Του Δρ. Μιλτιάδη Αθανασίου*
Η μείωση του αριθμού των δασικών πυρκαγιών, η μείωση της έντασής τους, η μείωση των καμένων εκτάσεων, είναι βασικοί στόχοι της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών.
Αρκετές από τις καταστροφικές πυρκαγιές των προηγούμενων ετών έχουν ξεκινήσει από εμπρησμό από πρόθεση. Υπάρχουν περιοχές όπου το πρόβλημα είναι ο “εμπρησμός από πρόθεση” και συχνά συνδέεται και με κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, με το ιδιοκτησιακό καθεστώς, την ιστορία των περιοχών ή την έλλειψη δασικών χαρτών.
Υπάρχουν, όμως, και πολλά παραδείγματα δασικών πυρκαγιών οι οποίες ξεκίνησαν από αμέλεια, ήταν ιδιαίτερα καταστροφικές ενώ κάποιες από αυτές προκάλεσαν ακόμη και θανάτους συνανθρώπων μας (σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και έμπειρων πυροσβεστών). Οι περιπτώσεις των δυστυχημάτων που συνέβησαν στην Αρτέμιδα Ηλείας το 2007, στο Βαθύ Λακωνίας το 2011 και στη Σιδηρούντα της Χίου το 2016, είναι τρία τέτοια χαρακτηριστικά παραδείγματα. Και στις τρεις αυτές περιπτώσεις, τα αίτια έναρξης της πυρκαγιάς, ανήκουν στην κατηγορία “εμπρησμός από αμέλεια”. Και μπορεί πολύ εύκολα κάποιος να βρει πολλά ακόμη τέτοια παραδείγματα, δυστυχώς.
Ο καθένας από εμάς μπορεί να γίνει εμπρηστής από αμέλεια αν μια ζεστή μέρα με ξηρή ατμόσφαιρα – ακόμη κι αν ο άνεμος δεν είναι ιδιαίτερα ισχυρός, πόσο μάλλον αν είναι – αποφασίσει να κάψει κλαδιά, ή να χρησιμοποιήσει μία ηλεκτροκόλληση ή ένα ηλεκτρικό τροχό κοπής πάνω από ξερά χόρτα ή κοντά σε ξερά χόρτα ή αν αποφασίσει να ψήσει στην εξοχή ή αν δεν είναι προσεκτικός κατά το κάπνισμα των μελισσιών, κι όλα αυτά επειδή απλά θεωρεί ότι “ξέρει” ή επειδή θεωρεί ότι “δεν θα συμβεί σε αυτόν”.
Η δουλειά που χρειάζεται να γίνει για να μειώσουμε τον αριθμό των δασικών πυρκαγιών που ξεκινούν από αμέλεια, δεν αποδίδει από την μια μέρα στην άλλη αλλά αξίζει να προσπαθούμε διαρκώς, έστω και εντός της αντιπυρικής περιόδου. Όμως, η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών δεν είναι εφικτό να οργανωθεί προς τη σωστή κατεύθυνση χωρίς τη διερεύνηση των αιτίων και την ανάλυση των σχετικών δεδομένων. Οι πυρκαγιές που ξεκινούν από αμέλεια, ξεκινούν από το δίκτυο μέσης τάσης της Δ.Ε.Η., από μεγαλύτερους ή μικρότερους χώρους ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων (Χ.Α.Δ.Α), από κάψιμο κλαδιών κατά τις αγροτικές εργασίες, από μελισσοκομικές εργασίες, από σπινθήρες που προέρχονται από ηλεκτρικά εργαλεία όπως τροχοί κοπής κ.α., από τη στάθμευση αυτοκινήτων πάνω σε ξερά χόρτα, από συνανθρώπους μας που ψήνουν στο ύπαιθρο, από τραίνα, από τσιγάρα που απορρίπτονται αναμμένα και από άλλα, πιο σπάνια, αίτια.
Με αφορμή την εκστρατεία «Η φωτιά σε αφορά» (wwf.gr/fires) που χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο, το WWF Ελλάς προχώρησε σε ανάλυση των αιτίων δασικών πυρκαγιών σε Αχαΐα και Κεφαλονιά, αξιοποιώντας δεδομένα που παραχωρήθηκαν από τη Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (Δ.Α.Ε.Ε.) του Πυροσβεστικού Σώματος, για το χρονικό διάστημα από το 2000 έως και το 2016.
Δείτε εδώ τα αναλυτικά στοιχεία της έρευνας για τα αίτια δασικών πυρκαγιών σε Αχαΐα και Κεφαλλονιά».
*Ο Μιλτιάδης Αθανασίου είναι εξωτερικός συνεργάτης του WWF Ελλάς