Ανδρέας Κολαΐτης: Η ικανότητα της ονομασίας

Κοινωνία

30/01/2023 | 22:48

Η ικανότητα της ονομασίας

Καθείς ανοίγοντας έναν γεωμορφολογικό ή/και πολιτικό χάρτη της Ελλάδας κλίμακας 1:500.000, εκτός από τα ονόματα των οικισμών (χωριών και πόλεων), δύναται να διαβάσει τα ονόματα βουνών, ποταμών, λιμνών, θαλασσών, νησιών, κόλπων και ακρωτηρίων. Αυτά είναι τα πιο γνωστά, τα «μεγάλα» τοπωνύμια. Στα τοπωνύμια ενός τόπου, υπάρχει μια χρονική διαστρωμάτωση. Άλλα δηλαδή τοπωνύμια είναι παλιά και άλλα νέα. Ορισμένα από αυτά έχουν λάβει το όνομά τους, από ανθρώπους που είναι ακόμα ζωντανοί και άλλα έχουν δοθεί από γενιές που έζησαν πριν από δεκάδες, εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια προσδίδοντας σ’ αυτά μια «ισχυρή» δέσμευση για τήρηση του ονόματος (χώρου).

Γενικότερα η ονομασία εΙναι η δυνατότητα που έχουμε να αναφερόμαστε σε ένα αντικείμενο, πρόσωπο, μέρος, κράτος, ιδέα ή οντότητα, μετεωρολογικό βαρομετρικό σύστημα, επιχείρηση, κ.λπ, κ.λπ με βάση το όνομα του. Για να αναφέρουμε «ξεκάθαρα» ένα εξ’ αυτών πρέπει να «ανατρέξουμε» στο λεξικό απόθεμα του μυαλού μας.

Για παράδειγμα οι περισσότερες ονομασίες των κρατών ανά τον κόσμο είθισται να προέρχονται εξαιτίας:

Θέσης, / Προσανατολισμού
Χαρακτηριστικό τόπου
Μία φυλή ή μία εθνότητα
Μία σημαντική προσωπικότητα
Αν όμως υπάρξει -ειδικά στον αχανή χώρο του διαδικτύου- έως και κακόβουλη αντιγραφή, παραποίηση ή απομίμηση ονόματος, δεν ελλοχεύει ο κίνδυνος «σύγχυσης» του αληθινού και γνήσιου από το αληθοφανές και κακέκτυπο;

Χαρακτηριστικά παραδείγματα πρόκλησης μιας τέτοιας «σύγχυσης» απ’ το χώρο του διεθνούς δικαίου είναι: α) η διευθέτηση (sic) του πολύχρονου ακανθώδους θέματος αλλαγής της ονοματοδοσίας της κρατικής οντότητας της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ακρωνύμιο αγγλιστί, FYROM) σε Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας διαμέσου της Συμφωνίας των Πρεσπών στις 12/06/2018 β) η από της 15/11/1983 φερόμενη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (ακρωνύμιο στα τουρκικά, KKTC: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyet), που αφορά το κατεχόμενο βόρειο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας το οποίο τελεί υπό παράνομη τουρκική κατοχή από το 1974 κατά παράβαση των Διεθνών Κανόνων Δικαίου.

Ευτυχώς τα πράγματα στο χώρο των επιχειρήσεων από το ενδεχόμενο προσβολής κατατεθέντος σήματος (registered trademark) και domain name (δικαιοδοσία ονόματος) δύναται πιο εύκολα να επιλυθεί δικονομικά δια της αξιώσης από τον νόμιμο δικαιούχο αφενός της παραλείψης και αφετέρου της αποζημίωσης από τον… κακόβουλο παραχαράκτη ονόματος!

Piglet Bear Bay (Παραλία Χοιριδίου & Αρκούδας) στην Άνω Έρισο;

Με βάση τα προαναφερόμενα περί διαστρέβλωσης καθιερωμένης ονοματοδοσίας θα αναδειχθεί ο… «βιασμός» τοπωνυμίου παραλίας που βρίσκεται στην Κεφαλονιά στην πασίγνωστη και άκρως χρηστική πλατφόρμα της Google Μaps – Google.gr :

( https://www.google.com/maps/@38.3725736,20.6035378,15z?hl=el )

Πρόκειται για τον ορμίσκο Καλός Λιμένας ή Καλολιμνιώνι (βλέπετε περί της ορθής ονομασίας επισυναπτόμενο σχετικό χάρτη της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού) στην περιοχή της Ερίσου (ΒΑ Κεφαλονιά), παρακείμενος του όρμου Αγίας Σοφίας & Πλατύ Λιμένα ή Πλατυλιμνιώνα ή Πλατυλιμιώνα (τέως Κοινότητας Κομιτάτων), με βοτσαλωτή παραλία.

Ουδεμία σχέση το παραποιημένο τοπωνύμιο / ονομασία προφανώς από αδαή τουρίστα με τα συμπαθή cartoons της «Ντίσνεϊ» ( The Walt Disney Company)! Υπάγεται διοικητικά στο Δήμο Σάμης, ΔΕ Ερίσου.

Δυστυχώς δεν έχει οδική πρόσβαση, παρά μόνο δια θαλάσσης και ενός μονοπατιού από τον οικισμό της Αγιά Σοφιάς, που όμως επλήγει στις 17 & 18 Σεπτεμβρίου 2020 από το καιρικό φαινόμενο «Ιανός».

Ευελπιστώντας οι κρατούντες την εξουσία (κεντρική, περιφερειακή, τοπική) ουχί εξαιρουμένης της νήσου Κεφαλονιάς μέσω του επικείμενου ανά περιοχή χωροταξικού σχεδιασμού [δηλαδή τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια (ΤΠΣ & ΕΠΣ) και την αναγνώριση οδών, ζωνών υποδοχής συντελεστή, οριοθέτηση οικισμών, οριοθέτηση ρεμάτων, κ.λπ.] μέχρι το τέλος του 2025, να ‘χουν καταγράψει και διασφαλίσει τις καθιερωμένες από το… πανδαμάτωρα χρόνο ονομασίες τοπωνυμίων -πολλώ δε μάλλον- στην αλάνθαστη ντοπιολαλιά μας!

Πηγές:

https://www.cognifit.com/gr/science/cognitive-skills/naming

https://dione.lib.unipi.gr/xmlui/bitstream/handle/unipi/4997/Mpartzeliotis.pdf?sequence=2&isA

https://www.huffingtonpost.gr/2017/10/16/gr-viral-onomasies-xwres-kosmou-_n_18286156.html