Γράφει η Χαραλαμπία Καρούσου -Τσελέντη
Η εκλογική συμπεριφορά των Κεφαλλήνων, συνταίριαζε πάντα με το ιδιόρρυθμο και πολυμήχανο πνεύμα τους το οποίο μόλις τα τελευταία 159 έτη αφουγκράζεται ελεύθερα, ενωμένο με τη μητέρα πατρίδα. Παρόλο, που η δυτική επιρροή κραυγάζει ακόμα και σήμερα μέσα από κάθε αλληλεπίδραση με Κεφαλονίτη, ο αγαστός πόθος για την ένωση ήταν το φυλαχτό στις καρδιές των κατοίκων και των απόδημων συμπατριωτών μας. Παρόλες τις μεταβολές που υπέστη το πολιτικό πεδίο προς την κατεύθυνση της κοινωνίας στα τέλη του 20ού αιώνα[1], οι επτανήσιοι, πρωτίστως οι Κεφαλλήνες, χρησιμοποιούσαν ένα ενεργητικό σύστημα ψηφοφορίας και είχαν επιτύχει να υπάρχει κοινωνική ευελιξία στην τοπική κοινωνία.
Οι πολιτικές πρακτικές «θερισμού και εξαγοράς ψηφοφόρων» δεν έλλειπαν από τότε. Οι Λασκαράτος, Ποταμιάνος και Μολφέτας ευφυώς σκηνοθέτησαν ένα σατυρικό τρόπο έκφρασης της κοινωνίας και της πολιτικής που αναβιώνει όχι μόνο αλήθειες που πρώτος ο Αριστοφάνης μας τόνισε, αλλά επιβεβαιώνουν , ότι ο άνθρωπος της Κεφαλονιάς είναι ένα περίπλοκο «φύσει πολιτικόν ζώον»[2]. Διότι σε κάθε άνθρωπο «υπάρχει λίγος γάιδαρος, λίγο γουρούνι, λίγος πετεινός, λίγος κόκορας και ούτω καθεξής[3]» αλλά ξεχωρίζει από τα άλλα πλάσματα του Θεού με την ρητορική και τον λόγο[4].
Φέτος, είχαμε το καινοφανές της σύμπτωσης να διεξάγονται την ίδια μέρα οι εκλογές και ο εορτασμό της ένωσης των Επτανήσων με την Ελλάδα. Παρόλα αυτά, η συμπεριφορά των υποψηφίων και των ψηφοφόρων δεν άλλαξε στα τόσα χρόνια και η πένα του Ποταμιάνου σίγουρα θα είχε να μας δώσει ένα νέο αριστούργημα για την σημερινή πολιτική κατάσταση στο νησί.
Στην προσπάθεια μας λοιπόν, να αναβιώσουμε τον πολιτιστικό χαρακτήρα του νησιού μας μέσα από όλες τις εκφάνσεις του βίου, παραθέτουμε το ιδιόχειρο σατυρικό ποίημα αφιερωμένο στην ημέρα που η ένωση συνέπεσε με τις εκλογές:
Εζήταγε ο Μάιος
να φύγει, να γλυτώσει,
απ’ τις αγκάλες που’ταζε
ο εχθρός για να σιμώσει.
Ξύπνησε ο έμπορας να πάει να κοινωνήσει,
πριν ψηφίσει με σταυρό,
το κρίμα να αφορίσει.
Ο Ληξουριώτης χάθηκε,
τι να πρώτογιορτάσει;
το εκλογικό του ψήφισμα
ή το φευγιο του Στάρκη[5];
Ο Φαρσινός στολίστηκε
και έχωσε μες στην κάλπη,
χέρια, ποδάρια και βρακί,
με βλέμμα όλο προσμονή.
Οι ψηφοφόροι γύριζαν
με κέρασμα το χαίρε
-εψήφισες Γεράσιμε;
ρωτούσαν με καρτέρι.
Ο έφορος και αν ήθελε να βγάλει σκευωρία,
βρέθηκε στη Πύλαρο και έκανε ησυχία.
Στην Έρυσσο γιορτάζανε από το μεσημέρι,
πώς γίναν Έλληνες ξανά
με δανεικό τεφτέρι.
Ο γέρο Λιας σηκώθηκε και μέσα στο Αργοστόλι,
κορδώθηκε και λάλησε να τον ακούσουν όλοι:
Ελάτε ψηφουλάκια μου
να φάτε όσο μπορείτε,
Γιατί αύριο ως Έλληνες θα πρέπει να πενθείτε.
[1] Παύλος Χ. Καρούσος, Η εκλογική και πολιτική συμπεριφορά των Κεφαλλήνων την περίοδο 1865-1875. διδακτορική διατριβή, Αθήνα 2020.
[2] «διότι δὲ πολιτικὸν ὁ ἄνθρωπος ζῷον πάσης μελίττης καὶ παντὸς ἀγελαίου ζῴου μᾶλλον, δῆλον», Αριστοτέλης Πολιτικά, 1253a10-14.
[3] Θ. Ποταμιάνου , σιλουέτες και πορτραίτα, εκδόσεις :βιβλιοπωλείο Γ. Νασιώτη, Αθήνα 1956.
[4] «λόγον δὲ μόνον ἄνθρωπος ἔχει τῶν ζῴων·», Αριστοτέλης Πολιτικά, 1253a10-14
[5] Παράφραση του ονόματος του Henry Knight Storks, του τελευταίου ύπατου Άγγλου αρμοστή των Ιονίων νήσων πριν την ένωση.