Με αφορμή τα πρόσφατα περιστατικά παραβατικότητας στο Αργοστόλι, αλλά και σε άλλα μέρη στο νομό μας, η ΕΛΜΕ ΚΙ θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να συνειδητοποιηθεί ότι πρόκειται για σύνθετα κοινωνικά φαινόμενα που δεν πρέπει να τα βλέπουμε ξεκομμένα από τις συνθήκες, μέσα στις οποίες τέτοιου είδους φαινόμενα γεννιούνται και αναπαράγονται. Όταν αυτά συμβαίνουν πρέπει να αντιμετωπίζονται με υπευθυνότητα και δε βοηθάει η στοχοποίηση ούτε συγκεκριμένων ατόμων και συγκεκριμένων περιοχών, ούτε των γονέων και των εκπαιδευτικών.
Πρόκειται άλλωστε για φαινόμενα τα αίτια των οποίων είναι βαθύτερα και βρίσκονται μέσα στην κοινωνία στην οποία ζούμε. Μια κοινωνία που βασίζεται στον ατομισμό, στον ανταγωνισμό και στην εκμετάλλευση. Μια κοινωνία στην οποία από πολύ νωρίς κάποιοι μαθαίνουν να αδιαφορούν για τον διπλανό τους, μαθαίνουν ότι ο άλλος υπάρχει για να τον εκμεταλλεύονται ανελέητα και να κερδίζουν και κάποιοι άλλοι μαθαίνουν ότι πρέπει να σκύβουν το κεφάλι, ότι δεν έχουν δικαιώματα, ότι είναι φτιαγμένοι για να είναι από κάτω. Μια κοινωνία της οποίας βασικό χαρακτηριστικό είναι η βία.
Και βία δεν είναι μόνο όταν ένα παιδί χτυπάει ένα άλλο παιδί, όταν ο άντρας δέρνει τη γυναίκα του. Βία είναι και όταν ένα παιδί βλέπει τους γονείς να μην μπορούν να βρουν δουλειά ή να δουλεύουν κάτω από άθλιες συνθήκες, όταν στο σπίτι δεν υπάρχουν τα βασικά είδη πρώτης ανάγκης, όταν το ρεύμα και το νερό είναι κομμένα. Βία είναι και η απουσία σεβασμού στην αξιοπρέπεια και την ελευθερία του κάθε ανθρώπου από ένα οικονομικό και πολιτικό σύστημα που στηρίζεται στην εκμετάλλευση των πολλών από τους λίγους αναπαράγοντας στερεότυπα και διακρίσεις και φορτώνοντας σε εξιλαστήρια θύματα τη φτώχεια και τη δυστυχία που το ίδιο γεννά. Βία είναι ακόμη η ανασφάλεια, η ένταση της καταστολής, οι πόλεμοι και η προσφυγιά.
Μέσα σε μια τέτοια κοινωνία διαπλάθεται η προσωπικότητα των νέων σήμερα. Τέτοια πρότυπα, τέτοια ηθική, τέτοιες συμπεριφορές και στάσεις βιώνει και αναπαράγει το παιδί, ο έφηβος, ο νέος. Η μεγάλη πλειοψηφία των νέων «μαθαίνει» βίαιες συμπεριφορές από την κοινωνία, από τα ΜΜΕ μαζικά και συστηματικά, από τις τακτικές αθλητικών συνδέσμων και οργανωμένων οπαδών, από διάφορα ριάλιτι που χιλιάδες θαυμαστές εγκωμιάζουν τους πρωταγωνιστές που χρησιμοποιούν βία, από φασιστικές συμπεριφορές τύπου «Χρυσής Αυγής» κ.α. Και αυτά ως λόγοι και αιτίες μένουν στο απυρόβλητο όσο ο δικαιολογημένος κατά τα άλλα προβληματισμός, εγκλωβίζεται στο ζήτημα της «ανατροφής», δηλαδή πάλι στην «ατομική ευθύνη» του κάθε γονέα για τα παιδιά του, όσο σημαντική κι αν είναι και αυτή η πλευρά.
Σε αυτή όμως την κατάσταση, ευθύνη έχει και η τοπική διοίκηση που αφήνει το μεγάλο μέρος της νεολαίας χωρίς οικονομική και πολύπλευρη κοινωνική στήριξη, χωρίς τη δημιουργία κατάλληλων υποστηρικτικών δομών και υποδομών, π.χ. χωρίς επαρκείς και ασφαλείς εγκαταστάσεις (σχολικές, αθλητικές, πολιτισμού κλπ) που τα διαθέτει μόνο ως απλησίαστα εμπορευματοποιημένα προνόμια για λίγους όπως γίνεται με την επί πληρωμή χρήση των αθλητικών εγκαταστάσεων. Τα σχολεία των Νησιών μας, τα περισσότερα, οχι μόνον δεν διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις για αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες, για να μπορούν να αποτελούν φερέγγυα και δημιουργική διέξοδο για την νεολαία μας, αποτρέποντας της από βίαιες συμπεριφορές, αλλά ούτε καν κατάλληλα προαύλια για τα διαλείμματα, αφού αυτά καλύπτονται με κοντέινερ που παίζουν τον ρόλο αιθουσών διδασκαλίας. Σε ορισμένα δεν υπάρχουν καν οι συνθήκες για την ασφαλή λειτουργία τους. Και αυτό δεν μπορεί πια να κρυφτεί με τίποτα!
Στο ερώτημα αν το σχολείο μπορεί να αμβλύνει με διάφορες παρεμβάσεις τέτοια φαινόμενα, απαντάμε ΝΑΙ, στο βαθμό που περιοριστούν ή μηδενιστούν η εντατικοποίηση και ο μονόπλευρος προσανατολισμός στην εμπέδωση της ύλης, η αποστεωμένη από αθλητική κοινωνική και πολιτιστική σχολική ζωή εκπαιδευτική διαδικασία, οι ελλείψεις προσωπικού, μέσων και υποδομών που στερούν σε σημαντικό βαθμό την όποια παρέμβαση, παρά το ενδιαφέρον και την αυτοθυσία του εκπαιδευτικού προσωπικού στο σύνολό του. Άλλωστε το “νέο σχολείο” της αγοράς που οικοδομούν τα τελευταία χρόνια όλες οι κυβερνήσεις εντείνει την ημιμάθεια, την αποσπασματικότητα της γνώσης, γίνεται όλο και πιο αντιδραστικό, πιο ταξικό, υψώνει ολοένα και περισσότερους φραγμούς στη μόρφωση για τα παιδιά των πιο φτωχών οικογενειών που αδυνατούν να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη.
Σήμερα κατά την γνώμη μας, πρωτίστως πρέπει να αρθούν όλοι οι παραπάνω γενεσιουργοί κοινωνικοί λόγοι που δημιουργούν το πρόβλημα σε κεντρικό επίπεδο αλλά και στο επίπεδο της τοπικής κοινωνίας όπως:
• Μέτρα στήριξης των άνεργων νέων (ιδιαίτερα των γυναικών) και των μονογονεϊκών και πολύτεκνων οικογενειών. Να διεκδικηθεί κεντρικά μόνιμη και σταθερή δουλειά με αξιοπρεπείς μισθούς, κατοχυρωμένους από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα για όλους τους εργαζόμενους. Επίδομα ανεργίας χωρίς όρους και προϋποθέσεις.
• Χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό και τους Δήμους για λειτουργία κρατικών κοινωνικών υπηρεσιών και υποδομών, για την πρόληψη του φαινομένου της βίας, για τη στήριξη των ευάλωτων μαθητών και νέων, των κακοποιημένων γυναικών (ξενώνες, τηλεφωνικές γραμμές κ.ά.), με την άμεση και πλήρη στελέχωσή τους από εξειδικευμένο προσωπικό με μόνιμη και σταθερή εργασία χωρίς καμία εμπλοκή ΜΚΟ και ΚΟΙΝΣΕΠ.
• Ενημερωτικά προγράμματα σε σχολεία και άλλους χώρους συνάθροισης νεολαίας από επιστημονικούς κρατικούς φορείς.
• Μέτρα αναβάθμισης των υπαρχουσών και δημιουργία νέων σύγχρονων εγκαταστάσεων αθλητισμού, πολιτισμού και αναψυχής στον ιστό των μεγάλων πόλεων του νομού μας αλλά και σε όλα τα σχολεία με την χρήση τους εντελώς ΔΩΡΕΑΝ και απρόσκοπτη κ.α.
Τέλος τονίζουμε ότι η ατομική προστασία, η καταγγελία και καταδίκη της πολύμορφης βίας μπορούν και πρέπει να είναι σήμερα στοιχεία της λαϊκής και νεολαιίστικης πάλης, και όχι απομονωμένα ή σε αντιπαράθεση με αυτήν.
Γιατί το ατομικό θάρρος, η αντοχή απέναντι σε τέτοια φαινόμενα, μπορεί να αναπτυχθεί μόνο στο έδαφος της συλλογικότητας, της συναδελφικότητας, της αλληλεγγύης, που είναι το πραγματικό «δίχτυ ασφαλείας» κάθε νέας και νέου.
Η «ασπίδα προστασίας» χτίζεται μέσα στον αγώνα, τον συλλογικό, για τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες για να φτάσουμε σε μια κοινωνία που δεν θα χωράει ούτε το φόβο, ούτε το σεξισμό, ούτε το ρατσισμό, ούτε τη βία, μια κοινωνία πραγματικά απαλλαγμένη από την εκμετάλλευση και από κάθε κοινωνική ανισότητα.
Αργοστόλι 24/9/2022
Το ΔΣ της ΕΛΜΕ ΚΙ