Δέκα ημέρες μετά την προβλεπόμενη και θεσμοθετημένη ημερομηνία ανάρτησης των εκκαθαριστικών ΕΝΦΙΑ αναμένεται τελικά να δουν την «λυπητερή» περίπου 7.200.000 ιδιοκτήτες ακινήτων. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ αναμένεται να ανέβουν στους προσωπικούς λογαριασμούς των ιδιοκτητών σήμερα.
Ο λόγος αυτή της καθυστέρησης, η οποία δε θα επηρεάσει την πληρωμή της 1ης δόσης που πρέπει να γίνει έως τα τέλη Μαΐου, είναι η παράλληλη προσπάθεια που έγινε από τις αρμόδιες υπηρεσίες προκειμένου να τρέξει η εφαρμογή για την επιδότηση καυσίμων που μέχρι στιγμής έχουν υποβάλει αίτηση πάνω από 1.500.000 ιδιοκτήτες Ι.Χ. αυτοκινήτων.
Επίσης, ένα θέμα που έχει προκύψει για την μη έγκαιρη ανάρτηση των εκκαθαριστικών είναι οι πολλές αλλαγές που έχουν γίνει τόσο στις αντικειμενικές αξίες σε ολόκληρη την επικράτεια όσο και στις νέες κλίμακες που εφαρμόζονται για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ με νέα ποσοστά εκπτώσεων και νέο σύστημα υπολογισμού του συμπληρωματικού φόρου.
Παράλληλα για πρώτη φορά θα υπολογιστεί με νέες αντικειμενικές αξίες ο ΕΝΦΙΑ σε περίπου 3.500 περιοχές – ζώνες που μέχρι τα τέλη του προηγούμενου έτους δεν είχαν ενταχθεί στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων.
Από εφέτος το σύνολο των ιδιοκτητών ακινήτων θα μπορούν να εξοφλήσουν το νέο φόρο ακινήτων σε έως 10 μηνιαίες δόσεις με την τελευταία να καταβάλλεται έως τα τέλη Φεβρουαρίου του 2023. Ωστόσο για μία ακόμη χρονιά όποιος έχει την οικονομική δυνατότητα να εξοφλήσει εφάπαξ το ποσό του φόρου δεν θα έχει καμία πρόσθετη έκπτωση.
Με την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης και το συνολικό ποσό που θα κληθούν να καταβάλουν εκατομμύρια ιδιοκτήτες θα αποκαλυφθεί και το τελικό ύψος της μείωσης του ΕΝΦΙΑ μετά τις σαρωτικές αλλαγές που έγιναν με την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου αλλά και την αύξηση των νέων αντικειμενικών αξιών.
Από το σύνολο των περίπου 7.200.000 ιδιοκτητών ακινήτων ΕΝΦΙΑ άνω του 1 ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν 6.200.000 ιδιοκτήτες. Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι από τις αλλαγές σε κλίμακες, αφορολόγητα, συντελεστές και εκπτώσεις που προβλέπει το σχέδιο νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα, περίπου 5.000.000 ιδιοκτήτες θα έχουν μείωση ΕΝΦΙΑ σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, ενώ 900.000 ιδιοκτήτες θα λάβουν εκκαθαριστικό με αμετάβλητο φόρο σε σύγκριση με πέρυσι. Από την άλλη, 320.000 ιδιοκτήτες θα κληθούν να πληρώσουν παραπάνω φόρο.
Σημαντικά κερδισμένοι είναι όσοι έχουν μικρές και μεσαίες περιουσίες ακόμη και αν η αντικειμενική αξία του ακινήτου τους αυξήθηκε γενναία από 1η Ιανουαρίου 2022. Αυτό διότι μειώθηκαν από εφέτος οι βασικοί συντελεστές υπολογισμού ΕΝΦΙΑ των κτισμάτων και διευρύνθηκαν – συγχωνεύτηκαν τα κλιμάκια. Έτσι, ακόμη και αν κάποιος μεταφέρεται σε υψηλότερο κλιμάκιο, λόγω της αύξησης της τιμής ζώνης της περιοχής του, θα πρέπει – βάσει των δημοσιευμένων παραδειγμάτων του υπουργείου Οικονομικών – να δει μείωση του φόρου σε σύγκριση με πέρυσι. Όλα όμως θα φανούν στα τελικά εκκαθαριστικά που θα λάβουν σε λίγες ώρες οι ιδιοκτήτες.
Κριτήρια απαλλαγής ΕΝΦΙΑ 50% – 100%
Τα όρια των φοροαπαλλαγών που ισχύουν τόσο για την πλήρη απαλλαγή όσο και για έκπτωση 50% θα ισχύσουν και για το 2022 αλλά θα ληφθούν υπόψη τα εισοδήματα του 2020, δηλαδή αυτά που έχουν προκύψει κατά την υποβολή των περυσινών φορολογικών δηλώσεων. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ότι τα εφετινά εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ εκδίδονται πολύ νωρίτερα από την ολοκλήρωση υποβολής των φορολογικών δηλώσεων του 2022 και κατά συνέπεια είναι αδύνατον να ληφθούν υπόψη τα περυσινά εισοδήματα.
Κατά την περυσινή εκκαθάριση 1.272.745 νοικοκυριά είχαν μειωμένο φόρο κατά 50% και πλήρωσαν συνολικά 80,8 εκατ. ευρώ, ενώ για 62.326 ιδιοκτήτες προέκυψε μηδενικός ΕΝΦΙΑ.
Για μειωμένο ΕΝΦΙΑ 50% ισχύουν τα εξής εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια:
– Ετ. Εισόδημα (πραγματικό ή τεκμαρτό):
* Έως 9.000 ευρώ : Άγαμος
* Έως 10.000 ευρώ : Έγγαμος χωρίς παιδιά
* Έως 11.000 ευρώ : Έγγαμος με 1 παιδί
* Έως 12.000 ευρώ : Έγγαμος με 2 παιδιά
– Επιφάνεια κτισμάτων: Έως 150 τ.μ.
– Αντικειμενική αξία ακινήτων:
* Έως 85.000 ευρώ: Άγαμος
* Έως 150.000 ευρώ : Έγγαμος χωρίς παιδιά ή μονογονεϊκή (1 παιδί)
* Έως 200.000 ευρώ : Έγγαμο έως 2 παιδιά ή μονογονεϊκή (2 παιδιά)
Πλήρη απαλλαγή ΕΝΦΙΑ έχουν οι τρίτεκνοι, οι πολύτεκνοι και άτομα με αναπηρία άνω του 80% εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους (πραγματικό ή τεκμαρτό) είναι έως 12.000 ευρώ αν πρόκειται για τον άγαμους ή έως 15.000 ευρώ αν είναι έγγαμοι με 2 παιδιά). Και στην περίπτωση της πλήρους απαλλαγής η συνολική επιφάνεια κτισμάτων δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.
Όσον αφορά στα ποσοστά των συνολικών εκπτώσεων φόρου (ανεξαρτήτως εισοδηματικών ή περιουσιακών κριτηρίων) αυτά διαμορφώνονται πλέον σε 30% για περιουσία συνολικής αξίας έως 100.000 ευρώ, σε 25% για περιουσία συνολικής αξίας πάνω από 100.000 ευρώ και μέχρι 150.000 ευρώ, σε 20% για περιουσία συνολικής αξίας πάνω από 150.000 ευρώ και μέχρι 250.000 ευρώ, σε 15% για περιουσία συνολικής αξίας πάνω από 250.000 ευρώ και μέχρι 300.000 ευρώ, σε 10% για περιουσία συνολικής αξίας πάνω από 300.000 ευρώ και μέχρι 400.000 ευρώ, ενώ η έκπτωση μηδενίζεται για περιουσία άνω των 400.000 ευρώ.
Με βάση τη νέα κλίμακα ΕΝΦΙΑ όσοι έχουν ακίνητα σε περιοχή με τιμή ζώνης έως 500 ευρώ/τ.μ. θα επιβαρυνθούν με ΕΝΦΙΑ 2 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο όσο δηλαδή ήταν και πέρυσι. Όσοι όμως έχουν ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης από 501 έως 750 ευρώ/τ.μ. αντί για 2,8 ευρώ/τ.μ. που ίσχυε πέρυσι, θα επιβαρυνθούν εφέτος με 2 ευρώ. Ιδιοκτήτες με ακίνητη περιουσία σε περιοχές με τιμή ζώνης από 751 έως 1.050 ευρώ/τ.μ. θα πληρώσουν 10 λεπτά λιγότερο ΕΝΦΙΑ ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ ουσιαστικές μειώσεις θα γίνουν σε ακίνητα που επιβαρύνονται με υψηλότερες τιμές ζώνες. Έτσι, ιδιοκτήτες με ακίνητα σε περιοχές με τιμή ζώνης από 1.051 έως 1.500 ευρώ/τ.μ. θα επιβαρυνθούν με ΕΝΦΙΑ 2,8 ευρώ ανά τ.μ. από 3,7 ευρώ ανά τ.μ. πέρυσι, ενώ όσοι βρίσκονται σε τιμές ζώνης από 1.501 έως 2.000 ευρώ/ τ.μ. και από 2.001 έως 2.500 ευρώ/τ.μ. θα επιβαρυνθούν με ΕΝΦΙΑ 3,7 ευρώ/τ.μ. αντί για 4,5 και 6 ευρώ/τ.μ. αντίστοιχα πέρυσι. Μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ θα διαπιστώσουν και όσοι έχουν ακίνητα σε περιοχές με τιμή ζώνης έως 4.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Από την άλλη σημαντικές αυξήσεις στο βασικό φόρο ΕΝΦΙΑ θα προκύψουν για όσους έχουν ακίνητα στις λεγόμενες πολύ ακριβές περιοχές, δηλαδή σε εκείνες όπου οι τιμές ζώνης είναι πάνω από 4.500 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
Από την άλλη, καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος για τα φυσικά πρόσωπα και ενσωματώνεται στον κύριο φόρο. Ταυτόχρονα, επιβάλλεται επιπλέον φόρος – υπό μορφή προσαύξησης του κύριου φόρου – ξεχωριστά επί της αξίας κάθε ακινήτου, εφόσον αυτή είναι μεγαλύτερη των 400.000 ευρώ και εφόσον ο φορολογούμενος κατέχει αστική ακίνητη περιουσία (κτίσματα και εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμών εδαφικές εκτάσεις) συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ.
Ωστόσο, προβλέπεται περαιτέρω προσαύξηση του συνολικού ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων αν έχουν συνολική ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 500.000 ευρώ.
