Συνεκτιμώντας τα υπέρ (εξαιρετικής ποιότητας κτηνοτροφικά προϊόντα) και τα κατά (υστέρηση ως προς τον εκσυγχρονισμό και την τεχνολογική διείσδυση των μονάδων) της αιγοπροβατοτροφίας μας, η εμφάνιση και η διαρκής απειλή του διατροφικού εφιάλτη και οι απαιτήσεις του σημερινού καταναλωτή (για ασφαλή και αναβαθμισμένης ποιότητας προϊόντα με συγκεκριμένες προϋποθέσεις που αφορούν τη διαδικασία παραγωγής και μεταποίησης) και την ισχύουσα νομοθεσία (προστασία περιβάλλοντος, ευζωία ζώων, κλπ), μια μάλλον ασφαλής πρόβλεψη είναι ότι ο συγκεκριμένος κλάδος μεσο-μακροπρόθεσμα θα αντιμετωπίσει προβλήματα βιωσιμότητας (λόγω μειωμένης παραγωγικότητας, ανταγωνισμού από τη διεθνή αγορά σε συνδυασμό με τους διαφαινόμενους ή πάντοτε απειλητικούς περιορισμούς των επιδοτήσεων και με την εξάρτηση από τις βιομηχανικές ζωοτροφές), αλλά και σημαντική συρρίκνωση (αυξημένο ποσοστό κτηνοτρόφων μεγάλης ηλικίας χωρίς διάδοχη κατάσταση στην εκμετάλλευση τους) με τεράστιες κοινωνικοοικονομικές (αλλά και περιβαλλοντικές) επιπτώσεις.
Μέσα από το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για την καλύτερη οργάνωση των κτηνοτροφικών μονάδων, που βρίσκεται υπό διαβούλευση, για πρώτη φορά αναφέρεται λεξιλόγιο όπως : η κτηνοτροφική ζώνη, το κτηνοτροφικό πάρκο και o ομαδικός χώρος σταβλισμού.
Ειδικότερα, κτηνοτροφική ζώνη είναι η οριοθετημένη περιοχή όπου επιτρέπεται η λειτουργία εκτατικής μορφής κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων.
Κτηνοτροφικό πάρκο, που είναι εξ΄ ορισμού επιχειρηματικό πάρκο, είναι η κτηνοτροφική ζώνη για την οποία έχει γίνει ζωοτεχνική και χωροταξική μελέτη οργάνωσης, εύκολα προσβάσιμη από τους κτηνοτρόφους με άμεση επαφή με τους βοσκοτόπους για τη βόσκηση των ζώων στην οποία θα οργανωθούν αιγοπροβατοστάσια με όλους τους βοηθητικούς χώρους και υποδομές (δίκτυα ύδρευσης – ηλεκτρισμού, διαχείριση αποβλήτων).
Ο ομαδικός χώρος σταβλισμού, λειτουργεί βάσει του καταστατικού λειτουργίας. Κάθε κτηνοτρόφος που αποδέχεται το καταστατικό μπορεί να αγοράσει ή να μισθώσει σε μακροχρόνια βάση ένα από τα κτηνοτροφικά οικόπεδα που περιλαμβάνει ο ομαδικός χώρος σταβλισμού.
Μην ξεχνάμε ότι κτηνοτροφικό πάρκο, εκτός του ότι οι παραγωγοί θα σταματήσουν να ταλαιπωρούνται για να πάρουν μια άδεια έγκρισης, σημαίνει αύξηση των εισοδημάτων τους, προστασία του περιβάλλοντος, αναβαθμισμένη ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων, καλύτερη υγεία και ελεγχόμενη διατροφή των ζώων, καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση του δυναμικού των βοσκοτόπων, αισθητική αναβάθμιση του αγροτικού τοπίου, ανάδειξη των υφιστάμενων παραδοσιακών προϊόντων ζωικής προέλευσης (π.χ. τυριά, κρεοσκευάσματα κλπ.) με βελτίωση της παραγωγικής διαδικασίας, ώστε να αποκτήσουν προστιθέμενη αξία και να αναγνωριστούν ως ΠΟΠ/ΠΓΕ.
Αναμφισβήτητα κτηνοτροφικό πάρκο ως ενιαία δομή σε μια περιοχή αποτελεί σημαντική υπόθεση που πρέπει να προχωρήσει φέρνοντας ανάπτυξη για την περιοχή εξασφαλίζοντας την επιβίωση μικρών κτηνοτροφικών μονάδων, αλλά και την επίλυση διαχρονικών θεμάτων που ταλανίζουν για χρόνια τα Νησιά μας, όπως η υπερβόσκηση, οι αγροζημιές, οι εντάσεις μεταξύ κτηνοτρόφων και γεωργών, κλπ., δεδομένου ότι ένα μεγάλο μέρος βοσκοτόπων βρίσκεται σε συνύπαρξη με τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις.
Αν υπάρχει ένας νομός που πρέπει να γίνουν κτηνοτροφικά πάρκα, αυτός είναι τα Νησιά μας. Διαθέτουμε το μεγαλύτερο ζωικό κεφάλαιο στα Επτάνησα, η κτηνοτροφία αποτελεί τον βασικότερο, ίσως, πυλώνα στήριξης από κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής πλευράς, με παράδοση αιώνων, και υπάρχουν εκτάσεις που προσφέρονται… αλλάζοντας πραγματικά τη φυσιογνωμία της ντόπιας αιγοπροβατοτροφίας. Η τριτογενής (τουριστική) ανάπτυξη σημαίνει πολλά πράγματα. Αυτά τα πάρκα μπορούν ως επισκέψιμα να συνδυαστούν με τυροκομία και με άλλες δραστηριότητες.
Οι προσπάθειες ανάκαμψης, εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης της ντόπιας κτηνοτροφίας στηρίχθηκαν κατά τα τελευταία χρόνια στις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις. Το νέο μοντέλο άσκησης της αιγοπροβατοτροφίας παρουσιάζει πολλά και συγκεκριμένα ευεργετήματα δίνοντας προοπτική στον κλάδο και στους νέους ανθρώπους, αποτελώντας ουσιαστικά μονόδρομο, με σημαντικότερο μειονέκτημα τη παλιά νοοτροπία της μη συνεννόησης και συνεργασίας των Κεφαλλήνων και Θιακών Κτηνοτρόφων που πρέπει να την εγκαταλείψουν, να μην επιμένουν σ’ ένα παλιό μοντέλο που γεννά προβλήματα και τους στερεί την σθεναρή υπόσταση ενός επιχειρηματία.
Η συλλογική προσπάθεια, η υγιής άμιλλα μεταξύ των κτηνοτρόφων και η δημιουργία εκτεταμένων πυρήνων κτηνοτροφίας με τη μορφή των κτηνοτροφικών πάρκων θα πολλαπλασιάσουν τις ευνοϊκές προοπτικές και θα λειτουργήσουν ως ατμομηχανή στην περαιτέρω προώθηση της ντόπιας κτηνοτροφίας.
Δρ. Σπυρίδων Α. Θεοτοκάτος
