Γράφει η Δικηγόρος Αθηνών Αναστασία Χρ. Μήλιου*

Η αλλαγή του ονόματος και επωνύμου κάποιου είναι μια δύσκολη υπόθεση στην Ελλάδα για να γίνει. Συγκεκριμένα, η διαδικασία αλλαγής επωνύμου είναι σχεδόν ακατόρθωτη καθώς την αλλαγή αποφασίζει ο Δήμαρχος του τόπου κατοικίας του αιτούντος την αλλαγή αυτή. Στην πραξη την απόφαση παίρνει ο ληξιάρχος αλλά συνήθως οι απόφασεις αυτές είναι απορριπτικές. Έτσι όσοι θέλουν να αλλάξουν το επώνυμό τους για οποιονδήποτε λόγο, δεν μπορούν εύκολα να το κάνουν παρά μόνο ασκώντας κατά της απορριπτικής απόφασης, προσφυγή στο Διοικητικό Πρωτοδικείο.

Από την άλλη η αλλαγή του ονόματος γίνεται με δικαστική απόφαση μετά από αίτηση που υποβάλλεται στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο του τόπου της ληξιαρχικής πράξης γέννησης. Απαραίτητη τυπική προϋποθεση για την άσκηση αίτησης αλλαγής ονόματος είναι η ύπαρξη ελληνικής ληξιαρχικής πράξης γέννησης. Δηλαδή το όνομά του στην Ελλάδα μπορεί να το άλλαξει μόνο αυτός που έχει γεννηθεί στην Ελλάδα και όχι στο εξωτερικό. Εξαίρεση αποτελούν αυτοί που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό αλλά  είτε οι γονείς τους είναι  Ελληνες οπότε καταχωρήθηκε η ληξιαρχική πραξη γέννησης στο Ειδικό Ληξιαρχείο Αθηνών, είτε απέκτησαν την ελληνική ιθαγένεια με καθορισμό, οπότε και πάλι έχει καταχωρηθεί η ληξιαρχική πράξη γέννησης τους στο Ειδικό Ληξιαρχείο.

Όσοι έχουν αποκτήσει ελληνική ταυτότητα με πολιτογράφηση, δεν μπορούν να αλλάξουν το ονοματεπώνυμό τους στην Ελλάδα, αλλά θα πρέπει να ξεκινήσουν την διαδικασία αλλαγής στην χώρα καταγωγής τους με όποιον τρόπο προβλέπεται εκεί.

Τυχεροί σε κάθε περίπτωση είναι όσοι είναι Έλληνες είτε από γεννήσεως είτε με πολιτογράφηση, αλλά μένουν στο εξωτερικό.

Και τουτο διότι σε αντίθεση με την Ελλάδα και το Ελληνικό Δίκαιο αναφορικά με την αλλαγή του ονόματος, στο εξωτερικό η αλλαγή ονόματος ή επωνύμου γίνεται με μια απλή δήλωση στην αρμόδια δημόσια υπηρεσία.

Επομένως ο κάθε Έλληνας κάτοικος εξωτερικού, που επιθυμεί να αλλάξει τα στοιχεία της ταυτότητάς του (όνομα ή επώνυμό  ή και τα δύο) δεν έχει παρά να προσφύγει στην αρμόδια αρχή και να κάνει την δήλωση για την αλλαγή αυτή.

Εφόσον γίνει η αλλαγή του ονόματος στο εξωτερικό, τότε μετά ανοίγει ο δρόμος για την αλλαγή των στοιχείων και στα ελληνικά έγγραφα. Δηλαδή αλλάζουν τα στοιχεία στην ταυτότητα ή το διαβατήριο. Στην περίπτωση αυτή δεν απαιτείται να υπάρχει ελληνική ληξιαρχική πράξη γέννησης  και μπορεί να αλλάξει το όνομά του κάποιος που έχει κάνει πολιτογράφηση.

Συγκεκριμένα, ασκείται αίτηση στο Πρωτοδικείο και ζητείται να αναγνωριστεί ηισχύς της αλλοδαπής διοικητικής πράξης και στην Ελλάδα. Αν η πράξη αυτή αφορά την αλλαγή του ονόματος, το Δικαστηριο με την απόφαση του δέχεται την αλλαγή του ονόματος και σε όλα τα έγγραφα (ληξιαρχικά, δημοτολογικά κ.τ.λ. ) γίνεται αυτή η μεταβολή.

Η διαδικασία είναι σχετικά σύντομη σε χρόνο και το αποτέλεσμα θετικό.

Για όσους είναι κάτοικοι Μεγάλης Βρετανίας η διαδικασία αλλαγής γίνετα με το λεγόμενο deedpoll. Στην Γερμανία επίσης προβλέπεται σχετική δήλωση για την αλλαγή του επωνύμου.

Οι γυναίκες δε που παντρευονται Βρετανούς, Γερμανούς ή Ρουμάνους υπήκοους μπορούν να αλλάξουν το επώνυμό τους και να  λάβουν το επώνυμό του συζύγου τους κατά την δήλωση του γάμου τους στο Ληξιαρχείο.

Αυτό πιθανόν να συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ανάλογα με το τι προβλέπει το οικογενειακό τους δίκαιο.

Ειδικά για τις γυναίκες, συζύγους αλλοδαπων αντρών, είναι διαδεδομένο να παίρνουν μετά το γάμο το επώνυμό των συζύγων τους.

Στην Ελλάδα αυτό δεν επιτρέπεται και η γυναίκα μετά το γάμο εξακολουθεί να διατηρεί το πατρικό της επώνυμο. Επομένως υπάρχει σύγχυση μεταξύ των ελληνικών της εγγράφων όπου φαίνεται με το πατρικό της επώνυμο και των αλλοδαπών εγγράφων της που την αναφέρουν με το  επώνυμο του συζύγου. Αν η γυναίκα αυτή έχει δύο διαβατήρια, το πρόβλημα είναι εμφανές.

Εμφανές θα είναι και το πρόβλημα μετά την γέννηση των παιδιών της οπού δεν θα υπάρχει ταυτοπροσωπία στα στοιχεία της και ίσως να μην μπορεί να δηλώσει την γέννηση των παιδιών της στην Ελλάδα.

Για το λόγο  αυτό είναι σημαντικό να υπάρχει πλήρης ταυτοπροσωπεία των στοιχείων των ονοματεπωνύμων ώστε να μην δημιουργούνται προβλήματα και σύγχυση καθότι έχουμε να κάνουμε με έγγραφα ταυτότητας και διαβατηρίων.

Ήδη στην Μεγάλη Βρετανία δεν μπορεί να εκδοθεί βρετανικό διαβατήριο αν δεν υπάρχει ταυτοπροσωπία μεταξυ των ελληνικών και βρετανικών εγγράφων.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ  ΧΡ.  ΜΗΛΙΟΥ

ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ  ΑΘΗΝΩΝ

Λεωφ. Μεσογείων 403, Αγία Παρασκευή

Τηλ. 6945-028153, 213-0338950

e-mail: natmil@otenet.gr, info@legalaction.gr

www.legalaction.gr,fb: Αναστασία Μήλιου