώον του πόσων μαθητών έληξεν η πενταετία και να τους στείλη εις τον Ιατρόν προς αναδαμαλισμόν.-
Ο αναδαμαλισμός θα γίνεται κατά πενταετίαν εις εκείνους τους μαθητάς ων έληξεν η πενταετίαν του δαμαλισμού και οίτινες εδαμαλίσθησαν είτε εντός του σχολείου είτε εκτός αυτού. Άπαντες οι μαθηταίς οι προς εγγραφήν προερχόμενοι δέον να δαμαλίζωνται υπό την επίβλεψιν του διευθυντού του σχολείου. Ο δαμαλισμός δέον να επαναλαμβάνεται επί των πρώτην φοράν δαμαλιζομένων και αποτυγχάνων. Οι εξ’ άλλου σχολείου προσερχόμενοι δέον να φέρουσιν εφ’ απλού χάρτου πιστοποιητικόν του διευθυντού του σχολείου εμφθήνον τον χρόνον του δαμαλισμού ή αναδαμαλισμού.
Την παρούσαν διαταγήν διαβιβάζητε ως άνων το υφ’ υμάς προσωπικόν, όπως συμορφωθή προς αυτήν υπό προσωπικήν του ευθύνην δια την τυχόν ανάπτυξιν της νόσου ευλογίας επί μαθητού. Κατά δε την υμετέραν περιοδείαν ή την εμήν ή την του βοηθού Ιατρού δέον να παρουσιάζηται και το μητρώον του δαμαλισμού.
Ο Σχολικός Ιατρός της Δης Εκπαιδ. περιφερείας
Χ Γεωργακόπουλος