Τελικά κανένα Ελληνικό νησί δεν μπήκε στην “πράσινη ταξιδιωτική λίστα” της Μ. Βρετανίας αν και οι αριθμοί προϊδέαζαν για κάτι διαφορετικό. Δεν έχει νόημα σε αυτή τη φάση να ασχοληθεί κάποιος με το γιατί δεν μπήκαμε στην «πράσινη λίστα» αφού δεν μπήκε ούτε καν η Μάλτα που σε όλους τους δείκτες της πανδημίας είναι πολύ καλύτερα από την ίδια τη Μ. Βρετανία. Μάλιστα αντί να μπουν νέοι προορισμοί στη λίστα βγήκε και η Πορτογαλία που ήταν ήδη μέσα. Οι λόγοι είναι πολλοί και μπορούν να αναλυθούν σε δεύτερο χρόνο. Αυτό που προέχει τώρα είναι να δούμε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αυτής της εξέλιξης για τα Ελληνικά νησιά και τί πρέπει να γίνει στο μέλλον για να μην ξανασυμβεί κάτι παρόμοιο. Ένα πρώτο συμπέρασμα είναι πως η εξέλιξη αυτή επηρεάζει όλους τους μεγάλους Ελληνικούς προορισμούς (νησιά), ΟΧΙ ΟΜΩΣ ΣΤΟΝ ΙΔΙΟ ΒΑΘΜΟ!
Η εξάρτηση των Ελληνικών νησιών από τη Μ. Βρετανία σε ό,τι αφορά τον Τουρισμό δεν είναι παντού η ίδια. Το νησί που έχει ίσως τη μεγαλύτερη εξάρτηση (σε ποσοστό) από τη Μ. Βρετανία είναι η Κεφαλονιά, όπου το 2019 οι εισερχόμενοι Τουρίστες από τη Μ. Βρετανία αποτέλεσαν το 60% περίπου των διεθνών αφίξεων στο νησί. Άλλα νησιά όπως η Ζάκυνθος (43% από Μ. Βρετανία) και η Κέρκυρα (38% από Μ. Βρετανία) πλήττονται επίσης σε μεγάλο βαθμό αφού και οι συνολικοί αριθμοί των αφίξεων εκεί είναι μεγάλοι.
Στον πίνακα φαίνεται το ποσοστό αφίξεων από τη Μ. Βρετανία σε αρκετούς προορισμούς το 2019 σε σχέση με τις συνολικές διεθνείς αφίξεις. Επειδή λοιπόν οι συνέπειες δεν θα είναι ίδιες παντού, αν συνυπολογίσουμε τις οικονομικές επιπτώσεις και την αβεβαιότητα σε όλους σχεδόν τους κλάδους αλλά και τις επιπτώσεις στην ανεργία στο νησί μας, νομίζω ότι στην Κεφαλονιά αλλά και σε όλα τα Ιόνια νησιά, η χθεσινή εξέλιξη μπορεί να έχει οικονομικές συνέπειες αντίστοιχες με μια φυσική καταστροφή όπως π.χ. ο Ιανός. Είναι φανερό κατά τη γνώμη μου ότι το καμπανάκι που χτύπησε μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να γίνουν σοβαρές ενέργειες για την εξισορρόπηση του μείγματος των εισερχόμενων τουριστών, χωρίς αυτό να σημαίνει κάτι αρνητικό για τις υπάρχουσες αγορές. Αυτό που πρέπει να γίνει αρχικά είναι να ενισχυθούν επιπλέον οι αφίξεις από χώρες εντός ΕΕ.
Τα νησιά με υπερβολική εξάρτηση από μία χώρα προέλευσης (όποια και αν είναι αυτή) πρέπει να ενισχυθούν για να μπορέσουν να αποκτήσουν εναλλακτικές χώρες προέλευσης τουριστών. Επειδή λοιπόν η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να βοηθήσει σε αυτό, όπως ενισχύει εκτάκτως χώρες και νησιά σε κάθε φυσική καταστροφή, το ίδιο πρέπει να γίνει και τώρα για τα Ιόνια νησιά και κυρίως την Κεφαλονιά. Θα πρέπει λοιπόν εκτάκτως να ζητηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να ενισχύσει τα Ιόνια νησιά με ένα πρόγραμμα αναμόρφωσης/εξισορρόπησης του μείγματος χωρών προέλευσης τουριστών, κάτι που θα έχει θετικές συνέπειες τόσο για τα Ιόνια όσο και για πολλές άλλες χώρες της ΕΕ. Ας μην ξεχνάμε ότι το ίδιο που ισχύει για την Κεφαλονιά μπορεί να ισχύει και για αρκετά νησιά της Ισπανίας που επίσης εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την Βρετανική τουριστική αγορά.
Είναι ξεκάθαρο ότι στόχος θα είναι να ενισχυθούν αφίξεις από χώρες εντός ΕΕ. Αυτό θα μπορούσε να γίνει είτε με τη διαμόρφωση ενός προγράμματος επιδότησης Ευρωπαϊκού τουρισμού προς τα Ιόνια (κάτι ανάλογο με το πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού της χώρας μας, αλλά Ευρωπαϊκό), είτε με ένα πρόγραμμα επιδότησης επιχειρήσεων και αεροπορικών εταιρειών με στόχο τη διαμόρφωση πολύ ελκυστικών πακέτων.
Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε πολλούς Ευρωπαίους να γνωρίσουν τα νησιά μας και να γίνουν οι repeat visitors του μέλλοντος, αναμορφώνοντας έτσι το μείγμα χωρών προέλευσης στα νησιά μας ώστε να γίνει πιο ισορροπημένο. H Μ. Βρετανία θα παραμείνει προφανώς η κύρια τουριστική αγορά μας, αλλά η ενίσχυση και άλλων αγορών εντός ΕΕ θα εξασφαλίσει τις απαραίτητες εναλλακτικές αγορές σε μια μελλοντική δύσκολη συγκυρία όπως η σημερινή. Σε κάθε περίπτωση η δυσάρεστη αυτή κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα τα νησιά μας πρέπει να αποτελέσει το έναυσμα αλλαγών και σχεδιασμού για τον Τουρισμό που θέλουμε τα επόμενα 10 χρόνια.
