Πάνω από 200 εκατ. ευρώ τον μήνα είναι το κόστος για το εισόδημα των νοικοκυριών από τις ανατιμήσεις στα ορυκτά καύσιμα. Αμόλυβδη, σούπερ αμόλυβδη, πετρέλαιο, υγραέριο κίνησης και πετρέλαιο θέρμανσης ανατιμώνται από 21% έως 38%, ενώ ειδικά στο φυσικό αέριο οι τιμές φτάνουν να είναι ακόμη και διπλάσιες σε σχέση με πέρυσι. Αν δηλαδή οι τιμές αυτές διατηρηθούν για ένα χρόνο, γεγονός που όλοι απεύχονται, το πρόσθετο κόστος θα φτάσει τα 2,5 δισ. ευρώ –χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι επιβαρύνσεις από το πρόσθετο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας. Και φυσικά, υπό την προϋπόθεση ότι οι πολύ μεγάλες ανατιμήσεις δεν θα οδηγήσουν σε συρρίκνωση της κατανάλωσης. Το κονδύλι είναι μεγάλο και οι συνέπειες αποτυπώνονται σε διάφορα επίπεδα. Το πρώτο είναι η ισόποση συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος.
Το δεύτερο είναι η θετική επίπτωση στα φορολογικά έσοδα κυρίως λόγω ΦΠΑ. Και το τρίτο είναι η αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ, καθώς το σύνολο αυτού του ποσού ενσωματώνεται στις εισαγωγές που πιέζουν το ακαθάριστο προϊόν προς τα κάτω.
Οταν ο υπουργός Οικονομικών, στην επιστολή προς τους Ευρωπαίους εταίρους του, επικαλείτο στοιχεία σύμφωνα με τα οποία η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα πρόσθετο κόστος της τάξεως των 100 δισ. ευρώ, είναι βέβαιον ότι είχε υπόψη του τα στοιχεία και για την επιβάρυνση των καταναλωτών στην Ελλάδα. Αρκεί η σύγκριση των σημερινών τιμών λιανικής με τις αντίστοιχες πριν από ένα χρόνο για να προκύψει η πρόσθετη επιβάρυνση, η οποία βεβαίως συρρικνώνει ισόποσα το διαθέσιμο εισόδημα:
Η μέση τιμή της αμόλυβδης φτάνει στο 1,72 ευρώ ανά λίτρο από 1,42 ευρώ που ήταν πριν από δώδεκα μήνες.
Η κατανάλωση της αμόλυβδης πριν από την πανδημία έφτανε περίπου στα δύο δισ. λίτρα. Είναι εύλογο να υποθέσει κανείς ότι χωρίς περιορισμούς στις μετακινήσεις θα μπορούσε να επανέλθει σε αυτά τα επίπεδα μέσα στο επόμενο 12μηνο. Μόνο που η μέση πανελλαδική τιμή της αμόλυβδης διαμορφώνεται πλέον στο 1,72 ευρώ ανά λίτρο και όχι στο 1,42 ευρώ που ήταν πριν από δώδεκα μήνες. Αν λοιπόν η επιβάρυνση διατηρηθεί στα 30 λεπτά ανά λίτρο σε σχέση με πέρυσι, η αγορά της ίδιας ποσότητας θα κοστίσει περίπου 600 εκατ. ευρώ επιπλέον. Στον… λογαριασμό της βενζίνης πρέπει να προστεθούν και επιπλέον 90 εκατ. ευρώ από τη σούπερ αμόλυβδη, καθώς και εκεί η ετήσια κατανάλωση φτάνει περίπου στα 350 εκατ. λίτρα ανά έτος.
Το πετρέλαιο κίνησης θα κοστίζει στο επόμενο 12μηνο 850 εκατ. ευρώ επιπλέον σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, καθώς τα 2,7 δισ. λίτρα (αυτή είναι η εκτιμώμενη ετήσια κατανάλωση) πωλούνται πλέον προς 1,45 ευρώ από περίπου 1,13 ευρώ που ήταν η αντίστοιχη τιμή πέρυσι. Η ανατίμηση φτάνει το 28%.
Ακόμη μεγαλύτερη είναι η ανατίμηση στο πετρέλαιο θέρμανσης. Οι πωλήσεις ανέρχονται σε περίπου 1,1 δισ. λίτρα τον χρόνο. Μόνο που η μέση τιμή με την οποία θα ξεκινήσει η διάθεση στις 15 Οκτωβρίου θα ανέλθει (με βάση τις εκτιμήσεις) στο 1,1 ευρώ ανά λίτρο από περίπου 80 λεπτά που ήταν η τιμή πέρυσι τον Οκτώβριο. Στον συνολικό λογαριασμό προστίθενται επιπλέον 330 εκατ. ευρώ, με το ποσοστό της αύξησης να φτάνει στο 38%.
Πώς μεταφράζονται τα μακροοικονομικά μεγέθη για τον οικογενειακό προϋπολογισμό; Με 1.500 λίτρα πετρελαίου θέρμανσης και 1.000 λίτρα αμόλυβδης σε ετήσια βάση προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες θέρμανσης και μετακίνησης, προκύπτει πρόσθετη επιβάρυνση 750 ευρώ, δηλαδή περισσότερα από ένα δεκαπενθήμερο (με βάση τον μέσο μισθό του Ελληνα ο οποίος απασχολείται με 8ωρη απασχόληση).