Στις 24 Απριλίου 2024 στην ειδική συνεδρίαση Λογοδοσίας του δημοτικού συμβουλίου έφερα το θέμα:
«Προτάσεις για την βελτίωση της καθημερινότητας της εκπαίδευσης και της αυτόνομης διαβίωσης των ΑμεΑ στο Δήμου Αργοστολίου».

Οι προτάσεις αυτές αφορούσαν, την κοινότητα ΑμεΑ συνολικά. Επιδίωξα να εστιάσω στις δυσκολίες, δίνοντας έμφαση στην προσωπική μου εμπειρία H αναπηρία μου είναι κινητική. Έτσι το ζητούμενο για εμένα είναι η προσβασιμότητα. Τα άτομα με νοητικές αναπηρίες όμως και οι γονείς τους, έχουν πολύ περισσότερες και διαφορετικές ανάγκες. Κάτι που αντιλήφτηκα μετά από συζητήσεις με γονείς κατά τις επισκέψεις μου στα ειδικά σχολεία.

Δύο σχόλια γονέων με άγγιξαν ιδιαίτερα.

«Το καλοκαίρι παίρνουμε εναλλάξ άδειες με τη γυναίκα μου για να μπορούμε να προσέχουμε το παιδί στο σπίτι. Δεν θυμάμαι από πότε έχουμε να πάμε διακοπές.»
και «Αισθάνομαι ότι δεν έχω δικαίωμα να πεθάνω. Γιατί αν πεθάνω….. Τι θα γίνει το παιδί μου;»»
Είναι σαφής η έλλειψη υποδομών και η έλλειψη στήριξης.
Στην ομιλία μου αναφέρθηκα σε 3 δομές που θεωρώ απαραίτητες και θα ήθελα να εξηγήσω την λειτουργία τους
Δομή 1η.Το κέντρο ημερήσιας απασχόλησης ΚΗΑ και κέντρο Διημέρευσης – Ημερήσιας Φροντίδας (Κ.Δ.Η.Φ.) Ατόμων με Αναπηρία.
Ένα Κέντρο Ημερήσιας Απασχόλησης (ΚΗΑ) για άτομα με αναπηρίες είναι μια δομή που παρέχει προγράμματα και δραστηριότητες προσαρμοσμένα στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρίες και παρέχει τους πόρους για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους, την κοινωνική τους ένταξη και την αυτονομία τους.
Λειτουργεί κατά κύριο λόγο κατά τις εργάσιμες ημέρες και παρέχει ένα ευέλικτο πρόγραμμα δραστηριοτήτων που μπορεί να περιλαμβάνει:

1. Εργασίες και Δραστηριότητες προσαρμοσμένες στις δεξιότητες και τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρίες,
2. Θεραπείες, Υποστήριξη και φροντίδα υγείας.
3. Εκπαίδευση και Επαγγελματική Ανάπτυξη: Προγράμματα που αποσκοπούν στην εκπαίδευση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων που μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα με αναπηρίες στην εύρεση εργασίας ή στην απόκτηση αυτονομίας.
4. Κοινωνική Ένταξη: Προάγει τη συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες και την αλληλεπίδραση με άλλα άτομα, ενισχύοντας έτσι την κοινωνική τους ένταξη.
Το ΚΗΑ λειτουργεί υπό την επίβλεψη ειδικευμένου προσωπικού, όπως κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, εκπαιδευτές κλπ., που παρέχουν την απαραίτητη υποστήριξη και φροντίδα στους συμμετέχοντες.

Ένα Κέντρο Διημέρευσης – Ημερήσιας Φροντίδας (ΚΔΗΦ) είναι μια δομή που παρέχει υποστήριξη και φροντίδα σε άτομα με αναπηρία κατά τη διάρκεια της ημέρας

Τα ΚΔΗΦ παρέχουν παρόμοια προγράμματα και δραστηριότητες με τα ΚΗΑ και επιπλέον
1. Υποστήριξη Καθημερινών Δραστηριοτήτων: Περίθαλψη, διατροφή, υγιεινή, καθαριότητα κλπ. και
2. Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη:

Ο στόχος ενός ΚΔΗΦ είναι να παρέχεται ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον που επιτρέπει στα άτομα με αναπηρία να απολαμβάνουν μια πλήρη και ενεργή ζωή.
Η λειτουργία ενός Κέντρου Ημερήσιας Απασχόλησης (ΚΗΑ) και ενός Κέντρου Διημέρευσης – Ημερήσιας Φροντίδας (ΚΔΗΦ) μπορεί να συνδυαστεί για να παρέχεται πλήρης και ολοκληρωμένη υποστήριξη σε άτομα με αναπηρίες ώστε να. επιτυγχάνεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της φροντίδας και της υποστήριξης.
Τα οφέλη για τα ΑμεΑ είναι προφανή, όπως και για τους γονείς τους. Η δυνατότητα να αφήσουν τα παιδιά τους σε ένα ασφαλές περιβάλλον για κάποιο χρόνο, είναι μια σαφής αναβάθμιση στην ποιότητα ζωής τους. Σκεφτείτε το:
Κάποιος που έχει μικρά παιδιά μπορεί να τα αφήσει σε ένα παιδικό σταθμό σε ένα αθλητικό Καμπ, με συγγενείς ή με φίλους. Που μπορεί να αφήσει όμως κάποιος ένα παιδί με ιδιαίτερες ανάγκες;

ΔΟΜΗ 2η. Σύγχρονα ειδικά σχολεία

Αυτή την στιγμή τα σχολεία ειδικής αγωγής Κεφαλονιάς είναι:
• Το Ειδικό Νηπιαγωγείο Περατάτων (Αργοστόλι), το οποίο στεγάζεται στο κτίριο ΚΕΦΙΑΠ του νοσοκομείου
• Το ειδικό Δημοτικό Περατατων (Αργοστόλι) το οποίο επίσης, στεγάζεται στο κτίριο ΚΕΦΙΑΠ του νοσοκομείου.
• Το ενιαίο Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο-Λύκειο Κεφαλονιάς (Αργοστόλι) το οποίο συστεγάζεται με το Α΄ Γυμνάσιο και
• Το εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Αργοστολίου (Φαρακλάτα)
Το κτίριο του ΚΕΦΙΑΠ έχει παραχωρηθεί στο Δήμο αλλά η παραχώρηση έχει ημερομηνία λήξης. Πέραν αυτού θεωρείται ακατάλληλο και μόνο να σκεφτεί κανείς ότι βρίσκεται σε όροφο, χωρίς δυνατότητα άμεσης εκκένωσης σε περίπτωση φυσικής καταστροφής. Το ενιαίο Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο-Λύκειο Κεφαλονιάς κρίνεται επίσης ακατάλληλο αφού δεν υπάρχουν βασικοί χώροι για την εκπαίδευση των παιδιών όπως εργαστήριο γεωπονίας και εξωτερικό θερμοκήπιο. Άλλες ελλείψεις που έχουν και τα τρία σχολεία πέραν τον κτιριακών υποδομών είναι η έλλειψη προσβασιμότητας, η έλλειψη προσωπικού πέραν του εκπαιδευτικού, αλλά και η έλλειψη σύγχρονης τεχνολογίας και εξοπλισμού προσαρμοσμένης στα άτομα με αναπηρία.

Η έννοια της Συμπερίληψης

Η συμπερίληψη αναφέρεται στην ένταξη και αποδοχή όλων των ανθρώπων σε μια κοινότητα, ανεξάρτητα από τις διαφορές τους. Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι κάθε άτομο, ανεξαρτήτως φύλου, εθνικότητας, αναπηρίας, ή κοινωνικής τάξης, έχει ίσες ευκαιρίες συμμετοχής και συνεισφοράς, χωρίς αποκλεισμούς.

Είναι γνωστό ότι πολλά από τα γυμνάσια του Δήμου στεγάζονται είτε σε κοντέινερ είτε σε παλαιά κτίρια με σοβαρές ελλείψεις υποδομών. Επομένως, είναι αναγκαία η άμεση κατασκευή νέων κτιρίων. Στο πλαίσιο της συμπερίληψης, θα μπορούσε να ενταχθεί εκεί το Ενιαίο Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο-Λύκειο Κεφαλονιάς. Κάτι; ανάλογο θα μπορούσε να γίνει και με το ειδικό Δημοτικό –Νηπιαγωγείο.

Τα οφέλη της συμπεριληπτική εκπαίδευσης είναι πολλαπλά τόσο για μαθητές με αναπηρίες: όσο και χωρίς.:

• Η συμπερίληψη επιτρέπει στους μαθητές με αναπηρίες να συμμετέχουν σε κανονικές κοινωνικές δραστηριότητες και να αναπτύσσουν κοινωνικές δεξιότητες, ενώ οι μαθητές χωρίς αναπηρίες μαθαίνουν να συνεργάζονται και να επικοινωνούν με μαθητές με διαφορετικές ικανότητες, αναπτύσσοντας ενσυναίσθηση, ανοχή και κατανόηση της διαφορετικότητας.
• Άλλα οφέλη περιλαμβάνουν την βελτίωση της αυτοεκτίμησης και της ανεξαρτησίας των μαθητών, την καλύτερη προετοιμασία για την ενήλικη ζωή, την ενσωμάτωση των μαθητών στην ευρύτερη κοινωνία και την προώθηση της ισότητας και αποδοχή της διαφορετικότητας.

Συνολικά, η συμπερίληψη σε ένα ειδικό γυμνάσιο ή λύκειο προσφέρει οφέλη που δεν περιορίζονται μόνο στους μαθητές με αναπηρίες, αλλά εμπλουτίζουν και την εμπειρία όλων των μαθητών, καλλιεργώντας μια κουλτούρα ισότητας, αποδοχής και συλλογικής ευθύνης.

Η κατασκευή νέων σχολείων απαιτεί χρόνο. Γι’ αυτό, είναι απαραίτητο ο σχεδιασμός να ξεκινήσει άμεσα, με πρώτη προτεραιότητα τη χωροθέτηση των νέων δομών.

ΔΟΜΗ 3η. Στέγη υποστηριζόμενης Διαβίωσης.
Μια στέγη υποστηριζόμενης διαβίωσης για άτομα με αναπηρίες (ΑμεΑ) είναι ένας τύπος κατοικίας που παρέχει στήριξη και φροντίδα σε άτομα με αναπηρίες, ενώ ταυτόχρονα τους παρέχει αυτονομία και ανεξαρτησία στην καθημερινή τους ζωή. Συνήθως, αυτό περιλαμβάνει κατοικία που προσαρμόζεται στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρίες, με διάφορες προσαρμογές και εγκαταστάσεις που τους διευκολύνουν την καθημερινότητά τους.
Οι στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης συνήθως λειτουργούν με τη συνεργασία πολλών φορέων, όπως κοινωνικές υπηρεσίες, φιλανθρωπικοί οργανισμοί ή ΜΚΟ, και περιλαμβάνουν εξειδικευμένο προσωπικό που παρέχει την απαραίτητη υποστήριξη και φροντίδα στους κατοίκους. Ο σκοπός τους είναι να παρέχουν ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα ενθαρρύνουν την αυτονομία και την κοινωνική συμμετοχή των κατοίκων. Σύμφωνα με την ΥΑ Δ12//2019 ΦΕΚ Β 1160 2019 και οι Ο.Τ.Α όπως ο Δήμος Αργοστολίου μπορούν να συμμετέχουν στην ίδρυση και λειτουργία τους.

Το ζητούμενο της μαθησιακής πορείας ενός ΑμεΑ μέχρι την ενηλικίωσή του είναι η αυτόνομη διαβίωση. Οι στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης παρέχουν αυτή την υποστήριξη.

Είναι κατανοητό γιατί οι γονείς συχνά αισθάνονται ότι «δεν έχουν δικαίωμα να πεθάνουν» λόγω της ανησυχίας τους για το μέλλον των παιδιών τους. Η προοπτική το παιδί τους να φτάσει σε αυτό το επίπεδο αυτονομίας και να υπάρχουν οι απαραίτητες δομές που θα το στηρίξουν για να ζήσει αυτόνομα, θα ήταν μια τεράστια ανακούφιση για αυτούς.

Το παρόν άρθρο απευθύνεται πρωτίστως στον Δήμαρχο Αργοστολίου, Θεόφιλο Μιχαλάτο, ο οποίος φέρει την κύρια ευθύνη για την κοινωνική πολιτική του δήμου. Ο κύριος Μιχαλάτος, αποφεύγει να δημοσιεύει παρεμβάσεις της αντιπολίτευσης στα μέσα που τον στηρίζουν και αποφεύγει να απαντά δημόσια σε αυτές. Ελπίζω αυτή τη φορά να κάνει μια εξαίρεση, καθώς το θέμα είναι εξαιρετικά σημαντικό και ο ανοιχτός διάλογος μπορεί να οδηγήσει μόνο σε θετικά αποτελέσματα.

Διονύσιος Τρωϊάνος,
Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Αργοστολίου