Παρακολουθώντας τα κοινωνικά δρώμενα των τελευταίων ετών, τόσο στη χώρα μας, όσο και παγκόσμια, το κοινό χαρακτηριστικό που βλέπουμε είναι η αύξηση της βίαιης και επιθετικής συμπεριφοράς.
Εκδηλώνεται με βανδαλισμούς σε δημόσιους χώρους, με μακελλάρηδες που δολοφονούν ανεξέλεγκτα παιδιά και ενήλικες, με γυναικοκτονίες κατά συρροή, με βιασμούς παιδιών και γυναικών, με βιτριολικές επιθέσεις σε κάθε φύλο, με δημιουργία συμμοριών εφήβων και ο κατάλογος δεν εξαντλείται δυστυχώς εδώ!
Το τελευταίο φαινόμενο που εκδηλώθηκε στο ΕΠΑΛ, συμβαίνει πανελλαδικά όπως αποκαλύφθηκε. Οδήγησε στην παραίτηση του αναπληρωτή καθηγητή και δημοσιοποιεί μια εικόνα για την τεχνολογική εκπαίδευση στο λύκειο, που δεν περιποιεί καμία τιμή και για κανέναν.
Ο ίδιος ο καθηγητής περιγράφει απαξίωση των σπουδαστών προς τους διδάσκοντες, απαίτηση βαθμολογίας και προαγωγής χωρίς κριτήρια μάθησης, αλλά και ανάγωγη έως «τσαμπουκά» διαγωγή, που προς τιμήν του δεν ανέχτηκε.
Ο ίδιος μιλάει για μεγάλα ποσοστά παιδιών με χαμηλό IQ ή και νοητική υστέρηση. Παιδιά κοινωνικά απαξιωμένα και προερχόμενα από οικογένειες με χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο.
Μέσες άκρες όλοι γνωρίζουμε τα αίτια μιας επιθετικής συμπεριφοράς που μπορεί να είναι εγγενής και ιδιοσυγκρασιακή, μπορεί να είναι επίκτητη λόγω συναναστροφής ή και παρακολούθησης βίαιων συμπεριφορών που επιβραβεύονται για κάποιους λόγους. Μπορεί να λειτουργεί με βίαια πρότυπα είτε στο κοντινό και φιλικό περιβάλλον ή και μέσω διαδικτυακών εικόνων και ταινιών. Επιπλέον λόγοι είναι οι κοινωνικές ανισότητες που βιώνουν αυτοί οι άνθρωποι, οι διακρίσεις, οι προκαταλήψεις και τα αρνητικά στερεότυπα που τους στιγματίζουν. Τα συμπλέγματα (κόμπλεξ), είτε κατωτερότητας, είτε ανωτερότητας, είναι επιθετικά.
Σε κάθε περίπτωση το ζητούμενο είναι η εξεύρεση λύσης. Η καταστολή και η αστυνόμευση δεν αποτελούν λύση, διότι εκλαμβάνονται ως επιθετική συμπεριφορά και λειτουργούν σαν πρότυπο προς μίμηση, οδηγώντας σε φαύλο κύκλο. Κλασσικό παράδειγμα είναι η θανατική ποινή. Ό,που εφαρμόζεται ή επανέρχεται μετά από κατάργηση, δεν ελαττώνει τις ανθρωποκτονίες, αντίθετα τις αυξάνει.
Η Κοινωνική Ψυχολογία προτείνει ως λύση, τη συναναστροφή με ανθρώπους-πρότυπα ήπιας συμπεριφοράς. Συναναστροφή με συνθήκες που ελαττώνουν το άγχος και εκτονώνουν το θυμό των επιθετικών ανθρώπων με κοινωνικά αποδεκτούς και πολιτισμένους τρόπους. Μία σημαντική μέθοδος είναι η «Συγνώμη» εκ μέρους αυτών που τους έχουν φερθεί απαξιωτικά, προκαλώντας βίαιες συμπεριφορές. Αυτό ίσως είναι εύκολο σε διατομικό ή διομαδικό επίπεδο σχέσεων. Γίνεται δύσκολο όμως όταν η ματαίωση των επιθετικών ανθρώπων έχει πολλαπλές κοινωνικές συνιστώσες και προελεύσεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, μέσα από τις καταστατικές θέσεις, προτείνει την εξάλειψη προκαταλήψεων, ανισοτήτων και στερεοτύπων, με τη βοήθεια του Πολιτισμού και την αναγνώριση της καλλιτεχνικής δημιουργίας, εκ μέρους γυναικών, μειονοτήτων, προσφύγων, μεταναστών.
Τα παιδιά που φοιτούν στα ΕΠΑΛ, διδάσκονται επαγγελματικές δεξιότητες για να ενταχθούν κοινωνικά με την εργασία τους. Η εμπλοκή τους με τον Πολιτισμό, όχι ως υποχρέωση αλλά ως επιλογή, ίσως έδινε θεαματικά αποτελέσματα.
Η κατάσταση και το κλίμα που έχει διαμορφωθεί σήμερα στα ΕΠΑΛ και εν γένει η κουλτούρα αυτών των σχολείων, απαιτεί μεγάλη προσπάθεια και χρόνο για να αλλάξει.
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η ενασχόληση με πολιτιστικές δράσεις, μπορεί να επιφέρει αλλαγές που άμεσα θα επηρεάσουν προς το καλύτερο τη συμπεριφορά των μαθητών, την ποιότητα στην εκπαίδευση, στη διδασκαλία και σίγουρα θα συμβάλουν στη βελτίωση του κλίματος στις σχολικές τάξεις.
Η δημιουργία στα ΕΠΑΛ εργαστηρίων τέχνης και χώρων δημιουργίας καθώς και η ώθηση των μαθητών σε δραστηριότητες σχετικές με τις τέχνες και τον πολιτισμό, είναι σίγουρο ότι θα βοηθήσει τα μέγιστα στην εκτόνωση και αντιμετώπιση της επιθετικότητας, της βίας και της παραβατικότητας.
Αργοστόλι 28/10/2022
Νομαρχιακή Επιτροπή ΣΥ.ΡΙΖ.Α.- Π.Σ. Κεφαλονιάς και Ιθάκης
Ομάδα Εργασίας για τον Πολιτισμό
