Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως τής ψυχής τού Ανδρέα Μεταξά, και των μετ’αυτού Κεφαλλήνων, Επτανησίων και των λοιπών Ελλήνων Αγωνιστών, καθώς και κατάθεση στεφάνου στο μνήμα του, στο Α΄κοιμητήριο Αθηνών, με την ευκαιρία τής επετείου τής πολύ σημαντικής γιά την Ελληνική Επανάσταση τού 1821, Μάχης τού Λάλα, και τον εορταμό των 200 χρόνων αυτής, πραγματοποίησαν την Κυριακή 13 Ιουνίου 2021, εκ μέρους –λόγω ειδικών συνθηκών- τής Κεφαλληνιακής Αδελφότητας Αθηνών, οι, Αναστάσιος Βαλλιανάτος, πρόεδρος και Γεώργιος Κακής Κωνσταντινάτος, επίτιμο μέλος κ καλλιτεχνικός διευθυντής πολιτισμού κ παιδείας, με ολιγομελή παρουσία μελών. Γιά το Διοικητικό Συμβούλιο τής Κεφαλληνιακής Αδελφότητος Αθηνών ο πρόεδρος κ. Αναστάσιος Βαλλιανάτος, ο αντιπρόεδρος κ. Διονύσιος Παγουλάτος, ο γραμματέας κ. Σπυρίδων Γερολυμάτος
Μάχη τού Λάλα
Η σημαντικότητα τής Μάχης τού Λάλα (9 έως 13 Ιουνίου), έγκειται στο ότι εκμηδένισε την μόνη απειλητικά ισχυρή, εχθρική επιθετική αιχμή, που μπορούσε να εκδηλωθεί στα πλευρά των Ελλήνων, όταν μετά την γιά πολλούς λόγους θαυμαστή νίκη στο Βαλτέτσι, αυτοί προχώρησαν στο κέντρο τής Πελοποννήσου στην πολιορκία τής Τριπόλεως, υλοποιώντας το σχέδιο που ο στρατηγικός νους τού Κολοκοτρώνη είχε συλλάβει, πως το κλειδί τής νίκης βρισκόταν εκεί, στο Αρκαδικό κέντρο. Οι Λαλαίοι, ήσαν Αλβανοί σύμμαχοι των Τούρκων, που είχαν έλθει σ’αυτήν την περιοχή τής Ήλιδας –στού Λάλα- από τον προηγούμενο τής Επαναστάσεως τού 1821 αιώνα, και είχαν αποβεί με την κτηνώδη, βαρβαρική, και ληστρική συμπεριφορά τους ο φόβος και ο τρόμος τής περιοχής, και πολύ πέραν αυτής, ιδίως δε εναντίον τής Αρκαδίας όταν περνώντας τον Αλφειό επέδραμαν σ’αυτήν, σε βαθμό τέτοιο που ακόμη και οι σύμμαχοί τους Τούρκοι είχαν αγανακτήσει μαζί τους.
Οι Ελληνικές δυνάμεις που είχαν αναλάβει να εξοντώσουν τούς Λαλαίους, τα καλύτερα τουφέκια τού εχθρού, όπως έχει γραφεί, οι οποίοι εν τω μεταξύ είχαν ενισχυθεί και από ισχυρό Τουρκικό πεζικό και ιππικό, κατόρθωσαν παρ’ολες τις αντίρροπες δυνάμεις και τα προβλήματα να παραμείνουν ενωμένες και ο Ανδρέας Μεταξάς, αναδείχθηκε μεταξύ των εκεί Ελλήνων οπλαρχηγών και καπεταναίων, ο επικεφαλής τους.
Ο ίδιος ηγείτο Τάγματος Κεφαλλήνων και λοιπών Επτανησίων, δυνάμεως 500 ανδρών. Η σύγκρουση εξελίχθηκε επί πέντε ημέρες και η Ελληνική επίθεση-προϊόν τακτικής πρωτοβουλίας κινήσεων επί τού πεδίου- εκδηλώθηκε συνδιασμένη, από τρείς μεριές στα σημεία κλειδιά τού εχθρικού αναπτύγματος :
Οι Αρκάδες και οι Ολύμπιοι (οι Αγωνιστές από την Ολυμπία) από τα Ανατολικά· οι Ηλείοι και Αχαιοί από τα Βόρεια. Οι Επτανήσιοι συνεπικουρούμενοι από Ηλείους από τα Δυτικά, έχοντας αναλάβει με επικεφαλής τον Ανδρέα Μεταξά, την κατά τού κυρίως όγκου των Λαλαίων, κύρια επίθεση. Η Ελληνική νίκη στην Μάχη τού Λάλα, απάλειψε την απειλητικότερη εχθρική μονάδα, άφησε απερίσπαστη την κομβική πολιορκία τής Τριπόλεως, κλόνισε περαιτέρω την εμπιστοσύνη τού εχθρού στην πολεμική του ικανότητα έναντι των Επαναστατημένων Ελλήνων, επέφερε ρήγμα εμπιστοσύνης στην συμμαχία μεταξύ Τούρκων και Αλβανών, ειδικά εντός των τειχών τής Τριπόλεως, γεγονός που αξιοποίησε ο Κολοκοτρώνης.
Ο Ανδρέας Μεταξάς, ο μετέπειτα πρώτος τής Ελλάδας τής εποχής εκείνης πρωθυπουργός –που ήταν ανάμεσα στούς τραυματίες τής μάχης, ήταν ο άνθρωπος που εμπιστευόμενος τον στρατηγικό νου τού Κολοκοτρώνη, τον εμψύχωσε γιά την ορθότητα τού σχεδίου του, την ώρα που πήγαινε, γιά την πάρα πολύ σημαντική Μάχη των Δερβενακίων.
Το μνήμα τού Ανδρέα Μεταξά (1790-1860), φιλοτεχνημένο από τον Ιάκωβο Μαλακατέ, έναν από τους κορυφαίους Τηνίους γλύπτες τής εποχής, στον οποίο μάλιστα ανέθεταν έργα οι Βαυαροί αρχιτέκτονες, ανήκει στον Πολιτισμικό Περίπατο Μνημείων τού Α΄κοιμητηρίου Αθηνών, που παρουσιάζουν αισθητική γλυπτική και ιστορική αξία.
Εμείς τον επιχειρήσαμε, έχοντας κατά νου την φράση τού Ευαγγελίου γιά το επέκεινα «Δεν είμαι Θεός νεκρών αλλά ζώντων»· που οπωσδήποτε βοηθάει τον άνθρωπο να υπερβεί τυχόν αρνητική ψυχολογία σε σχέση με τον χώρο, και να εμβαθύνει στην φιλοσοφία του.
Προαναγγέλουμε δε, ως δράση τής Αδελφότητας, την επανάληψη αυτού τού Πολιτισμικού Περιπάτου, μέσα από ένα μελλοντικό ευρύτερο κάλεσμα, και σε συνθήκες που να υλοποιούν την καθολική ευχή μας, πως εκτός από ανάσταση νεκρών, προσδοκούμε και ανάσταση ζωντανών.
Γεώργιος Κακής Κωνσταντινάτος
Καλλιτεχνικός Διευθυντής Πολιτισμού κ Παιδείας
τής Κεφαλληνιακής Αδελφότητας Αθηνών.