Πριν από λίγες μέρες ξεκίνησε η εφαρμογή της «Μελέτης αποκατάστασης των ζημιών που προκλήθηκαν από τους σεισμούς της 26ης Ιανουαρίου και 3ης Φεβρουαρίου 2014 στο λιμάνι Αργοστολίου» με την εκτέλεση των σχετικών έργων.
Αξίζει να επισημάνουμε ότι ναι μεν το έργο δεν εκτελείται από το Δήμο Κεφαλονιάς, ωστόσο τόσο ο Δήμαρχος κ. Παρίσης, όσο και ο Αντιδήμαρχος Αργοστολίου κ. Λυκούδης αλλά και ο Πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου κ. Μοσχονάς είναι πλήρως ενημερωμένοι για τα προβλεπόμενα στη μελέτη αφού ως γνωστόν συμμετείχαν κατά καιρούς σε διάφορες συσκέψεις στο Υπουργείο Υποδομών.
Δυστυχώς, κανείς από τους άμεσα ή έμμεσα εμπλεκομένους, δεν μπήκε στον κόπο να ενημερώσει τους φορείς και τους κατοίκους της πόλης σχετικά με το τι είδους επεμβάσεις προβλέπει αυτή η μελέτη.
Τόσο το Υπουργείο Υποδομών που είναι υπεύθυνο για τη σύνταξη της μελέτης και τη δημοπράτηση του έργου όσο και ο Δήμος Κεφαλονιάς και το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο στο χώρο του οποίου αναμένεται να εκτελεστούν οι εργασίες, αποφάσισαν από κοινού, στο πλαίσιο «εκδημοκρατισμού» του σχεδιασμού της παραλία του Αργοστολίου, να μην ενημερώσουν απολύτως κανέναν για το τι σκοπεύουν να κάνουν στο παράκτιο μέτωπο της πόλης.
Διαβάζοντας τη μελέτη, με έκπληξη ανακαλύπτουμε ότι το βοτσαλωτό δάπεδο που κατασκευάστηκε πριν από 40 περίπου χρόνια με άριστης ποιότητας φυσικά βότσαλα από τις παραλίες του Πόρου και της Αγίας Ευφημίας δεν θα επισκευαστεί. Αντίθετα, καθαιρείται στο σύνολό του και αντικαθίσταται από δάπεδο βιομηχανικών βοτσάλων ευτελούς αισθητικής και ποιότητας. Το ίδιο ισχύει και για τους διαδρόμους από κανονισμένη πέτρα «Φάλαρης» που πλαισιώνουν το βοτσαλωτό δάπεδο. Σίγουρα, η πλήρης αποξήλωση του βοτσαλωτού δαπέδου βοηθάει στο να «φουσκώσει» ο προϋπολογισμός του έργου, δεν είναι βέβαιο όμως ότι βοηθάει την εικόνα της πόλης.
Στο σημείο αυτό να θυμίσουμε ότι το συγκεκριμένο έργο κατασκευάστηκε επί Δημαρχίας κ. Αλέκου Καλαφάτη με χρηματοδότηση 600 χιλιάδες δραχμές, στο πλαίσιο προγράμματος του τότε ΟΑΕΔ, από τεχνίτες της σχολής Πετροκόπων – Λιθοξόων.
Ήταν μια πρότυπη και καινοτόμα παρέμβαση για την εποχή της στην οποία η μελετητική ομάδα του Τόμας Γκρέβε επέλεξε ως θέμα την απόδοση της κίνησης των κυμάτων σε όλο το μήκος της διαδρομής σε δύο χρωματικές αποδόσεις (μαύρο και άσπρο). Ήταν μια παρέμβαση που κινήθηκε εκτός των πλαισίων των «αδιάφορων» δαπεδοστρώσεων του δημόσιου χώρου που συνηθίζονταν μέχρι τότε και εισήγαγε μορφολογίες που αναζητούσαν την ιστορική μνήμη του τόπου, την τοπική ταυτότητα της Κεφαλονιάς που είναι άρρηκτα δεμένη με τη θάλασσα από τα Ομηρικά χρόνια, «το πνεύμα του τόπου» (genius loci) και μαζί και τον ιστορικό μας προσδιορισμό.
Δεν θα επεκταθώ περισσότερο στα καινοτόμα και μοναδικά χαρακτηριστικά που είχε η συγκεκριμένη παρέμβαση και που αφορούν τόσο τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν όσο και την τεχνοτροπία και τις μορφολογίες που επιλέχθηκαν. Άλλωστε, υπάρχουν πιο ειδικοί από εμένα που μπορούν να το κάνουν με ευκολία. Θα αναφέρω μόνο ότι ήταν ένα μοτίβο που προτάθηκε να επαναληφθεί και σε άλλους παράκτιους οικισμούς του νησιού μας (Πόρος, Ληξούρι κλπ) προκειμένου να καταστεί χαρακτηριστικό μορφολογικό στοιχείο των θαλάσσιων εισόδων της Κεφαλονιάς.
Δυστυχώς, οι εκπρόσωποι του Δήμου μας, στις σχετικές συσκέψεις του Υπουργείου Υποδομών όχι μόνο συναίνεσαν στον αφανισμό του σημερινού βοτσαλόστρωτου και στην αντικατάστασή του με ευτελή υλικά από βιομηχανικό βότσαλο και «Κινέζικες πλάκες» αλλά παρέλαβαν (εάν δεν υπαγόρευσαν οι ίδιοι) μια μελέτη αντιεπιστημονική που βρίθει από εμπάθεια απέναντι στους προκατόχους τους.
Η αγωνιώδης προσπάθεια αποδόμησης της ποιότητας και της σημασίας του σημερινού βοτσαλόστρωτου είναι χαρακτηριστική στις πρώτες 7 σελίδες της μελέτης. Για παράδειγμα, στη σελίδα 3 της μελέτης όπου γίνεται η Ιστορική Αναδρομή της ανάπλασης του παραλιακού μετώπου της πόλης, αναφέρεται επί λέξη: «Από την έρευνά μας δεν μπορέσαμε να εντοπίσουμε ούτε τα αρχικά σχέδια ούτε το όνομα του μελετητή». Αλήθεια κ. Δήμαρχε, τόσο δύσκολο ήταν να τηλεφωνήσεις στο κ. Αλέκο Καλαφάτη, τον τότε Δήμαρχο Αργοστολίου, να πληροφορηθείς σχετικά με το όνομα του μελετητή; Ποιος Αργοστολιώτης μπορεί να πιστέψει ότι παρά τις «επίπονες έρευνες» που έγιναν, δεν κατέστη δυνατόν να βρούμε ποιοι ήταν οι Αρχιτέκτονες που σχεδίασαν το βοτσαλόστρωτο του Αργοστολίου;
Αντίθετα, είναι προφανές ότι, άκρως αντιδεοντολογικά, επιλέχθηκε να μην γίνει καμία επαφή με τους αρχικούς μελετητές του έργου, ούτε την τότε πολιτική ηγεσία για λόγους που όχι μόνο ο τεχνικός κόσμος του νησιού καταλαβαίνει αλλά που εύκολα μπορεί να φανταστεί ακόμη και πιο ο ανυποψίαστος πολίτης.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η επιχειρηματολογία της μελέτης ξεπερνά τα εσκαμμένα, είναι συκοφαντική για τους εμπνευστές του βοτσαλόστρωτου και γίνεται μέσω ψυχολογικής εκτόνωσης συσσωρευμένης μνησικακίας. Έτσι, στη σελίδα 4 η μελέτη μας πληροφορεί ότι η τεχνική σύνδεσης των βοτσάλων που χρησιμοποιήθηκε τότε, δεν ήταν παραδοσιακή τεχνική αλλά και ότι το μοτίβο των κυματισμών που επιλέχθηκε είναι μια ρεπλίκα που συναντάμε στη Λισσαβόνα της Πορτογαλίας, στην παραλία της Copacabana του Ρίο της Βραζιλίας και στο μακρινό Macau.
Αφήνοντας ασχολίαστα όλα τα παραπάνω, θα αναφέρουμε μόνο ένα χαρακτηριστικό γεγονός που δείχνει τη σημασία που έδωσαν τότε οι υπεύθυνοι για το αισθητικό αποτέλεσμα που θα είχε η σχεδιαζόμενη παρέμβαση στο παράκτιο μέτωπο της πόλης του Αργοστολίου. Πριν αρχίσουν την βοτσαλόστρωση στην παραλία, δοκίμασαν την τεχνική αυτή στην επιμήκη πλατεία μπροστά από τις Λαϊκές Κατοικίες προκειμένου να αξιολογήσουν το αισθητικό αποτέλεσμα και μετά να προχωρήσουν στην ανάπλαση της παραλία. Το βοτσαλόστρωτο αυτό υπάρχει ακόμη.
Κάποιοι άλλοι σήμερα, προσπαθούν να μας πείσουν ότι το βιομηχανικό βότσαλο από λειασμένα ρετάλια μαρμάρου είναι ποιοτικότερο του φυσικού βοτσάλου και ότι οι κανονισμένη πέτρα «Φάλαρης» είναι υποδεέστερη της Κινέζικής πέτρας. Ας είναι. Κάποια φορά, ο Όσκαρ Ουάιλντ, φθάνοντας στο Τελωνείο μετά από ένα ταξίδι είπε στον τελωνιακό υπάλληλο: «Δεν έχω τίποτε να δηλώσω παρά μόνο την ιδιοφυία μου». Αλήθεια κύριε Δήμαρχε, εσύ τι έχεις να δηλώσεις;
Διονύσης Μινέτος
Δημοτικός Σύμβουλος με την Ανεξάρτητη Ενωμένη Κεφαλονιά
